Baby Bag

საქართველოში ბევრი მასწავლებელი ტრადიციული მეთოდით ასწავლის, რომლებიც აქცენტს აკეთებენ ფაქტების დაზეპირებაზე და არა უნარების დაუფლებაზე - კვლევა

საქართველოში ბევრი მასწავლებელი ტრადიციული მეთოდით ასწავლის, რომლებიც აქცენტს აკეთებენ ფაქტების დაზეპირებაზე და არა უნარების დაუფლებაზე - კვლევა

„საქართველოში უკანასკნელ წლებში სწავლის შედეგები მნიშვნელოვნად გაუმჯობესდა. 2009 წლიდან 2015 წლამდე პერიოდში, 15 წლის მოსწავლეებმა სწავლა გააუმჯობესეს კითხვაში, მათემატიკასა და საბუნებისმეტყველო მეცნიერებებში თითქმის ერთი სრული ნიშნით,“ - წერია კვლევაში, რომელიც გაეროს ბავშვთა ფონდმა საქართველოში და ევროპის ეკონომიკური თანამშრომლობისა და განვითარების ორგანიზაციამ (OECD) საქართველოს განთლების, მეცნიერების, კულტურისა და სპორტის სამინისტროსთან ერთად ჩაატარეს.
ამასთან, კვლევაში ​„შეფასებები საქართველოს ზოგადი განათლების სისტემაში“ აღნიშნულია, რომ ეს პროგრესი მოსახლეობის ყველა ჯგუფს თანაბრად არ შეეხო:

მოსწავლეები ქალაქად უსწრებენ თანატოლებს სოფლად; სოციალურეკონომიკურად პრივილეგირებული მოსწავლეები უსწრებენ თავიანთ სოციალურად დაუცველ თანატოლებს; ხოლო, ის მოსწავლეები, რომლებიც შინ ქართულად ლაპარაკობენ, უსწრებენ თავიანთ თანატოლებს, რომელთა მშობლიური ენა ქართული არ არის. სამწუხაროდ, სწავლის ხარისხში ეს უთანასწორობა 2009-2015წწ. პერიოდში კიდევ უფრო გაიზარდა,“ - წერია კვლევაში. 

კვლევის თანახმად, საქართველოში მოსწავლეთა შეფასება, ძირითადად, კვლავ მოსწავლეთათვის ნიშნების დასაწერად გამოიყენება და არა სწავლის გაუმჯობესებაში მათ დასახმარებლად. მასწავლებლები და საზოგადოება კვლავ ამახვილებს ყურადღებას ციფრულ ნიშნებზე მიუხედავად იმისა, რომ ეს ნიშნები ზუსტად ვერ ასახავს იმას, თუ რა იცის მოსწავლემ და რის გაკეთება შეუძლია. შეფასების ასეთი გაგება იკვეთება საკლასო მასწავლებელთა შეფასების პრაქტიკებში. მასწავლებლები არ იყენებენ შეფასების ტექნიკების მრავალფეროვნებას და უპირატესობას ანიჭებენ სტუდენტების შეფასებას მეტწილად მრავალპასუხიანი ტესტების საშუალებით და არ აფასებენ უნარების ფართო სპექტრს.

კვლევაში ასევე აღნიშნულია, რომ ისეთი მოსწავლეების მომზადება, რომლებიც კონკურენტუნარიანები იქნებიან 21-ე საუკუნის ეკონომიკებში, საჭიროებს ისეთ მასწავლებლებს, რომელთაც აქვთ ცოდნა, უნარები და მოტივაცია, რომ განაგრძონ კვალიფიკაციის ამაღლება:

„საქართველოში პედაგოგები მნიშვნელოვნად უფრო ნაკლებად მონაწილეობენ პროფესიულ განვითარებაში, ვიდრე OECD-ის სხვა ქვეყნებში. განგრძობადი ტრენინგის გარეშე, მასწავლებლები ვერ ეცნობიან მტკიცებულებებზე დაფუძნებულ, უახლეს პედაგოგიურ პრაქტიკებს, რომლებიც მოსწავლეებს სწავლაში ეხმარება. ამასთანავე, საქათველოში მასწავლებლები ყველაზე ასაკოვანნი არიან მასწავლებლებისა და სწავლის საერთაშორისო კვლევაში (TALIS) მონაწილე ქვეყნების მასწავლებლებთან შედარებით. კერძოდ, მასწავლებელთა ერთ მეოთხედზე მეტი 60 წელს გადაცილებულია. შედეგად, ბევრი მასწავლებელი მოსწავლეებს ტრადიციული მეთოდით ასწავლის, რომელიც აქცენტს აკეთებს ფაქტების დაზეპირებაზე და არა უნარებისა და კომპეტენციების დაუფლებაზე. შესაბამისად, მოსწავლეებს საქართველოში უჭირთ ისეთი კომპეტენციების შეძენა, რომლებიც მათ სჭირდებათ განათლების უმაღლეს საფეხურსა და შრომის ბაზარზე წარმატების მისაღწევად,“ - წერია კვლევაში.

