Baby Bag

რატომ უნდა წავუკითხოთ შვილებს ძილის წინ ზღაპრები?

რატომ უნდა წავუკითხოთ შვილებს ძილის წინ ზღაპრები?
ძილის წინ ზღაპრების კითხვა ბავშვს არამხოლოდ ძილისთვის ამზადებს, არამედ პატარას გონებრივ განვითარებაზე უდიდეს გავლენას ​ახდენს. გარდა ამისა, აღნიშნული რიტუალის წყალობით მშობლებსა და ბავშვს შორის არსებული ძლიერი კავშირი მეტად ღრმავდება და მტკიცდება. ბავშვთან ერთად ფერიების, ელფებისა და უძლეველი დევების სამყაროში მოგზაურობის დროს, თქვენ მას წარმოსახვის და აზროვნების უნარს უვითარებთ.

უახლესი კვლევებით დგინდება, რომ წიგნების კითხვა და პატარასთან ვერბალური კომუნიკაცია ბავშვის ნერვულ სისტემაზე დადებითად ზემოქმედებს. ზღაპრების კითხვისას ბავშვი უამრავ რამეს სწავლობს. მას ლოგიკისა და რაციონალური განსჯის უნარები უვითარდება. გარდა ამისა, პატარას გონება ზედმეტი სტრესისგანაც თავისუფლდება. თუმცა ყველაზე დიდი სარგებელი, რაც ძილის წინ ზღაპრების კითხვას თქვენი შვილისთვის მოაქვს ენობრივი უნარ-ჩვევების განვითარებაა. პატარები, რომლებსაც მშობლები რეგულარულად უკითხავენ წიგნებს, მშობლიურ ენას ადრეული ასაკიდანვე სრულყოფილად ეუფლებიან.

ბავშვებს, რომლებსაც ძილის წინ ზღაპრებს არ უკითხავენ, როგორც წესი, გაცილებით არამყარი ნერვული სისტემა აქვთ, ვიდრე იმ პატარებს, რომლებსაც მშობლები ყოველ საღამოს ახალ-ახალი ზღაპრული ისტორიებით ანებივრებენ. კვლევებით დასტურდება, რომ იმ ბავშვების ტვინი, რომლებსაც ზღაპრებს რეგულარულად უკითხავენ, ვერბალურ სიმბოლოებზე სწრაფად და ადეკვატურად რეაგირებს. როდესაც ბავშვს ზღაპარს უკითხავთ, მისი თავის ტვინის სმენით ზონას ააქტიურებთ. პატარა ფონემებს სწრაფად აღიქვამს და მათ შორის არსებულ განსხვავებებს მარტივად არჩევს. სასკოლო ასაკის ბავშვი, რომელიც ზღაპრების კითხვით ადრეული ასაკიდანვე გაანებივრეს, უცხო სიტყვების ათვისებას ადვილად შეძლებს.

ბავშვები, რომლებსაც ზღაპრებს რეგულარულად უკითხავენ, სიტყვების გაანალიზებას იწყებენ. ისინი სამეტყველო ბგერების აღქმას სწავლობენ.

ვერბალური მარაგის გამდიდრება

5 წლამდე ასაკის ბავშვს ზღაპრების კითხვისას რეგულარულად უნდა დაუსვათ კითხვები. თუ თქვენ მიერ წაკითხულ ისტორიაში ნახსენებია ძაღლი ან კატა, ჰკითხეთ თქვენს შვილს, მასაც ხომ არ ჰყავს ასეთი ცხოველი სახლში? როგორ გამოიყურება მისი საყვარელი კატა, რა ფერისაა? მსგავსი კითხვებით ბავშვს ყოველდღიურ მეტყველებაში სიტყვების სწორად გამოყენებას ასწავლით.

