Baby Bag

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი ლელი ყიფიანი.

- ქალბატონო ლელი, რას ნიშნავს პატარებისთვის ჩახუტება?

- ადამიანები სამყაროს აღიქვამენ 5 გრძნობის ორგანოს მეშვეობით, როგორებიცაა: მხედველობა, სმენა, გემო, ტაქტილური შეხება და ყნოსვა. ფიზიკური შეხება წარმოადგენს ერთ-ერთ მნიშვნელოვან კომპონენტს, რომელიც ხელს უწყობს გარე სამყაროსთან ურთიერთობას. მიუხედავად იმისა, რომ ადამიანები საკუთარ მდგომარეობას სიტყვებით გადმოვცემთ, შეხებით ვაწვდით სხვა ადამიანებს ინფორმაციას საკუთარი ემოციებისა და განწყობის შესახებ. მუცლად ყოფნის პერიოდშიც კი ნაყოფს ესმის დედის ხმა და შეხებაზე რეაგირებს მოძრაობით. როდესაც არის ემოციური კონტაქტი, ბავშვი უფრო მშვიდი იბადება. რა თქმა უნდა, ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია იმ საჭიროებების დაკმაყოფილება, როგორებიცაა: ჭამა, ჩაცმა, განათლების მიცემა და სხვა, თუმცა გაცილებით მნიშვნელოვანია ბავშვის ემოციურ განვითარებაზე ზრუნვა. მან უნდა იგრძნოს, რომ უყვართ.

ჩახუტება - ეს არის ფიზიკური სიახლოვის ფორმა, რომლის მეშვეობითაც ადამიანები ერთმანეთის მიმართ გამოხატავენ დადებით ემოციებს - სიყვარულს და სითბოს, ეს სჭირდება, როგორც ბავშვს, ისე ზრდასრულ ადამიანს იმისათვის, რომ თავი იგრძნოს კომფორტულად, მშვიდად და ჰქონდეს პოზიტიური განწყობა.
ჩახუტება გავლენას ახდენს ადამიანის ფიზიკურ და ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე.
ჩახუტების დროს აქტიურდება თავის ტვინის ქერქქვეშა სტრუქტურები. ხდება ოქსიტოცინის და დოფამინის გამოყოფა, რომელიც პასუხისმგებელია ემოციურ და ფიზიკურ მდგომარეობაზე, შესაბამისად, მცირდება ტკივილის, სტრესის და შფოთვის დონე. ამ დროს სტაბილურდება გულ-სისხლძარღვთა და სასუნთქი სისტემის მუშაობა.
​ბავშვები, რომლებიც იზრდებიან თბილ და მშვიდ გარემოში, სადაც ერთმანეთს ეფერებიან, ეხუტებიან, გამოხატავენ სიყვარულს, უფრო მეტად ემპათიურები არიან, აქვთ მაღალი თვითშეფასება, უადვილდებათ განცდებთან და სტრესთან გამკლავება, შეუძლიათ საკუთარი ემოციების რეგულაცია. ჩახუტება და შეხება იწვევს უსაფრთხოების და დაცულობის განცდას, ბავშვი ფიქრობს, რომ ის მნიშვნელოვანი, სასურველი ადამიანია და უყვართ.

​- თუკი მშობელი არასდროს ეხუტება ბავშვს, რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება ჰქონდეს ამას ბავშვზე?

​- ბავშვს, რომელსაც აქვს სიყვარულის და სითბოს ნაკლებობა, უუარესდება ნერვული სისტემის მუშაობა, ორგანიზმში გამოეყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. თუ ბავშვს უწევს დიდი ხნის განმავლობაში ნეგატიურ ემოციებში ყოფნა, აღნიშნული ჰორმონი გავლენას ახდენს მის ფიზიკურ და ფსიქიკურ მდგომარეობაზე, ქვეითდება იმუნური სისტემა, გავლენას ახდენს მეხსიერებაზე და ვერბალურ უნარებზე. თავს გრძნობს მარტოსულად, არის ჩაკეტილი და შესაძლებელია მომავალში გაუჭირდეს ურთიერთობები ან დაკარგოს რეალობის შეგრძნება. მათ არ შეუძლიათ გასცენ სიყვარული სხვის მიმართ, არიან აგრესიულები, გაღიზიანებულები, ზრდასრულობაში შესაძლებელია, ჰქონდეთ სიცარიელის შეგრძნება ან განუვითარდეთ ადამიანების შიში, რაც შეიძლება იყოს დეპრესიის გამომწვევი მიზეზი. ამიტომ მნიშვნელოვანია, რომ მშობლები, რაც შეიძლება ხშირად ჩაეხუტონ თავიანთ შვილებს, ყველა ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია თბილი, მეგობრული გარემო, რომ მასზე ზრუნავდნენ და უყვარდეთ.

