Baby Bag

როგორც წესი, სწავლის მოძულე ბავშვს სასკოლო გარემო თრგუნავს

როგორც წესი, სწავლის მოძულე ბავშვს სასკოლო გარემო თრგუნავს
მშობლები სიხარულს ვერ მალავენ, როდესაც ხედავენ, რომ მათი შვილები ახალი ცოდნის შეძენას ცდილობენ და ყველაფერი აინტერესებთ, რათ მათთვის ჯერ კიდევ უცნობი და ​გაურკვეველია. სწავლის პროცესი მხოლოდ სკოლაში მოცემული დავალებების შესრულებას და გამოცდებზე კარგი ნიშნების მიღებას არ გულისხმობს. ბავშვი, რომელიც ცნობილი მხატვრის ტილოს ნახავს და აღფრთოვანდება, რადგან მასში შემოქმედებითი ინსპირაციის წყაროს დაინახავს, შემეცნების პროცესისადმი გულგრილი არ არის.

სწავლისადმი სიყვარული, რომელიც მხოლოდ სასკოლო საგნების ზედმიწევნით ათვისებაში არ გამოიხატება და სკოლის გარემოს ცდება, გაცილებით ძლიერია. როგორც წესი, მსგავსი შემეცნებითი მუხტი ადამიანს მთელი ცხოვრება არ ტოვებს და მისთვის ახალი ცოდნის მიღება გადამწყვეტ მნიშვნელობას იძენს.

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)

ბავშვები წლების მატებასთან ერთად სწავლის სურვილს კარგავენ. უახლესმა კვლევებმა აჩვენა, რომ ამერიკელი სკოლის მოსწავლეების 40 %-ს სწავლისადმი ინტერესი არ აქვს. ბავშვების უდიდესი ნაწილი სკოლას შემეცნებითი წინსვლისთვის მნიშვნელოვან სივრცედ არ განიხილავს. ისინი თვლიან, რომ მასწავლებლები მათგან მხოლოდ დასმულ კითხვებზე სწორი პასუხების გაცემას და გამოცდაზე მაღალი ქულების მიღებას ელიან. იმის გაცნობიერება, რომ მათ გამუდმებით ვიღაც აკონტროლებს, მოზარდებს სწავლის პროცესისადმი უარყოფითად განაწყობს. ისინი თვლიან, რომ შეუძლებელია შემეცნება სახალისო იყოს. სწორედ ამიტომ, მათი უდიდესი ნაწილი ასაკის მატებასთან ერთად ცდილობს სწავლისადმი რაც შეიძლება ნაკლები ინტერესი გამოავლინოს, რათა გამუდმებული წნეხისგან თავის დაღწევა შეძლოს.

ბავშვი, რომელიც ამბობს, რომ მას სწავლა არ აინტერესებს, სრულ სიმართლეს არ გეუბნებათ, რადგან რეალურად ახალი ცოდნის მიღება ნებისმიერი ადამიანისთვის სასურველია. როგორც წესი, სწავლის მოძულე ბავშვს სასკოლო გარემო თრგუნავს და მას უჭირს იმის გარკვევა, თუ რომელი სფერო იტაცებს ან რომელი დარგის სიღრმისეული შესწავლა სურს. საბედნიეროდ, ბავშვის გამოცოცხლება და მისთვის სწორი მიმართულების მიცემა ძნელი არ არის, თუ მშობელმა კარგად იცის როგორ მოიქცეს მსგავს შემთხვევებში. 

გთავაზობთ რამდენიმე საინტერესო რჩევას, რომელთა დახმარებით ბავშვს შემეცნების პროცესით მარტივად დააინტერესებთ:

ბავშვი ადრეული ასაკიდანვე დააინტერესეთ, გახდით მისი ინსპირაციის წყარო

ჩვილ ბავშვებს ყველაფერი აინტერესებთ. ისინი მარტივად აღფრთოვანდებიან. ქვიშაში თამაშს, საკუთარი ხელების დათვალიერებას ან კუბებით პრიმიტიული ფიგურების აწყობას მათთვის წარმოუდგენელი სიხარულის მინიჭება შეუძლია. მშობლებმა ბავშვის ნებისმიერი ინტერესი აუცილებლად უნდა გაიზიარონ. თუ დაინახავთ, რომ თქვენი ბავშვი ობობის ქსელმა აღაფრთოვანა, ან ჭიამაიას დანახვამ გააოცა, მისი გაკვირვების ერთგვარ ანარეკლად უნდა იქცეთ. თქვენც ბავშვთან ერთად გაოცდით, დასვით კითხვები და ეცადეთ სამყარო თქვენს შვილთან ერთად ხელახლა შეიმეცნოთ. ხშირად გაისეირნეთ ბავშვთან ერთად. დაათვალიერეთ მუზეუმები, პარკები. თქვენი საკუთარი ქუჩაც კი ბავშვისთვის თავგადასავლების უშრეტი წყაროა. ბავშვს ყველგან შეუძლია სიახლის აღმოჩენა. ისწავლეთ მასთან ერთად, ითამაშეთ მასთან ერთად, გამოიკვლიეთ ყველა დეტალი და ბევრი ისაუბრეთ, იყავით მედიუმი ბავშვსა და სამყაროს შორის.