ბავშვებს ზღაპრების კითხვისას წარმოსახვა უვითარდებათ. წიგნებში ისეთ საგნებზეა საუბარი, რომლებიც პატარას რეალურ ცხოვრებაში არასდროს უნახავს, მაგ. კენგურუ, სელაპი და ა.შ. ბავშვი აუცილებლად დაიწყებს იმაზე ფიქრს, თუ როგორ გამოიყურება წიგნში ნახსენები ესა თუ ის ცხოველი, რომელიც მისთვის აბსოლუტურად უცხოა, რაც მის წარმოსახვის უნარს მნიშვნელოვნად განავითარებს.

ბავშვები ძილისთვის თავის არიდების მიზნით მშობლებს ხშირად ზღაპრის გამეორებით წაკითხვას სთხოვენ. თუ ბავშვს ერთსა და იმავე ზღაპარს რამდენჯერმე წაუკითხავთ, მას ლოგიკური უნარ-ჩვევების განვითარებაში დაეხმარებით. ბავშვები ზღაპრის გარკვეულ პასაჟებს დაიმახსოვრებენ, საკუთარ ცოდნაზე დაყრნობით ისინი ეცდებიან გამოიცნონ, რა მოხდება წიგნის მომდევნო გვერდზე. ზღაპრის შინაარსის გაანალიზება და მოვლენების თანმიმდევრობის გაცნობიერება, პატარებს სამომავლოდ მათემატიკური, მეცნიერული თუ ლიტერატურული უნარების განვითარებაში შეუწყობს ხელს. წიგნის კითხვისას ბავშვს ჰკითხეთ, როგორ დაასრულებდა ზღაპარს, თავად რომ ყოფილიყო მისი ავტორი. ამგვარად თქვენს შვილს შემოქმედებითი უნარების განვითარებაში დაეხმარებით.

მშობლებმა შვილების წიგნიერებაზე ზრუნვა მოზრდილ ასაკშიც უნდა გააგრძელონ. შეურჩიეთ თქვენს თინეიჯერ შვილებს საინტერესო წიგნები, რომელთა დახმარებით ისინი თავიანთ ლექსიკონსა და სიტყვის მარაგს მნიშვნელოვნად გაამრავალფეროვნებენ. ბავშვებს ყოველთვის ისეთი წიგნები უნდა წაუკითხოთ, რომლებიც მათთვის სასიამოვნო მოსასმენი იქნება. პატარასთვის კითხვა სასიამოვნო ემოციებთან უნდა ასოცირდებოდეს. სხვაგვარად ისინი წიგნის შეყვარებას ვერ შეძლებენ. ნევროლოგები თვლიან, რომ მშობელთან ერთად სასიამოვნო წიგნის კითხვისას ბავშვი სტრესთან ბრძოლას წარმატებით ახერხებს. პატარებს, რომლებსაც ჰორმონ კორტიზოლის (სტრესის ჰორმონი) მაღალი მაჩვენებელი აქვთ, სწავლა უჭირთ. ზღაპრების კითხვით თქვენს შვილს სტრესის დაძლევაში მარტივად დაეხმარებით.

ძილის წინ ბავშვისთვის ზღაპრების კითხვა მშობლის ფსიქიკაზეც დადებითად აისახება. თუ თქვენს შვილს საღამოობით წიგნებს რეგულარულად უკითხავთ, ემოციების მართვას გაცილებით მარტივად შეძლებთ. თუ სტრესთან გამკლავება გიჭირთ, აუცილებლად გაატარეთ მეტი დრო შვილებთან ერთად, წაუკითხეთ მათ სასიამოვნო ზღაპრები. მალე დარწმუნდებით, რომ ზღაპრების დახმარებით სტრესთან გამკლავებას მარტივად ახერხებთ.