​- როდესაც ბავშვს უცნობები ეხუტებიან, ამ დროს როგორ უნდა დავარიგოთ, მივცეთ ჩახუტების უფლება თუ არა?
- ზრდასრულისთვისაც და ბავშვისთვისაც, რა თქმა უნდა, უსიამოვნოა უცხო ადამიანის მხრიდან ჩახუტება, განსაკუთარებით, ბავშვებში, ამ დროს, გამოიყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. ისედაც ჩახუტება გვსიამოვნებს ახლოებლი და ჩვენთვის ნაცნობი ადამიანისგან.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგ​უფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

,,ბავშვები უნდა წავახალისოთ, რომ მშობელს მოუყვნენ, რა ხდება; ეს არ არის ამბის მიტანა"

,,ბავშვები უნდა წავახალისოთ, რომ მშობელს მოუყვნენ, რა ხდება; ეს არ არის ამბის მიტანა"

,,საზოგადოებაში ბავშვის თავის დამკვიდრება, მიკუთვნების განცდა არის ყველაზე მთავარი მას შემდეგ, რაც ფიზიკური მოთხოვნილებების დაკმაყოფილება მოხდება", - ამის შესახებ ნეიროფსიქოლოგმა, თამარ გაგოშიძემ პირველი არხის გადაცემაში ,,პირადი ექიმი მარი მალაზონია" ისაუბრა.

,,ასე ორი წლის ასაკიდან ბავშვი გამოეჯაჭვება ოჯახს და აღმოაჩენს, რომ საკუთარი ,,მე" გააჩნია. აქედან უკვე იწყება მისი მოგზაურობა სრულიად სხვა სამყაროში., როდესაც მან ამ სამყაროს კეთილგანწყობა უნდა დაიმსახუროს. უკვე მას უყურებს უკუკავშირის თვალსაზრისით. ეს ძალიან მნიშვნელოვანი მექანიზმარია - როგორი ვარ მე, კარგი თუ ცუდი. ეს მოგზაურობა არის ძალიან მნიშვნელოვანი ბავშვის შემდგომ პიროვნულად ჩამოყალიბებაში. აქ გარემოს აქვს გადამწყვეტი მნიშვნელობა. ბავშვები მიმბაძველი არსებები არიან. ისინი უნდა წავახალისოთ, რომ მშობელს მოუყვნენ, რა ხდება. ეს არ არის ამბის მიტანა. გადავიტანოს ეს გულწრფელობის რანგში იმიტომ, რომ შემდეგ ხდება ხოლმე ძალიან სერიოზული პრობლემები, როდესაც ბავშვი ვერ ამბობს რაიმეს ვერავისთან და ამას მოჰყვება ხოლმე კატასტროფული შედეგები. ძალიან მნიშვნელოვანია, როგორი იქნება ჩვენი რეაგირება. ის უნდა იყოს შემეცნებითი - რა მოხდა? ეს უნდა გავარკვიოთ და გადავიტანოთ აღწერით პლანში. ბავშვი უნდა მოჰყვეს, რა მოხდა, რა იგრძნო. ცხადია, ეს მისი ინტერპრეტაციაა. 

სკოლასა და საბავშვო ბაღთან მშობლის თანამშრომლობა არის გადამწყვეტი ფაქტორი ბავშვის ინტერესიდან გამომდინარე. არ უნდა შეგვეშინდეს, არ უნდა დაგvეზაროს, არა იმიტომ, რომ, მაგალითად, ჩვენ რაიმე დავაბრალოთ სკოლას, მასწავლებელს, სხვა მშობელს, უბრალოდ, უნდა გამოვიძიოთ - რა ხდება. იქიდან ხშირად შესაძლოა, მტრული დამოკიდებულება იყოს სხვა მშობლისგან, მასწავლებლისგან, რადგან ყველას აქვს თავდაცვითი მომენტი, რომ ვინმემ რამე არ დამაბრალოს და ვინმემ არ იფიქროს, რომ მე შეცდომა დავუშვი. აქ მივდივართ საზოგადოებაში ყველაზე მთავარ ღირებულებასთან - შეცდომის უარყოფასთან", - აღნიშნა გაგოშიძემ.

წყარო: ,​,პირადი ექიმი მარი მალაზონია"

წაიკითხეთ სრულად