Baby Bag

რას გულისხმობს კეტოგენური დიეტა, რა დადებითი და უარყოფითი მხარეები აქვს მას და რეკომენდებულია თუ არა ამ რეჟიმის დაცვა ყველასთვის?

რას გულისხმობს კეტოგენური დიეტა, რა დადებითი და უარყოფითი მხარეები აქვს მას და რეკომენდებულია თუ არა ამ რეჟიმის დაცვა ყველასთვის?

დღეს სამშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა ბოლო დროის ერთ-ერთ ყველაზე პოპულარულ დიეტაზე, კეტოგენურ დიეტაზე მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას. რას გულისხმობს კეტოგენური დიეტა, რა დადებითი და უარყოფითი მხარეები აქვს მას და რეკომენდებულია თუ არა ამ რეჟიმის დაცვა ყველასთვის, - სწორედ ამ საკითხებს შეიტყობთ დღევანდელი სტატიიდან.

კეტოგენური დიეტა ბოლო დროს დიდი პოპულარობით სარგებლობს მთელს მსოფლიოში. ბევრი ადამიანი მას თვითნებურადაც კი მიმართავს. უნდა აღინიშნოს, რომ ინფორმირებულობა ამ საკითხზე საკმაოდ მწირია და კეტოგენური დიეტის მიმდევართა უმეტესობამ არ იცის, რომ ამ რეჟიმით შესაძლოა, ზიანიც კი მიადგეს ორგანიზმს. 

კეტოგენური, იგივე კეტოდიეტა - გულისხმობს საკვებ რაციონში ნახშირწყლების მინიმუმამდე შემცირებას: 70% მოდის ცხიმებზე, 25% ეთმობა ცილებს, ხოლო დანარჩენი 5% კი უკავია ნახშირწყლებს. 

ცნობილია, რომ ჩვენი ორგანიზმი ენერგიის ძირითად წყაროდ იყენებს ნახშირწყლებს, ხოლო კეტოგენური რეჟიმის დროს ენერგიის ძირითადი წყარო ხდება ცხიმი, კონკრეტულად კი ცხიმის წვისგან მიღებული კეტონური სხეულები. თუმცა რაოდენ მომხიბვლელადაც არ უნდა გამოიყურებოდეს ეს ტერმინი, კეტოდიეტას თან ახლავს არაერთი გვერდითი მოვლენა.

განვიხილოთ კეტოგენური კვების რაციონი: ამ დროს რაციონი გაჯერებულია ძირითადად ცხიმოვანი საკვებით. 

კეტოგენური დიეტის დროს დაშვებულია: 

  • რძის პროდუქტები ცხიმის მაღალი შემცველობით,
  • კვერცხი,
  • ნებისმიერი ხორცეული, 
  • თევზი და ზღვის პროდუქტები, 
  • მწვანე ბოსტნეული, რომელიც შეიცავს დიდი რაოდენობით უჯრედისს, 
  • სოკო, 
  • თხილეული, 
  • მცენარეული ზეთი, 
  • ნაღების კარაქი,
  • ხილიდან - კენკროვნები და ავოკადო.

რაციონის მთავარი პრინციპი კი არის პროცენტული ბალანსის დაცვა - 70% ცხიმი, 25% ცილა და 5% ნახშირწყლები. აქვე აღვნიშნავ, რომ კალორაჟის კონტროლი კეტოდიეტის დროსაც ისევე აუცილებელია, როგორც ნებისმიერ სხვა შემთხვევაში.

შევეხოთ კეტოგენური დიეტის დადებით მხარეებს: ყველაზე ხშირად რასაც ამ დროს პაციენტები აღნიშნავენ არის ის, რომ მათ პრაქტიკულად არ შივდებათ. ამ ტიპის რეჟიმის დროს რეგულირდება ჰორმონ ინსულინის დონე. ინსულინი არის ანაბოლური (მაშენებელი) ჰორმონი, რომელიც იწვევს მადის გაძლიერებას, შესაბამისად, ამ ტიპის კვების დროს ხდება მადის დაქვეითება, წონაში კლება კი მიმდინარეობს ცხიმების ხარჯზე და თან ნაკლებად ხდება კუნთური მასის შემცირება. აქვე განვაგრძოთ მისი უარყოფითი მხარეების ჩამოთვლა: კეტოგენურ კვებას შეუძლია ორგანიზმში გამოიწვიოს ყაბზობა (შეკრულობა), სიმძიმე კუჭ-ნაწლავის არეში, გულისრევის შეგრძნება, კუნთების ტკივილი, საერთო სისუსტე რომელიც მიკრო, მაკრო ელემენტებისა და ვიტამინების დეფიციტის ფონზე შეიძლება განვითარდეს. კეტო მიმდევართა უმეტესობა ამ რეჟიმზე გადასვლიდან დაახლოებით ერთ კვირაში აღნიშნავს ძლიერ სისუსტეს, თავბრუსხვევას, არტერიული წნევის დაქვეითებას და კუნთების ტკივილს, რასაც „კეტო ფლუ“ (კეტო გაციება) ეწოდება. როგორც წესი, ეს ჩივილები რამდენიმე დღეში ქრება. ასევე რადგან აღნიშნული კვების რეჟიმის დროს უფრო მეტი დატვირთვით უწევთ მუშაობა ღვიძლს და თირკმლებს, შესაძლებელია, მოხდეს მათი ფუნქციის დარღვევა. გვერდით მოვლენას მიეკუთვნება ორგანიზმში ე.წ „ცუდი“ ქოლესტერინის მატება.

