Baby Bag

რატომ უნდა წავუკითხოთ შვილებს ძილის წინ ზღაპრები?

რატომ უნდა წავუკითხოთ შვილებს ძილის წინ ზღაპრები?
ძილის წინ ზღაპრების კითხვა ბავშვს არამხოლოდ ძილისთვის ამზადებს, არამედ პატარას გონებრივ განვითარებაზე უდიდეს გავლენას ​ახდენს. გარდა ამისა, აღნიშნული რიტუალის წყალობით მშობლებსა და ბავშვს შორის არსებული ძლიერი კავშირი მეტად ღრმავდება და მტკიცდება. ბავშვთან ერთად ფერიების, ელფებისა და უძლეველი დევების სამყაროში მოგზაურობის დროს, თქვენ მას წარმოსახვის და აზროვნების უნარს უვითარებთ.

უახლესი კვლევებით დგინდება, რომ წიგნების კითხვა და პატარასთან ვერბალური კომუნიკაცია ბავშვის ნერვულ სისტემაზე დადებითად ზემოქმედებს. ზღაპრების კითხვისას ბავშვი უამრავ რამეს სწავლობს. მას ლოგიკისა და რაციონალური განსჯის უნარები უვითარდება. გარდა ამისა, პატარას გონება ზედმეტი სტრესისგანაც თავისუფლდება. თუმცა ყველაზე დიდი სარგებელი, რაც ძილის წინ ზღაპრების კითხვას თქვენი შვილისთვის მოაქვს ენობრივი უნარ-ჩვევების განვითარებაა. პატარები, რომლებსაც მშობლები რეგულარულად უკითხავენ წიგნებს, მშობლიურ ენას ადრეული ასაკიდანვე სრულყოფილად ეუფლებიან.

ბავშვებს, რომლებსაც ძილის წინ ზღაპრებს არ უკითხავენ, როგორც წესი, გაცილებით არამყარი ნერვული სისტემა აქვთ, ვიდრე იმ პატარებს, რომლებსაც მშობლები ყოველ საღამოს ახალ-ახალი ზღაპრული ისტორიებით ანებივრებენ. კვლევებით დასტურდება, რომ იმ ბავშვების ტვინი, რომლებსაც ზღაპრებს რეგულარულად უკითხავენ, ვერბალურ სიმბოლოებზე სწრაფად და ადეკვატურად რეაგირებს. როდესაც ბავშვს ზღაპარს უკითხავთ, მისი თავის ტვინის სმენით ზონას ააქტიურებთ. პატარა ფონემებს სწრაფად აღიქვამს და მათ შორის არსებულ განსხვავებებს მარტივად არჩევს. სასკოლო ასაკის ბავშვი, რომელიც ზღაპრების კითხვით ადრეული ასაკიდანვე გაანებივრეს, უცხო სიტყვების ათვისებას ადვილად შეძლებს.

ბავშვები, რომლებსაც ზღაპრებს რეგულარულად უკითხავენ, სიტყვების გაანალიზებას იწყებენ. ისინი სამეტყველო ბგერების აღქმას სწავლობენ.

ვერბალური მარაგის გამდიდრება

5 წლამდე ასაკის ბავშვს ზღაპრების კითხვისას რეგულარულად უნდა დაუსვათ კითხვები. თუ თქვენ მიერ წაკითხულ ისტორიაში ნახსენებია ძაღლი ან კატა, ჰკითხეთ თქვენს შვილს, მასაც ხომ არ ჰყავს ასეთი ცხოველი სახლში? როგორ გამოიყურება მისი საყვარელი კატა, რა ფერისაა? მსგავსი კითხვებით ბავშვს ყოველდღიურ მეტყველებაში სიტყვების სწორად გამოყენებას ასწავლით.

ბავშვებს ზღაპრების კითხვისას წარმოსახვა უვითარდებათ. წიგნებში ისეთ საგნებზეა საუბარი, რომლებიც პატარას რეალურ ცხოვრებაში არასდროს უნახავს, მაგ. კენგურუ, სელაპი და ა.შ. ბავშვი აუცილებლად დაიწყებს იმაზე ფიქრს, თუ როგორ გამოიყურება წიგნში ნახსენები ესა თუ ის ცხოველი, რომელიც მისთვის აბსოლუტურად უცხოა, რაც მის წარმოსახვის უნარს მნიშვნელოვნად განავითარებს.

