Baby Bag

„​ყველაფერში ზომაა საჭირო, მაგრამ როდესაც მოფერებასა და სიყვარულის გამოხატვაზე ვლაპარაკობთ, აქ ზომა არ არის, რაც მეტი - მით უკეთესი“ - ყარამან ფაღავა

„​ყველაფერში ზომაა საჭირო, მაგრამ როდესაც მოფერებასა და სიყვარულის გამოხატვაზე ვლაპარაკობთ, აქ ზომა არ არის, რაც მეტი - მით უკეთესი“ - ყარამან ფაღავა
როგორ ცვლის სითბო და ალერსი ბავშვის ჯანმრთელობის მდგომარეობას? - ამ თემაზე პედიატრმა, თსსუს პროფესორმა ყარამან ფაღავამ ისაუბრა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“.

„დღეს უკვე დადგენილია, რომ სიხარულს და მასთან დაკავშირებულ სიამოვნების ჰორმონებს ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვთ ჯანმრთელობის განვითარებაში. მეტსაც ვიტყოდი, არამარტო ბავშვებში, მოზრდილებში, დიდებში და ნაყოფის შემთხვევაშიც კი. როდესაც ნაყოფს ეფერება დედა თუ მამა, დადებითი ემოციები ვითარდება და ნაყოფი უფრო წყნარი, მშვიდი და ბედნიერია. ყველას უნდა, რომ შვილი ჰყავდეს გონიერი, სახიერი, გულადი, მამაცი, კდემამოსილი. ამ ყველაფრის საფუძველი ჯანმრთელობაა.

თითქოს ყველაფერში ზომაა საჭირო, მაგრამ როდესაც ბავშვის მოფერებასა და სიყვარულის გამოხატვაზე ვლაპარაკობთ, აქ ზომა არ არის, რაც მეტი - მით უკეთესი. ოღონდ მე ხშირად ვიმეორებ, მოფერება, ალერსი, სიყვარულის გამოხატვა არ ნიშნავს ყველაფრის ნების მიცემას. უნდა უთხრა: შვილო, შენზე უფრო ახლობელი არავინ არ მყავს, მაგრამ ეს არ შეიძლება. ისე კი, მოვეფეროთ მაქსიმალურად. სპეციალური ქიმიური სუბსტანციები არის, სიამოვნების ჰორმონებია: დოფამინი, სეროტონინი, ენდორფინები და თქვენ წარმოიდგინეთ, გარკვეულწილად ადრენალინიც. რომ ამბობენ, ადრენალინი აკლიაო, ეს ძალიან ფიზიოლოგიური ამბავია. იმისათვის, რომ ბედნიერი იყოს, ეს სჭირდება ყველას არა, მაგრამ ზოგიერთს კი. ბავშვთა ასაკში ნაკლებად, უკვე მოზარდებში კი სექსუალური ჰორმონების, ანუ ანდროგენები და ესტროგენები. თუ ამათი პროპორცია მაღალია, იცით როგორ არის, გოგონა რომელიც სიყვარულით არის გარშემორტყმული, ოჯახში, ამხანაგებში განათებული, გაბრწყინებულია, როდესაც გრძნობს, რომ ვიღასაც უყვარს, კიდევ უფრო ლამაზი ხდება. მახსოვს ჩემი ერთი პაციენტი, 5 თუ 6 წლის იყო, მამამისმა მითხრა, ბავშვმა თქვა, მიხარია, რომ დედამიწაზე დავბაჯბაჯებო. 

ერთი მომენტი არის კიდევ, დალოცვაში (როდესაც ვლოცავთ ბავშვს), ცოტა ორაზროვანი გამოთქმა არის. კონსტანტინე გამსახურდია ამბობდა, მე დავიბადე მსოფლიოში უმცირესი მდინარის, ზანას ნაპირასო, ვსწავლობდი სხვადასხვა უნივერსიტეტშიო და მთელი ჩემი ცხოვრება ვეჯიბრებოდი ამერიკელებს, რუსებს, გერმანელებს, ებრაელებსო. შენ, ჰეი, მსოფლიოში უმცირესი მდინარის ნაპირას დაბადებულოო, არ დაგჩაგრონო დიდი მდინარეების პირას დაბადებულებმაო. ამაში რა არ მომწონს იცით, ცოტათი არასრულფასოვნების კომპლექსი არის. მაგრამ იყოს ეს პატარა არასრულფასოვნების კომპლექსი, თუ ეს მისცემს შესაძლებლობას ჩვენს ახალგაზრდებს, ჩვენს ბავშვებს, თავიანთი თავის რეალიზაცია მაქსიმალურად მოახდინონ. შესანიშნავი ფილმია, „ღვინის ქურდები“, გივი ბერიკაშვილის პერსონაჟი რომ ამბობს, ჩემი აზრით, ამ ცხოვრების არსი იმაში მდგომარეობს, რომ ამ წიწილასგან არწივი გაიზარდოსო. ამიტომაც ჩვენი ამოცანა, პედიატრების, პედაგოგების, საზოგადოების ის არის, რომ ახალი თაობა უფრო ბედნიერი იყოს, სიხარულით აღსავსე და თავიანთი რეალიზაცია შეძლონ,“ - ამ თემაზე პედიატრმა ყარამან ფაღავამ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.

წყარო: „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა არის ბრტყელტერფიანობა და რა გართულებები შეიძლება მოჰყვეს?