კეტო რეჟიმის დაცვა არ შეიძლება ორსულებისთვის და ლაქტაციაში მყოფი ქალებისთვის. ასევე აკრძლულია ნებისმიერი ქრონიკული დაავადების მქონე ადამიანისთვის (დიაბეტი, გულის უკმარისობა და ა.შ). მისი დაცვა კატეგორიულად აკრძალულია ბავშვთა და მოზარდთა ასაკში.

ბოლოს კი, ტრადიციულად ჩვენს მკითხველს ისევ შევახსენებ, რომ კვების ნებისმიერი ტიპის დროს მხოლოდ რაციონს არ ენიჭება უპირატესობა, აუცილებელია კალორაჟის და კვების ჯერადობის კონტროლი. კვლავ გავუსვათ ხაზი იმას, რომ ყველა ორგანიზმი არის ინდივიდუალური და არ არსებობს ყველასთვის მორგებული არც კვების ტიპი და არც კვების რაციონი.

გისურვებთ ჯანმრთელობას!

ექიმი ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, დედებისთვის შექმნა ახალი სივრცე. მოიწონეთ გვერდი მცოდნე დედები

16-საათიანი შიმშილი - რა დადებითი და უარყოფითი მხარეები აქვს მას და რეკომენდებულია თუ არა...
მედიაპორტალი ​MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა ბოლო დროს აქტუალურ თემაზე - ინტერვალურ შიმშილზე მოგ...
​როგორი უნდა იყოს რაციონი „ინტერვალური შიმშილის“ დროს? რატომ 16-საათიანი ინტერვალი და არა...
დღეს სამშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. რადგან ​წინა კვირაში გამოქვეყნებულმა სტატიამ „ინტერვალური შიმშილი“ მკითხველთა...

შეიძლება დაინტერესდეთ

​„ნიუ ჰოსპიტალსში“ არსებული დენსიტომეტრით ბარძაყის ყელის მოტეხილობის რისკი წინასწარ შეიძლება დადგინდეს

