Baby Bag

„ბავშვი რომ ორი წლის გახდება და იტყვის: „მე მინდა“ ან „მე არ მინდა,“ ის უკვე პიროვნებაა და მას პატივი უნდა ვცეთ,“ - ყარამან ფაღავა

„ბავშვი რომ ორი წლის გახდება და იტყვის: „მე მინდა“ ან „მე არ მინდა,“ ის უკვე პიროვნებაა და მას პატივი უნდა ვცეთ,“ - ყარამან ფაღავა

​​პედიატრი ყარამან ფაღავა მშობლისა და ბავშვის ურთიერთობაზე საუბრობს. მისი თქმით, მშობელი ბავშვის მიმართ ალერსიანი უნდა იყოს და მას ყოველთვის თანადგომას უცხადებდეს:

„ბავშვი რომ ორი წლის გახდება ან სამი წლის და იტყვის: „მე მინდა“ ან „მე არ მინდა,“ ის უკვე პიროვნებაა და მას პატივი უნდა ვცეთ. ამ ასაკში საოცრად კეთილი, მშვიდი, წყნარი ბავშვი ბანდიტად გადაიქცევა, რას არ გატეხავს, რას არ დაანგრევს. რაც მთავარია, მან შეიძლება საკუთარ თავსაც ავნოს. ამ შემთხვევაში ძალიან მნიშვნელოვანია ე.წ. მშობლური ჩვევები. მშობელს უნდა ჰქონდეს გარკვეული ჩვევები. ქალებში ეს უფრო ავტომატურად ხდება. ვაჟებში უფრო გვიან ვითარდება ხოლმე. მშობელმა, პირველ რიგში, უნდა იცოდეს ალერსი. ​ალერსს და სიყვარულის გამოხატვას ზედა საზღვარი არ უნდა ჰქონდეს. მან უნდა დაიცვას ბავშვი. ბავშვმა უნდა იცოდეს, რომ რაც უნდა გააკეთოს, მშობელი ყოველთვის მის გვერდით იქნება და მას დაიცავს.“

​ყარამან ფაღავას თქმით, მნიშვნელოვანია, რომ სკოლაში ბავშვი ჯანსაღი ცხოვრების წესს ეჩვეოდეს:

„სკოლა ძალიან მნიშვნელოვანია, მაგრამ ის ზოგჯერ დაავადების მიზეზიც შეიძლება იყოს. არსებობს მთელი ციკლი პედიატრიისა, რომელსაც ჰქვია „სასკოლო მედიცინა.“ ვცდილობთ საქართველოში დავნერგოთ ჯანსაღი სკოლების პროგრამა. სკოლა ჰიგიენური თვალსაზრისით უნდა იყოს კარგი, არ უნდა იყოს ბულინგი, ​არ უნდა იყოს მასწავლებლის მხრიდან შეურაცხყოფა. აუცილებელია სკოლაში ცხოვრების ჯანსაღი წესის სწავლება. ეს არამხოლოდ მოზარდებისთვისაა კარგი. მოზარდი როდესაც გაიგებს, რომ თამბაქო ცუდია, ის მამას აჩერებს. ეუბნება: „მამა, რატომ ეწევი? გინდა ავად იყო და ჩვენ მარტო დაგვტოვო?“ ნებისმიერმა მამაკაცმა, რომელიც გაიგებს შვილისგან ამ სიტყვებს, უარი უნდა თქვას თამბაქოს მოწევაზე. მნიშვნელოვანია განვითარების ხელშეწყობა. დღეში ხუთი წუთი მაინც ბავშვთან ერთად მშობელმა წიგნი უნდა გადაშალოს, მოუსმინოს, მოუყვეს, მამამაც და დედამაც, მთავარია, ვინ როგორ არის დაკავებული.“

​ყარამან ფაღავა ბავშვთა ასაკისთვის დამახასიათებელ დაავადებებზე საუბრობს:

„რაც შეეხება დაავადებებს, ზოგიერთი დაავადება ბავშვთა ასაკისთვის სპეციფიკურია. ნულიდან სამ წლამდე არის ახალშობილთა პათოლოგიები, თანდაყოლილი ანომალიები, მშობიარობასთან დაკავშირებული დაავადებები. ეს შეიძლება იყოს ინფექციები, მძიმე მშობიარობის შემდგომ ასფიქსიის შედეგები, ე.წ. ცერებრული დამბლა, უეცარი სიკვდილის სინდრომი. მე აღარ ვლაპარაკობ იმ ხშირ დაავადებებზე, როგორებიც არის მწვავე რესპირატორული სინდრომი და ბრონქიტი და ა.შ. ახლა ზამთარია და სავსეა მსგავსი დაავადებები. ესენია ბავშვთა ასაკის ძირითადი დაავადებები.“

„დაავადებების პრევენციის ერთ-ერთი საუკეთესო საშუალება გახლავთ ბუნებრივი კვება. ​ბუნებრივი კვება დიდებული რამ არის. თუ ბავშვი ბუნებრივ კვებაზეა, ის 6 თვე დაცულია ინექციებისგან. ამ პერიოდის დაავადებებში მნიშვნელოვანია ნაყოფის ალკოჰოლური ინტოქსიკაციის შედეგები. მეძუძურმა დედამ არ უნდა დალიოს. ჩასახვის პერიოდშიც არც დედამ, არც მამამ ალკოჰოლი არ უნდა მიიღოს. ამან შეიძლება იმოქმედოს ნაყოფზე და ხომ წარმოგიდგენიათ, ეს როგორი უბედურებაა,“ - აღნიშნავს ყარამან ფაღავა.