რა არის ბრტყელტერფიანობა და რა გართულებები შეიძლება მოჰყვეს?
რა არის ბრტყელტერფიანობა და რა გართულებები შეიძლება მოჰყვეს? - ამ თემაზე​ MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფიზიკური განვითარებისა და რეაბილიტაციის სპეციალისტი ნუკრი მიქელაძე.
- ზოგადად, რა არის ბრტყელტერფიანობა და რამდენად ხშირია ბავშვებში?
- ბრტყელტერფიანობა გამოწვეულია ე.წ. ტერფის ძვლების არასტანდარტული განლაგების გამო. აბსოლუტურად ყველა ბავშვი იბადება ბრტყელი ტერფით, მაგრამ 2-3 წლის ასაკში მათ უმეტესობას გამოეკვეთება თაღი, ხოლო 1-2%-ს რჩება ბრტყელი ტერფი. რაც შეეხება სიხშირეს, ძალიან იშვიათია და 100-დან 1 ან 2 ბავშვი შეიძლება იყოს ბრტყელტერფიანი, თუმცა აღსანიშნავია, რომ აქ არ არის საუბარი ტერფის ვალგუსურ დეფორმაციაზე, რომელიც სხვა მიზეზების გამოა გამოწვეული.
- რა გართულებები შეიძლება მოჰყვეს ბრტყელტერფიანობას?
- როდესაც ბავშვი იბადება ბრტყელი ტერფით, მშობლები ძალიან წუხდებიან და ყიდულობენ ორთოპედიულ მყარ ფეხსაცმელს, აცმევენ 1.5-2 წლის ასაკში და ჰგონიათ, რომ ბავშვს გამოეკვეთება თაღი და დაეხმარება პრობლემის მოგვარებაში. საბოლოოდ, მივდივართ ცუდ შედეგამდე, ვინაიდან ბავშვი იზღუდება ამ ფეხსაცმელში და არ აქვს ფეხის მოდრეკის საშუალება. ხშირად მშობლებს ჰგონიათ, რომ ამით ბრტყელტერფიანობა მოგვარდება, რაც მცდარია, რადგან თუ დავიბადეთ ბრტყელტერფიანები, ეს დაგვრჩება მთელი ცხოვრება და უმჯობესია, არ შევეხოთ. ბავშვმა მაქსიმალურად უნდა შეიგრძნოს სხვადასხვა ზედაპირი მისი სენსორული მგრძნობელობის განვითარებისთვის.
თუ ბავშვი ფიზიკურად კარგად არის განვითარებული ბრტყელტერფიანობა მას პრობლემას არ შეუქმნის, სხვა შემთხვევაში შესაძლოა, გარკვეული დისკომფორტი გამოიწვიოს: დაღლილობის შეგრძნება და ტკივილი. თავიდან უნდა ავირიდოთ ხანგრძლივი დგომა, ზეწოლა ტერფებზე, ისეთი სამსახური, სადაც გვიწევს მთელი დღის მანძილზე დგომა. ასევე მნიშვნელოვანია, როდესაც გადავიღლებით 5-10 წუთი დავასვენოთ ტერფები, გავიხადოთ ფეხსაცმელი და გავაკეთოთ ვარჯიშები. ძალიან დადებითად მოქმედებს ფეხშიშველი სიარული უსწორმასწორო ზედაპირზე-ქვიშაზე, კენჭებზე, ან თუნდაც სახლის პირობებში, იმიტირებულ უსწორმასწორო ზედაპირზე.
- როდესაც ბავშვი ბრტყელტერფიანია ეს მშობლისთვის მარტივად შესამჩნევია?
- თუ მშობელი მინიმალურად ჩახედულია მედიცინაში და ნანახი აქვს, თუნდაც ფოტოებში, როგორ გამოიყურება ბრტყელი ტერფი, შესაძლებელია დაასკვნას, რომ მის შვილს აქვს ეს პრობლემა, თუმცა თუ არ არის გარკვეული, უმჯობესია ორთოპედ-ტრავმატოლოგთან ან ფიზიკური რეაბილიტაციის სპეციალისტთან გაიაროს კონსულტაცია.
- ხშირად მშობლები ექიმის გარეშე აცვამენ ბავშვს ორთოპედიულ ფეხსაცმელს. ეს რამდენად მიზანშეწონილია?
- არ არის მიზანშეწონილი. არ ვთვლი საჭიროდ, რომ ბრტყელტერფიანობაზე ბავშვს ეცვას ორთოპედიული ფეხსაცმელი. როგორც უკვე გითხარით, ნებისმიერი შეზღუდვა პატარას დაუზიანებს ტერფებს. ინდივიდუალური სუპინატორის გამოყენებას ვემხრობი მხოლოდ 12 წლის ზევით ასაკში, თუ გარკვეულ დისკომფორტს გრძნობს ბავშვი შესაძლებელია გამოიყენოს რბილი და დრეკადი ფეხსაცმელი, რომელიც მას კომფორტულად აგრძნობინებს თავს. ორთოპედიულ ფეხსაცმელს აქვს თავისი დანიშნულება და ძალიან იშვიათად გამოიყენება, ისეთ შემთხვევებში, როგორებიცაა: ტერფმრუდობა, ცერებრალური დამბლა და ა.შ.
- არსებობს თუ არა შეძენილი ბრტყელტერფიანობა?

- თუ ჩვენ ვსაუბრობთ გენეტიკურ ბრტყელტერფიანობაზე და არა ვალგუსურ დეფორმაციაზე, ამ შემთხვევაში შეძენილი ბრტყელტერფიანობა არ არსებობს და ეს არის თანდაყოლილი. ხოლო, თუ საუბარია ვალგუსურ დეფორმაციაზე, ის შეიძლება იყოს შეძენილი გარკვეული მიზეზების გამო.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური​

წაიკითხეთ სრულად