გამოიყენეთ მედია, რათა ბავშვს სწავლისადმი ინტერესი აღუძრათ

ბავშვთან ერთად ბევრი იკითხეთ. ეს თქვენი შვილის წიგნიერების დონეს მნიშვნელოვნად აამაღლებს. გააანალიზეთ ყველაფერი, რასაც კითხულობთ. ბავშვმა უნდა დაინახოს, რომ წიგნის კითხვა აქტიური, დინამიკური პროცესია. ნუ აუკრძალავთ ბავშვს სოციალური ქსელების ან ინტერნეტის გამოყენებას, რადგან მას მათი დახმარებით ახალი ცოდნის შეძენა შეუძლია. დაეხმარეთ ბავშვს საინტერესო Youtube-ის არხების აღმოჩენაში. გაარკვიეთ, რომელი დარგი და სფერო აინტერესებს თქვენს შვილს. დაეხმარეთ მისთვის საინტერესო ინფორმაციის მიღებაში. ნუ გამორთავთ ტელევიზორს, თუ ბავშვი შემეცნებით სატელევიზიო არხს უყურებს.

მიეცით ბავშვს მაგალითი

თქვენი ინტერესები და შემეცნებითი აქტივობა ბავშვისთვის შეუმჩნეველი არ უნდა დარჩეს. როდესაც რაღაც გაინტერესებთ, ცოდნის მიღების მარტივ გზებს ნუ გამოძებნით. ყოველთვის Google-ს იმედად არ უნდა იყოთ. დასვით მეტი შეკითხვა, თქვენთვის საინტერესო საკითხები სიღრმისეულად გამოიკვლიეთ. შესაძლოა, დასმულ კითხვებზე პასუხი ვერც მიიღოთ, მაგრამ გადაუჭრელი პრობლემებიც შემეცნებითი პროცესის აუცილებელი ნაწილია. ბავშვს თქვენი მიღწევების და მარცხის შესახებ გულახდილად უნდა ესაუბროთ. როდესაც ახალ ცოდნას იძენთ, ბავშვს აუცილებლად გაუზიარეთ თქვენი აღფრთოვანება. როდესაც შეცდომას უშვებთ, თქვენს შვილს აუხსენით, რომ შემეცნების პროცესში ეს ძალიან ბუნებრივი მოვლენაა და შეცდომებისგან უამრავი რამის სწავლა შეიძლება.

ნუ იქნებით ზედმეტად თვითდაჯერებული

ბავშვისთვის სწავლის პროცესი ხშირად სწორი პასუხების აღმოჩენასთან ასოცირდება. მშობლები, როგორც წესი, პატარებს ნამდვილ ექსპერტებად ევლინებიან და ამტკიცებენ, რომ ნებისმიერ კითხვაზე შეუძლიათ პასუხის გაცემა. უფლება მიეცით ბავშვს, რომ რიგ შემთხვევებში თავად იქცეს თქვენს მასწავლებლად. როდესაც მიხვდებით, რომ გარკვეულ საკითხებზე მან თქვენზე მეტი იცის, ეს აუცილებლად აღნიშნეთ. უთხარით ბავშვს კომპლიმენტები. ეს მის თვითშეფასებაზე დადებითად აისახება. კრიტიკული აზროვნების უნარის გასავითარებლად, ბავშვს ყოველთვის მიეცით საშუალება თავისი აზრი გამოთქვას, თუნდაც თქვენ სწორი პასუხი ზუსტად იცოდეთ, ბავშვს ამას ნუ აგრძნობინებთ. მასთან ერთად გააანალიზეთ ნებისმიერი საკითხი, იმსჯელეთ, მოუსმინეთ ერთმანეთის შეხედულებებს.