ავტორი: ია ნაროუშვილი

შეიძლება დაინტერესდეთ

„თუ არ უყვარს ბავშვს, ნუ აჭმევთ წვნიანს,“ - პედიატრი ინგა მამუჩიშვილი

„თუ არ უყვარს ბავშვს, ნუ აჭმევთ წვნიანს,“ - პედიატრი ინგა მამუჩიშვილი

პედიატრმა ინგა მამუჩიშვილმა მოსახლეობაში კვებასთან დაკავშირებით გავრცელებული მცდარი დამოკიდებულებების შესახებ ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ მშობლები ხშირად არასწორად თვლიან, რომ მათი შვილი უჭმელია:

​კვებასთან დაკავშირებით ჩვენს მოსახლეობაში ძალიან განსხვავებული აზრია. ამას მე ხშირად „ქართულ სინდრომს“ ვეძახი. ზოგჯერ შეიძლება ერთი წლის ასაკის ბავშვი 16 კილოგრამს იწონიდეს და მშობელმა წამიყენოს პრეტენზია, რომ ჩემი შვილი უჭმელია. შეიძლება ბავშვმა არ ჭამოს პური, არ ჭამოს ტკბილეული. თუ თავიდანვე არ მივაჩვევთ ბავშვს, რომ ტკბილი, შოკოლადი მიიღოს ყოველ დღე და დავუდებთ წინ, ბავშვი ამას არ შეიყვარებს. თუმცა ბავშვი ამის გარეშე არ არსებობს. როგორც წახალისება, შეიძლება, თორემ შევეცადოთ, რომ ტკბილი შევზღუდოთ.“

ინგა მამუჩიშვილის თქმით, არიან ბავშვები, რომლებიც ცოტას მიირთმევენ, მაგრამ ჯანსაღად იკვებებიან:

„ფუნთუშეული უნდა შევზღუდოთ, გამომდინარე იქიდან, რომ ​ჩვენ თავიდანვე უჯრედის მეტაბოლურ ცვლაში ცუდად ვერევით და შეიძლება, რომ შემდგომში უკვე სავალალო შედეგები მივიღოთ ამასთან დაკავშირებით. არიან ბავშვები, რომლებიც ძალიან ცოტას ჭამენ, მაგრამ ჭამენ ძალიან ჯანსაღ საკვებს, იღებენ ხილს, ბოსტნეულს, მცირე რაოდენობით ხორცს, რძის ნაწარმს. მცირე ულუფებით და ხშირ-ხშირად იკვებებიან. ვიზუალს რაც შეეხება, მშობლებს ვეუბნები ხოლმე: „შეხედეთ გენეტიკასაც.“ აფასებენ ასე, რომ ჩემი შვილი ძალიან გამხდარია. ამ დროს დედაც და მამაც, ბებიები-ბაბუები ნატიფი აღნაგობის არიან, შესაბამისად იქნება ბავშვიც გამხდარი.“

​მთავარია ბავშვი იყოს ჯანმრთელი. შევეცადოთ, რომ ბავშვი ვკვებოთ სწორად. მივაწოდოთ დღის განმავლობაში სასარგებლო პროდუქტები მცირე-მცირე ულუფებით მაინც. არ არის აუცილებელი, რომ უკან გადმოღვრილი წვნიანი ბავშვს ისევ ჩავასხათ პირში. თუ არ უყვარს ბავშვს, ნუ აჭმევთ ამ წვნიანს. ძალადობა კვებაში არის საშინელება. მყავს 15-16 წლის პაციენტები, რომლებსაც აძალებდნენ წვნიანს 2 წლის ასაკში და ეს ბავშვები ახლაც არ ჭამენ წვნიანს, მხოლოდ იმიტომ, რომ ის ახსოვთ. დაილექა მეხსიერებაში ეს ყველაფერი და წამოვიდა წინა პლანზე. მე არ ვარ წვნიანის წინააღმდეგი არავითარ შემთხვევაში. თუ მიირთმევს ბავშვი, დიდი სიამოვნებით მიირთვას, მაგრამ მე უფრო მომხრე ვარ იმისა, რომ ბავშვმა მიიღოს ცოცხალი სახით ვიტამინები. ხარშვის შედეგად იკარგება ვიტამინური ბალანსი და ცოცხალ ბოსტნეულსა და ხილში უფრო მეტია,“ - აღნიშნულ საკითხზე ინგა მამუჩიშვილმა საპატრიარქოს ტელევიზიის გადაცემაში „განთიადი“ ისაუბრა.

წყარო: ​„განთიადი“

წაიკითხეთ სრულად