კვლევის ავტორების თქმით, მიუხედავად იმისა, რომ უახლესი შესაძლებლობები ფინანსურ წახალისებას ითვალისწინებს, მასწავლებლებს კრედიტების დაგროვებისკენ უფრო მოუწოდებენ, ვიდრე იმის დემონსტრირებისკენ, რომ ისინი მოსწავლეებს სწავლაში ეხმარებიან.

​როგორც მკვლევრები აღნიშნავენ, 
უნდა შემუშავდეს და აღსრულდეს მინიმალური სტანდარტები მასწავლებლებისთვის იმის უზრუნველსაყოფად, რომ ყველა მასწავლებელს ჰქონდეს ის საბაზისო უნარები, რომლებიც აუცილებელია მოსწავლეების სწავლაში დასახმარებლად. მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების სქემა უნდა გადაისინჯოს იმისათვის, რომ უზრუნველყოს მასწავლებლების ისეთი განვითარების მოტივაცია, რომელიც მოსწავლეებს სწავლაში დაეხმარება. საქართველომ უნდა შემოიღოს სავალდებულო საპენსიო ასაკი, რაც ხელს შეუწყობს ასაკოვანი მასწავლებლების გადინებას და ახალბედა მასწავლებლებისთვის სივრცის შექმნას.

კვლევაში მოსწავლეთა შეფასების სისტემის გაუმჯობესებაზეცაა საუბარი. კერძოდ, როგორც მკვლევრები აღნიშავენ, სასარგებლო შეიძლება იყოს მოსწავლეთა პორტფელების შექმნა, რომლებიც წარმოადგენს მოსწავლის ნამუშევრების დროთა განმავლობაში შედგენილ კრებულს. პორტფელების შექმნა მასწავლებლებისაგან მოითხოვს უწყვეტ უკუკავშირს და უბიძგებს მოსწავლეს საკუთარი ძლიერი და სუსტი მხარეების გააზრებისა და იმის განსაზღვრისაკენ, თუ რა უნდა დაამატოს თავის პორტფელს - ესაა შეფასების სწორედ ის ორი ელემენტი, რომელიც დღეს საქართველოს განათლების სისტემას აკლია.

კვლევის თანახმად, ჟურნალში ყოველდღიური ნიშნების დაწერის პრაქტიკა უნდა აღიკვეთოს. მას დრო სჭირდება და სასარგებლო ინფორმაციას ვერ გვაწვდის იმის შესახებ, თუ როგორ მიმდინარეობს მოსწავლეების პროგრესი სწავლაში:

„სამინისტრომ უნდა შეიმუშაოს აღრიცხვის ბარათის საყოველთაო ნიმუში და დაადგინოს ეროვნული პროცედურები მის გასავრცელებლად. სტანდარტიზებული აღრიცხვის ბარათის საშუალებით, მოსწავლეთა შესახებ ჩანაწერები აგრეთვე შეიძლება უფრო სრულად იქნას შეტანილი განათლების მართვის საინფორმაციო სისტემების (EMIS) მონაცემთა ბაზებში, რაც კიდევ უფრო მეტად შეუწყობს ხელს მოსწავლეებისა და მათი სწავლის მონიტორინგს,“ - წერია კვლევაში. 

ამასთან, როგორ მკვლევრები მიუთითებენ, შესაძლებელია მე-9 კლასში (ან მე-10კლასში, თუ სავალდებულო განათლების ხანგრძლივობა გაიზრდება) გამოცდის შემოღება მოსწავლეების დასახმარებლად გადაწყვიტონ, სურთ თუ არა ზოგადი განათლების გაგრძელება, ან პროფესიული განათლების პროგრამაში ან განათლების მაღალ საშუალო საფეხურზე გადასვლა.

შეიძლება დაინტერესდეთ

თამარ მახარაშვილი - მასწავლებელი თუ არ იქნა აღიარებული, დაფასებული, მოტივირებული, ვერანაირ რეფორმებს ვერ ექნება ძალა და ეფექტი

თამარ მახარაშვილი - მასწავლებელი თუ არ იქნა აღიარებული, დაფასებული, მოტივირებული, ვერანაირ რეფორმებს ვერ ექნება ძალა და ეფექტი

მასწავლებელი თუ არ იქნა აღიარებული, დაფასებული, მოტივირებული, ვერანაირ რეფორმებს ვერ ექნება ძალა და ეფექტი, რაც ძალიან კარგად გვაქვს გააზრებული, – ამის შესახებ საქართველოს განათლებისა და მეცნიერების მინისტრის მოადგილემ, თამარ მახარაშვილმა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „გადაწყვეტილება“ განაცხადა.