მიაჩვიეთ ბავშვი დამოუკიდებლობას

ბავშვს მოულოდნელი ნაბიჯების გადადგმის არ უნდა ეშინოდეს. მან ყოველთვის გახსნილად უნდა მიიღოს ნებისმიერი სიახლე. თუ წარმატებას ვერ მიაღწევს, უკან არ უნდა დაიხიოს და თავიდან სცადოს. გადაწყვეტილების მიღების უნარი და საკუთარი თავის იმედად ყოფნა მთავარი გაკვეთილია, რომელსაც ბავშვი ამ ცხოვრებაში იღებს. ბავშვები მიჩვეულები არიან დირექტივებს. მათ სკოლაში გამუდმებით მიუთითებენ, თუ რა უნდა ისწავლონ. მშობელი ბავშვს საკუთარი ინტერესების აღმოჩენაში უნდა დაეხმაროს. ბავშვებს თავიანთი ოცნებების ასრულება უნდა შეეძლოთ. თქვენმა შვილმა სწავლის პროცესს განსხვავებულად უნდა შეხედოს. დაეხმარეთ მას შემეცნების სიღრმეების გაცნობაში. როდესაც ბავშვი სწავლის პროცესს სხვა თვალით უყურებს, კითხვებს სვამს, რეფლექსირებს და სიღრმისეულ ანალიზს ეჩვევა, ის საკუთარი თავის უკეთ გაცნობას ახერხებს. ბავშვისთვის შემეცნების პროცესი სასიამოვნო უნდა იყოს. დამოუკიდებელი ბავშვები, რომლებსაც თავისუფალი არჩევანის გაკეთების შესაძლებლობა აქვთ, გამუდმებით უფროსების ნება-სურვილს დამორჩილებულ ბავშვებთან შედარებით სწავლისადმი მეტ ინტერესს ავლენენ. 

ავტორი: ია ნაროუშვილი 

შეიძლება დაინტერესდეთ

​„ჯარისკაცი განათლების სისტემაში“ - წარმატებული დირექტორის წარმატების ფორმულა

​„ჯარისკაცი განათლების სისტემაში“ - წარმატებული დირექტორის წარმატების ფორმულა

საუბარს საკუთარი ისტორიით იწყებს, იმ გზით, თუ როგორ მივიდა გადაწყვეტილებამდე - გამხდარიყო სკოლის დირექტორი. მაშინ მტკიცედ სწამდა, რომ ცვლილებების მოხდენა შეეძლო. „დავინახე და ვიგრძენი, რომ რეფორმების წარმატებით განხორციელებაში დირექტორების როლი ძალიან მნიშვნელოვანია, რადგან რეფორმების მთავარი ღერძი ხომ სკოლაა“ - ეს სიტყვები დღეს უკვე ბევრს ნიშნავს, რადგან ის ​საქართველოს ყველაზე წარმატებულ​ი სკოლის ყველაზე წარმატებულ დირექტორს, ლენა გომართელს ეკუთვნის.

პროფესიით მასწავლებელია, გერმანისტი, რომელსაც ეს პროფესია საკუთარმა გერმანულის მასწავლებელმა შეაყვარა და სწორედ მისი ხათრით გადაწყვიტა ამ სფეროს გაჰყოლოდა. შემდეგ იყო სხვადასხვა სამსახური, უმაღლეს დაწესებულებებში, სკოლებში, რესურსცენტრში, თუმცა ჩვენი ამბავი იმ დღიდან იწყება, როდესაც ჩვენი ისტორიის მთავარმა გმირმა ქალბატონმა 2014 წელს მტკიცედ გადაწყვიტა დირექტორობა და საჩხერის N2 საჯარო სკოლის კარები შეაღო.

„ვფიქრობ, რომ დირექტორობა ძალიან საინტერესო საქმიანობაა. ამ სფეროში ადამიანს შეუძლია ყველა მხრივ რეალიზება, საკუთარი უნარების, განათლების წარმოჩენა. სკოლა გვაძლევს ჩვენ საშუალებას, რომ აღმოვაჩინოთ ლიდერები, საკუთარ თავში, პედაგოგებში და მოსწავლეებშიც. ეს სფერო მე მაძლევს იმის შესაძლებლობას, რომ მოსწავლეები გავზარდო პროფესიულად და დავაყენო სწორ გზაზე. ამაზე უკეთესი, რა შეიძლება მოხდეს?!“ - ამბობს ლენა გომართელი და საკუთარ წარმატებებზე დაუზარელად გვიყვება.

მისი თქმით, სკოლა საუკეთესო ასპარეზია იმისთვის, რომ თითოეული მასწავლებლის, მშობლისა და მოსწავლის ცხოვრება სიკეთისკენ შეცვალო. მართალია, თავიდან ეს პროცესი ცოტათი რთული იყო, რადგან დირექტორობა კომპლექსურ ცოდნა მოითხოვს, თუმცა მის პროფესიულ კარიერაში გამოჩნდა „ათასწლეულის გამოწვევის ფონდი“ და ლიდერობის სამწლიანი აკადემია, რომელმაც ძალიან დიდი როლი ითამაშა მისი, როგორც დირექტორის ჩამოყალიბებაში.