​წყარო

„ბავშვი რომ ხშირად ავადმყოფობს, ძალიან ხშირად დედაა დამნაშავე“ - ყარამან ფაღავა
,„ნამეტან სტერილურ გარემოს ვუქმნით ჩვენ ჩვენს შვილებს - არა გაკაჟება, არა ზედმეტი სიბინძურე, არა ცხოველი, ეს სტერილური გარემო იწვევს ალერგოზების, ავტოიმუნური დაავადებების განვითარებას...“ - აღნიშნულის...

შეიძლება დაინტერესდეთ

დღის რომელ მონაკვეთშია რეკომენდებული ხილის მირთმევა და რატომაა შეცდომა ხილის აღქმა დესერტად?

დღის რომელ მონაკვეთშია რეკომენდებული ხილის მირთმევა და რატომაა შეცდომა ხილის აღქმა დესერტად?

მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. რა დადებითი თვისებები აქვს ხილს ორგანიზმისთვის და დღის რომელ მონაკვეთშია რეკომენდებული ხილის მირთმევა? -  ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა ამჯერად ამ თემაზე მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას.

ხილი ორგანიზმისთვის შეუცვლელი ვიტამინებისა და მინერალების შესანიშნავი წყაროა. ის მდიდარია ბოჭკოებით, რაც ძალიან მნიშვნელოვანია კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის გამართული მუშაობისთვის. ხილი შეიცავს ჯანმრთელობისთვის აუცილებელი ანტიოქსიდანტების ფართო სპექტრს. რაციონში ხილის ადეკვატური შემცველობა ამცირებს ისეთი დაავადებების განვითარებს რისკს როგორებიცაა: გულსისხლძარღვთა დაავადებები, ავთვისებიანი სიმსივნეები, შაქრიანი დიაბეტი. სასურველია, ყოველთვის მივირთვათ სეზონური ხილი, რათა მათში მაქსიმალურად იყოს წარმოდგენილი ვიტამინები და მინერალები. მიმდინარე სეზონი მდიდარია ციტრუსებით, რომლებიც წარმოადგენენ სხვა მრავალ ვიტამინთან და მინერალთან ერთად განსაკუთრებით C ვიტამინის მდიდარ წყაროს, რაც ძალიან მნიშვნელოვანია არსებული პანდემიის პირობებში ჩვენი იმუნური სისტემის გამართული მუშაობისთვის.

ჩვენი მკითხველისთვის განსაკუთრებით საინტერესოა, როდის არის სასურველი ხილის მირთმევა. დავიმახსოვროთ, რომ ხილი აუცილებლად უნდა ჩავრთოთ ყოველდღიურ რაციონში და მივირთვათ როგორც ცალკე, დამოუკიდებელი, სრულფასოვანი კვება. ყოველდღიურად რეკომენდებულია 300-400 გრ. ოდენობით სეზონური ხილის მირთმევა დღის პირველ ნახევარში, საუზმესა და სადილს შორის მონაკვეთში. (აქვე გამოვყოთ, რომ მათთვის, ვისაც აქვთ შაქრიანი დიაბეტი, სიმსუქნე, ჭარბი წონა, აკრძალული ხილია: მსხალი, ბანანი, კარალიოკი, ხურმა, ლეღვი, ყურძენი). არ არის სასურველი ხილის სხვა საკვების მირთმევის შემდეგ მიღება (რაც უხშირესად ხდება მოსახლეობაში და ხილი აღიქმება ამ შემთხევაში როგორც დესერტი), ამ დროს ირღვევა საჭმლის მომნელებელი ტრაქტის გამართული მუშაობა და ნივთიერებათა ცვლა. 

სასურველია, თავი შევიკავოთ საღამოს ხილის მირთმევისგანაც, რადგან ის ხშირად იწვევს შებერილობას.  უმჯობესია,  აღნიშნული დისკმოფორტი ღამის საათებში ავირიდოთ, რადგან არ მოხდეს სრულფასოვანი ძილის რეჟიმის დარღვევა. მათ, ვისაც განსაკუთრებით უყვარს ხილი, რეკომენდაცია იქნება სეზონური ხილი ჯამში 500 გრ. ოდენობით გაყონ ორ მირთმევაზე: პირველი საუზმესა და სადილის შორის, ხოლო მეორე სადილსა და ვახშამს შორის.

გისურვებთ ჯანმრთელობას.

წაიკითხეთ სრულად