„იაკობ გოგებაშვილის დაბადების დღეს დაწესებული მასწავლებლის ეროვნული დღე არის ძალიან ემოციური და შთამბეჭდავი ყველა მასწავლებლისთვის და, ვფიქრობ, ამ ქვეყნის ნებისმიერი მოქალაქისთვის. სახელფასო პოლიტიკა, რომელიც მინისტრმა ბრძანა და რომელიც ჩვენი მხრიდან გაცხადდა, არის ასევე დიდი შრომის შედეგი და ღირსეული ანაზღაურებისკენ მიმავალი გზა. ასე შევაფასებდი ამ ამბავს“, – განაცხადა მახარაშვილმა.

მისი თქმით, უნდა დადგინდეს ანაზღაურების სამართლიანი პრინციპი და ასე უნდა მოხდეს მასწავლებლებისთვის მისი შეთავაზება, რადგან ამ ნაწილში უსამართლობის განცდა რიგ შემთხვევებში არის.

„ჩვენი ანაზღაურება უნდა დაეყრდნოს სამართლიანი გადანაწილების პრინციპს და ჩვენი ფორმულა სწორედ ამისკენ იქნება მიდრეკილი“, – განაცხადა მახარაშვილმა.

გადაცემის წამყვანის შეკითხვაზე, რა მოდელისკენ იხრება სამინისტრო ანაზღაურების რეფორმასთან მიმართებაში, თამარ მახარაშვილმა განაცხადა, რომ მასწავლებელმა უნდა აიღოს ხელფასი იმაში, რასაც ის საკლასო ოთახში აკეთებს, როგორც კონტაქტური, ისე არაკონტაქტური საათებისთვის.

„დღეს მასწავლებლებს ძალიან ხშირად, ორ, სამ და ოთხ სკოლაში უწევთ მუშაობა. მინისტრთან შეხვედრებისას მასწავლებლების დიდმა უმრავლესობამ ძალიან ალალად თქვა, რომ სტატუსის ასამაღლებელ გამოცდებს ხელფასის გასაზრდელად აბარებენ. მასწავლებელი მუდმივად უნდა ზრუნავდეს თავის პროფესიულ განვითარებაზე. ეს მისთვის აუცილებელი პირობაა, მაგრამ მასწავლებელს ღირსეული ანაზღაურებისთვის თუნდაც რამდენიმე ასეული ლარი რომ დაემატოს და ამისთვის მოსწავლეს მოსცილდეს, ვერ მოიცალოს იმისთვის, ვინც ჩვენთვის ყველაზე მთავარია, ვისთვისაც ვარსებობთ და ვშრომობთ, არ ივარგებს და ეს თემები ერთმანეთისგან უნდა გაიყოს. მოკლედ, პრინციპი არის მარტივი – ხელფასის მატება უნდა მოხდეს დამსახურების მიხედვით, სამართლიანობის პრინციპით. დღეს, რა თქმა უნდა, მე თქვენ ვერ წარმოგიდგენთ კონკრეტულ ფორმულას, რადგან ამ ფორმულის დეტალებზე ახლა არ ვაპირებთ საუბარს და თან, ეს არ არის თემა, რომელიც საბოლოოდ შემიძლია, აქ თქვენ წინაშე გამოვიტანო, მაგრამ ამ ფორმულას სახელად ჰქვია სამართლიანობა და სწორედ ამ პრინციპს გაჰყვება, იმის მიხედვით, თუ რამდენს ვიხარჯებით, როგორ ვიხარჯებით, რამდენ საათ გაკვეთილს ვატარებთ და ა.შ.“ – განაცხადა მახარაშვილმა.

მისივე თქმით, მასწავლებელთა ხელფასების 2024 წლის პირველი ივლისიდან გაზრდა სამინისტროს დიდი მონდომების შედეგია.

„მე ვიცი, რამხელა რუდუნება, სიყვარული და შრომაა ამაში ჩადებული, რომ მასწავლებლები გაგვეხარებინა. მთელი გუნდი, მთელი სამინისტრო, ჩვენი მინისტრის ხელმძღვანელობით, მართლაც ყველაფერს აკეთებს, რომ ეს გამოგვსვლოდა და ჩათვალეთ, გამოგვივიდა, რასაც ჩვენ ვამბობთ, ეს მოხდება პირველი ივლისიდან. ხშირად არის ხოლმე ეს უკუკავშირი, როგორ მოახერხებთ პირველი ივლისიდან. პასუხი არის – დიახ, მოვახერხებთ, ეს გვაქვს გათვლილიც და გააზრებულიც“, – განაცხადა თამარ მახარაშვილმა.

წყარო: ​1TV.GE

წაიკითხეთ სრულად