„აკადემიაში სწავლის დროს, მივიღე ძალიან დიდი ცოდნა მართვისა და ლიდერობის კუთხით. ამ პერიოდში, თუ კი, რამე პროექტი დავგეგმეთ და განვახორციელეთ, ეს სწორედ ამ აკადემიის, მისი ტრენერებისა და იმ ცოდნის დამსახურებაა, რომელსაც დაუზარებლად გვიზიარებდნენ იქ“ - ჰყვება წარმატებული დირექტორი და იმ გუნდის შექმნის პერიოდს იხსენებს, რომელმაც საქართველოს საუკეთესო სკოლა აჩუქა.

„სკოლის წარმატება გუნდზეა დამოკიდებული. ნებისმიერი პროექტი, რომელიც სკოლაში და ან მის გარეთ ხორციელდება, დირექტორისა და მასწავლებლების ერთობლივი მუშაობის შედეგია. მე არ მიცდია, რომ გარედან მომეყვანა ახალი პედაგოგები, თუმცა კი, იყო კადრების ცვლილებაც, მაგრამ ეს მოხდა ძალიან ობიექტურად და გამჭვირვალედ. მე მაქსიმალურად ვეცადე, რომ ის გუნდი, რომელიც დამხვდა სკოლაში, განმევითარებინა, მინდოდა, რომ მათი მონაწილეობით მიმეღწია წარმატებებისთვის და ეს ასეც მოხდა. მათი შესაძლებლობები შევისწავლე და ჩვენი სკოლის ყველა სამომავლო გეგმა ჩამოვაყალიბე მათ ძლიერ მხარეებზე დაყრდნობით. წარმატებული სკოლაც ამ პრინციპზე დგას - ყველა აკეთებს თავის საყვარელ საქმეს თავისი შესაძლებლობების მაქსიმუმის ფარგლებში, ხოლო წარმატებული დირექტორი კი ამ პროცესს უზრუნველყოფს და ეხმარება მათ ახალი შესაძლებლობების აღმოჩენაში, განვითარებასა და განხორციელებაში“.

რა თქმა უნდა, მკითხველს დააინტერესებს, თუ რითია გამორჩეული საჩხერის N2 საჯარო სკოლა და რატომ მიიღო მან საქართველოში საუკეთესო სკოლის სტატუსი. ამ კითხვაზე პასუხის გაცემის დროს ლენა გომართელი „მსოფლიო განათლების კონკურსს“ იხსენებს, სადაც ზუსტად მსგავსი კითხვა დაუსვეს და სთხოვეს, გამოეყოთ ხუთი მიმართულება, რომელიც მათ სკოლას გამორჩეულს ხდიდა.

„პირველი და ყველაზე მნიშვნელოვანი მიმართულება არის უცხო ენების გაძლიერებული სწავლება. სკოლაში არსებულმა ადამიანურმა რესურსმა მე მომცა შესაძლებლობა, რომ უფრო გამეძლიერებინა უცხო ენების სწავლება და ჩვენ ახლა მოსწავლეებს ვთავაზობთ არა მხოლოდ სასწავლო მასალებს, არამედ სხვადასხვა ლიტერატურას, სავარჯიშოებს, დავალებებს, რესურსებს. უცხო ენების მიმართ მსგავმა ყურადღებამ კი ჩვენ შესაძლებლობა მოგვცა, სხვა მიმართულებებიც გაგვეძლიერებინა და ამჯერად პრიორიტეტი საბუნებისმეტყველო მეცნიერებები აღმოჩნდა. STEM-ის ფარგლებში ბევრ კონკურსში მივიღეთ მონაწილეობა, ბევრი გრანტი მოვიპოვეთ და სკოლაში რობოტექნიკის კლუბიც კი დავაარსეთ. მესამე მიმართულება პროფესიულ განათლებას უკავშირდება, რომელიც სკოლის ინოვაციაა. დღეს ჩვენს სკოლაში მოსწავლეები შვიდი მიმართულებით (მზარეულის, კონდიტერის, დიზაინერის, ელექტრიკოსის, IT სპეციალისტის, დურგლისა და ექთანის საგანმანათლებლო პროგრამები) ეუფლებიან პროფესიას. ეს საშუალებას გვაძლევს, რომ მათ საკლასო ოთახებში მიღებული ცოდნა პრაქტიკაში გამოიყენონ. მეოთხე მიმართულება მშობლების განათლებას ეხება. ჩვენი სკოლა „ახალი სკოლის მოდელში“ ჩაერთო, რომლის ფარგლებშიც მშობელთა საჭიროებები ვიკვლიეთ და აქედან გამომდინარე, სკოლაში „მშობელთა სკოლა“ დავაარსეთ. ამ სკოლაში ჩვენ მშობლებს ვუტარებდით ტრენინგებს, ვებინარებს, შეხვედრებს, რა თქმა უნდა, მათ საჭიროებებზე მორგებულს. ბოლო, მეხუთე მიმართულებად უნდა დავასახელო მდგარდი განვითარების მიზნების განხორციელებისკენ გადადგმული ნაბიჯები. მთავარი აქცენტი კეთდება იმ 17 მიზანზე, რომელიც 2030 წელს უნდა ჰქონდეს მსოფლიოს და რაც კი სკოლაში პროექტი ხორციელდება, ვცდილობთ, რომ სწორედ ამ მიზნებს იყოს მორგებული და მათი დანერგვისკენაა მიმართული“ - განმარტავს ლენა გომართელი.