ბავშვები ძილისთვის თავის არიდების მიზნით მშობლებს ხშირად ზღაპრის გამეორებით წაკითხვას სთხოვენ. თუ ბავშვს ერთსა და იმავე ზღაპარს რამდენჯერმე წაუკითხავთ, მას ლოგიკური უნარ-ჩვევების განვითარებაში დაეხმარებით. ბავშვები ზღაპრის გარკვეულ პასაჟებს დაიმახსოვრებენ, საკუთარ ცოდნაზე დაყრნობით ისინი ეცდებიან გამოიცნონ, რა მოხდება წიგნის მომდევნო გვერდზე. ზღაპრის შინაარსის გაანალიზება და მოვლენების თანმიმდევრობის გაცნობიერება, პატარებს სამომავლოდ მათემატიკური, მეცნიერული თუ ლიტერატურული უნარების განვითარებაში შეუწყობს ხელს. წიგნის კითხვისას ბავშვს ჰკითხეთ, როგორ დაასრულებდა ზღაპარს, თავად რომ ყოფილიყო მისი ავტორი. ამგვარად თქვენს შვილს შემოქმედებითი უნარების განვითარებაში დაეხმარებით.

მშობლებმა შვილების წიგნიერებაზე ზრუნვა მოზრდილ ასაკშიც უნდა გააგრძელონ. შეურჩიეთ თქვენს თინეიჯერ შვილებს საინტერესო წიგნები, რომელთა დახმარებით ისინი თავიანთ ლექსიკონსა და სიტყვის მარაგს მნიშვნელოვნად გაამრავალფეროვნებენ. ბავშვებს ყოველთვის ისეთი წიგნები უნდა წაუკითხოთ, რომლებიც მათთვის სასიამოვნო მოსასმენი იქნება. პატარასთვის კითხვა სასიამოვნო ემოციებთან უნდა ასოცირდებოდეს. სხვაგვარად ისინი წიგნის შეყვარებას ვერ შეძლებენ. ნევროლოგები თვლიან, რომ მშობელთან ერთად სასიამოვნო წიგნის კითხვისას ბავშვი სტრესთან ბრძოლას წარმატებით ახერხებს. პატარებს, რომლებსაც ჰორმონ კორტიზოლის (სტრესის ჰორმონი) მაღალი მაჩვენებელი აქვთ, სწავლა უჭირთ. ზღაპრების კითხვით თქვენს შვილს სტრესის დაძლევაში მარტივად დაეხმარებით.

ძილის წინ ბავშვისთვის ზღაპრების კითხვა მშობლის ფსიქიკაზეც დადებითად აისახება. თუ თქვენს შვილს საღამოობით წიგნებს რეგულარულად უკითხავთ, ემოციების მართვას გაცილებით მარტივად შეძლებთ. თუ სტრესთან გამკლავება გიჭირთ, აუცილებლად გაატარეთ მეტი დრო შვილებთან ერთად, წაუკითხეთ მათ სასიამოვნო ზღაპრები. მალე დარწმუნდებით, რომ ზღაპრების დახმარებით სტრესთან გამკლავებას მარტივად ახერხებთ.

ავტორი: ია ნაროუშვილი

შეიძლება დაინტერესდეთ

„მშობლებმა, დედამთილმა, მამამთილმა, ყველამ უნდა შეუწყოს ქალს ხელი, რომ აღზრდის პროცესმა არ განიცადოს დარტყმა“ - შალვა ამონაშვილი

„მშობლებმა, დედამთილმა, მამამთილმა, ყველამ უნდა შეუწყოს ქალს ხელი, რომ აღზრდის პროცესმა არ განიცადოს დარტყმა“ - შალვა ამონაშვილი

აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა ტელეკომპანია იმედის გადაცემაში „იმედის დღე“ ქალის ორსულობისთვის სათანადოდ მომზადების მნიშვნელობის შესახებ ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ ბავშვის აღზრდა მუცლადყოფნისას იწყება:

​რა არის აღზრდა? საუკეთესო ხატების ჩათესვა ბავშვში. ხატი ჩაითესება, რომ მერე აღმოცენდეს. კარგი ბგერებია, კარგი მუსიკაა, კარგი სიტყვებია, ყველაფერი ეს ბავშვში როგორც ხატი, ისე ისახება. ამ პერიოდიდან ბავშვის აღზრდა უკვე სოციალიზირებულ ხასიათს ღებულობს. ეს ყველაფერი მეცნიერულად დასაბუთებულია. თუ დედას არ უნდა შვილი, ებრძვის შვილს, ეს განცდები აქვს, მაგრამ შვილი მაინც დაიბადება, მოხდება ძალიან დიდი სირთულე აღზრდაში. გაუჭირდება დედას აღზრდა. ბავშვში აგრესია ისადგურებს. ბავშვი ცხრა წლის გახდება, ის აუცილებლად ამას გამოავლენს. რა შეიძლება გააკეთოს დედამ? ალბათ, ​ბოდიში მოუხადოს შვილს, გაიხსენოს ეს წარსული, იტიროს მასთან თანდასწრებით, ილოცოს. ამიტომ რაა საჭირო? დედამ შვილი უნდა მიიღოს თავიდანვე, როგორც ნატვრა, ესაუბროს შვილს, ეჩურჩულოს, გულში იფიქროს შვილზე, ზღაპრები უკითხოს ჩურჩულით და ხმამაღლა, კარგ მუსიკას უსმინოს, კარგ ადამიანებს შეხვდეს, ცუდთან ახლოს არ იდგეს დიდხანს, ქმარს არ ეჯიჯღინოს, არ ჰქონდეს გაუგებრობა არავისთან. ამ სირთულეებს უნდა გაუძლოს ფეხმძიმე ქალმა.“

შალვა ამონაშვილის თქმით, ოჯახის ყველა წევრმა ერთად უნდა იზრუნოს იმისთვის, რომ ქალს კომფორტი შეუქმნან:

„მშობლებმა, დედამთილმა, მამამთილმა, ყველამ უნდა შეუწყოს ქალს ხელი, რომ აღზრდის პროცესმა არ განიცადოს დარტყმა. მამა სახლში რომ მოვა, პირველ რიგში, მოეფეროს მუცელს, იქ მისი სისხლი და ხორცი ისახება. ​უთხარი, სად იყავი დღეს, რა ილაპარაკე, რა განცდებით დაბრუნდი. ელაპარაკე ცხოვრებაზე ბავშვს. ის ისრუტავს ამას. ალერსი მეუღლის პირველი ფუნქციაა. ხომ არსებობს ბავშვთა დაცვის დღე, ბავშვი უნდა დავიცვათ ჯერ კიდევ დედის მუცელში. კომფორტი უნდა შევუქმნათ ქალს, რაც კი შეგვიძლია. ქოხშიც შეიძლება შექმნა სასიამოვნო გარემო. თუ ასეთი ვითარებაა, ბავშვის განვითარება ნორმალურად ხდება. ბავშვი ითვისებს იმ ხატებს, რაც მომავალში უნდა გამოვიდეს, როგორც მისი კულტურა. ქალმა ცუდ რამეს არ უყუროს, ვაჟა ფშაველა იკითხოს, ილია იკითხოს, აკაკი იკითხოს. იკითხოს ყველაფერი კარგი, რაც გამოტოვა. არ უყუროს ცუდ სერიალებს, არ არის ეს საჭირო.“

​შალვა ამონაშვილმა მომავალ დედებს პრაქტიკული რჩევაც მისცა და მუცლადყოფნისას ბავშვთან საუბრის ერთ-ერთი მეთოდი გააცნო:

„ველაპარაკოთ ბავშვს. დიდი ქაღალდი აიღეთ. ძაბრივით გააკეთეთ. წვრილი თავი პირზე მიიდეთ, დიდი მუცელზე. ეჩურჩულეთ, ელაპარაკეთ ბავშვს. უთხარით: „მე შენ გელოდები, კარგ სახელს აგირჩევ, იცი როგორი მამა გვყავს ჩვენ აქ?!“ როდესაც ასე ლაპარაკობს, თვითონ დედაც მშვიდდება.“

ადრე ექიმები კატეგორიულ უარზე იყვნენ, რომ მამები მშობიარობას დასწრებოდნენ. მამის დასწრება არათუ სასურველი, არამედ აუცილებელია. დედა მშვიდდება, მამას ხელი უჭირავს ხელში. ​ყველაზე საიმედო ადამიანი გვერდით ჰყავს ქალს. ქალი ბეწვის ხიდზე გადის. უნდა ნახოს ქმარმა, რა გაიარა ქალმა, რომ მასში უფრო მეტი პატივისცემა, განცდა, მოწიწება დაიბადოს ქალის მიმართ,“ - აღნიშნა შალვა ამონაშვილმა.

წყარო: ​„იმედის დღე“ 

წაიკითხეთ სრულად