​„ნიუ ჰოსპიტალსში“ არსებული დენსიტომეტრით ბარძაყის ყელის მოტეხილობის რისკი წინასწარ შეიძლება დადგინდეს
დენსიტომეტრია რადიოლოგიური კვლევაა, რომლის საშუალებით შესაძლებელია ძვლის დაავადებების გართულებების წლებით ადრე დიაგნოსტირება და შესაბამისად, პრევენციული ზომების მიღება. კერძოდ, ეს კვლევა გამოიყენება არა მხოლოდ ძვლის მიმდინარე დაავადებების დიაგნოსტირებისთვის, არამედ, ოსტეოპოროზის ადრეული დიაგნოსტირებისვის.
​MomsEdu.ge „ნიუ ჰოსპიტალსის“ რადიოლოგს, ნინო ღამბაშიძეს ეწვია და ამ თემის ირგვლივ საინტერესო ინფორმაცია მოამზადა.
ნინო ღამბაშიძე: „დენსიტომეტრია ოსტეოპოროზის დიაგნოსტიკის ოქროს სტანდარტად აღიარებული ორმაგენერგეტიკული რენტგენოაბსორბციომეტრია, რომელიც იძლევა ზუსტ დასკვნას ძვლის მინერალის სიმკვრივისა შესახებ“.
- რა არის ოსტეოპოროზი და როდის ვლინდება?
ნინო ღამბაშიძე: „ოსტეოპოროზი ძვლოვანი სისტემის დაავადებაა, რომლის დროსაც აღინიშნება ძვლის მასის შემცირება და სიმყიფის გაზრდა, შესაბამისად, მოტეხილობის რისკიც მაღალია. აღსანიშნავია, რომ ოსტეოპოროზისთვის არ არის დამახასიათებელი კონკრეტული კლინიკური ნიშანი, ის შეიძლება წლების განმავლობაში ჩივილების გარეშე მიმდინარეობდეს და მოტეხილეობის შემდეგ გამოვლინდეს, თუმცა შეიძლება გამოვყოთ რამდენიმე, ყველაზე ხშირი სიმპტომი, როგორებიცაა: წელის და ზურგის ტკივილი, სიმაღლეში კლება 2 ან მეტი სანტიმეტრით, სხეულის დეფორმაციები და ტანდეგობის დარღვევა (გულმკერედის კიფოზი, კუზი), სახსრების ტკივილი“.
- როდის არის მიზანშეწონილი დენსიტომეტრიული კვლევის ჩატარება?
ნინო ღამბაშიძე: „კვლევის ჩატარება რეკომენდებულია იმ პაციენტთათვის, რომლებიც მიეკუთვნებიან ოსტეოპოროზის განვითარების რისკ-ჯგუფებს. რისკ-ჯგუფებში შედიან: პოსტმენოპაუზური ასაკის ქალბატონები; მამაკაცები, რომლებშიც დაბალია ტესტოსტერონის დონე; პაციენტები, რომლებსაც აქვთ ოსტეოპოროზული მოტეხილობის ოჯახური ისტორია ან თვითონ მოტეხილობები ანამნეზში; პაციენტები, რომლებსაც აქვთ კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის დაავადებები: მალაბსორბცია, ცელიაკია, ნაწლავის ანთებითი დაავადებები, პანკრეასის დაავადებები, ასევე, ენდოკრინული სისტემის დაავადებები - შაქრიანი დიაბეტი, თირეოტოქსიკოზი, პირველადი ჰიპერპარათირეოიდიზმი; რევმატოიდული დაავადებები: რევმატოიდული ართრიტი, სისტემური წითელი მგლურა;
ისეთი მედიკამენტების ხანგრძლივად მიღება, როგორებიცაა: პრედნიზოლონი, დექსამეტაზონი, ანტიკოაგულანტები (ჰეპარინი), თიროიდული ჰორმონები ასევე იწვევენ ოსტეოპოროზის განვითარებას;
კვებითი დარღვევები: კალციუმის, D ვიტამინისა და ცილის შემცველი საკვების არასაკმარისი მოხმარება;
ნიკოტინის, ალკოჰოლისა და ყავის ჭარბი მოხმარება;
ნაკლები ფიზიკური აქტივობა“.
- რა ასაკობრივი ჯგუფისთვის არის რეკომენდებული დენსიტომეტრიული კვლევა?
ნინო ღამბაშიძე: „50 წელს ზემოთ პაციენტებში უფრო მაღალია ოსტეოპოროზის განვითარების რისკი. ჯანმოს მონაცემებით, მსოფლიოში 50 წლის ზემოთ ყოველი მე-3 ქალი და ყოველი მე-5 მამაკაცი დაავადებულია ოსტეოპოროზით, თუმცა, ყველა ასაკში შეიძლება გამოიხატოს, თუ პაციენტი მიეკუთვნება ოსტეოპოროზის განვითარების რისკ-ჯგუფებს“.
- როგორ მიმდინარეობს დენსიტომეტრიული კვლევა „ნიუ ჰოსპიტალსში“?
ნინო ღამბაშიძე: „კვლევა ეფუძნება რენტგენის სხივების გამოყენებას, თუმცა გამოსხივების ხარისხი გაცილებით ნაკლებია, ვიდრე სტანდარტული რენტგენული კვლევის დროს, ამიტომ ეს მეთოდი პრაქტიკულად უსაფრთხოდ, მცირეინვაზიურად მიიჩნევა. კვლევა არ მოითხოვს წინასწარ მომზადებას და კვლევის ჩატარების უკუჩვენება მხოლოდ ორსულობაა.

„ნიუ ჰოსპიტალსში“ გვაქვს Osteosy-ის ულტრათანამედროვე Excellus დენსიტომეტრი, რომლის საშუალებითაც ხდება ძვლის სიმკვრივის დადგენა წელის მალების პირდაპირ და გვერდით პოზიციაში, მენჯ-ბარძაყის და წინამხრის არეში, ამასთანავე Frax კალკულატორის საშუალებით ხდება ბარძაყის ყელის მოტეხილობის 10-წლიანი რისკის დადგენა“.

ესაუბრა მარიამ ჩოაქური

R.​

წაიკითხეთ სრულად