სამომავლო მიზნებზე საუბრისას დირექტორი აქცენტს ისევ უცხო ენებსა და საბუნებისმეტყველო მიმართულებების გაძლიერებულ სწავლებაზე აკეთებს და გვეუბნება, რომ სწორედ ამ გზით აპირებს სკოლა განვითარებას. მას არც ახალბედა დირექტორები და ის ახალგაზრდები ავიწყდება, რომლებიც ამ პროფესიაში აპირებენ შემოსვლას და მათ საკუთარ გამოცდილებაზე დაყრდნობით რჩევებს უზიარებს:

„ჩვენ ჩვენი მაგალითით უნდა ვაჩვენოთ ახალგაზრდებს, რომ სკოლა არის შესაძლებლობა, შესაძლებლობა, იყო წარმატებული, როგორც საშინაო, ისე, საგარეო ასპარეზზე. თუ ჩვენ გვინდა, რომ ჩვენი ქვეყანა იყოს ძლიერი, პირველ რიგში, სკოლა უნდა იყოს ძლიერი და სკოლის სიძლიერეს კი ის ახალგაზრდები განაპირობებენ, რომლებიც უნდა დაბრუნდნენ ამ სისტემაში. მათ არ უნდა შეეშინდეთ, კი, რთულია, ამხელა ადამიანური რესურსის მართვა, ამდენი საქმე, დამღლელია, თუმცა არა შეუძლებელი. თუ ახალგაზრდები სწორ ნაბიჯებს გადადგამთ, ჩათვალეთ, რომ თქვენ თქვენი ქვეყნის სწორ განვითარებას უწყობთ ხელს“.

ბოლოს, ჩვენი ისტორიის მთავარი შემოქმედი დასძენს, რომ ამ საქმეს, რომელსაც წლებია ემსახურება, დიდი ენთუზიაზმიც ახლავს თან და ეს დასაწყისიდანვე უნდა იცოდეს ყველამ, ვისაც მასწავლებლობა ან დირექტორობა მოუნდება.

„ჩვენ ვიცით, რომ განათლების სისტემაში ბევრი პრობლემაა, თუმცა თუ შენ იქნები ყოჩაღი და მონდომებული, ყველაფერს შეძლებ. მე არ მიყვარს წუწუნი, მით უმეტეს მუდმივად და სწორედ ამიტომ, არც ერთ შანსს არ ვუშვებ ხელიდან, რასაც ეს საქმიანობა მთავაზობს. ჩვენ ვმუშაობთ დაუზარელად, ვუმკლავდებით პრობლემებს და გვაქვს ბერკეტი, მაქსიმალურად გამოვავლინოთ ჩვენი შესაძლებლობები, აი ესაა ჩვენი წარმატება“ - განმარტავს ლენა გომართელი.

უკვე თითქმის ერთი თვე გავიდა, რაც საქართველოს საუკეთესო სკოლის ტიტულს საჩხერის N2 საჯარო სკოლა, ხოლო წარმატებული დირექტორისას - ლენა გომართელი, ატარებს. როგორც ჩანს, ეს მხოლოდ დასაწყისია, რადგან წარმატებულ დირექტორს წინ უფრო დიდი გზა ელოდება, დიდი გეგმებითა და მიზნებით, წარმატებული გზა - „განათლების სისტემის ჯარისკაცობამდე“. 
ავტორი: მარიამ გვარამია

წაიკითხეთ სრულად