Baby Bag

„ეს არის ბავშვის განვითარების კანონი, განვითარება მხოლოდ ამ პროცესში მოხდება,“- შალვა ამონაშვილი

„ეს არის ბავშვის განვითარების კანონი, განვითარება მხოლოდ ამ პროცესში მოხდება,“- შალვა ამონაშვილი

აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა ბავშვის განვითარების კანონზე ისაუბრა, რომლის გარეშეც ის ვერ განვითარდება:

„ბავშვში არის ძლიერი მისწრაფებები, რომელსაც ის უმკლავდება და უნდა, რომ ჰქონდეს. ბავშვს არ შეუძლია მათ არ დაემორჩილოს. ბავშვს უნდა განვითარება. რომ არ განვითარდეს, ცხოველურ დონეზე დარჩება. ვინც მას ამაში შეეშველება, ის უთუოდ შეუყვარდება. ვინც ამაში ხელს შეუშლის, იმას განუდგება. ბავშვს განვითარებაში დიდი უნდა წაეშველოს. აგერ ავიდა ბავშვი სადღაც და გადმოხტა. შენ ეუბნები: „უი, უი, არ ახვიდე.“ აგერ 4 წლის გოგონა საწოლის ქვეშ შეძვრა. „გამოდი ახლავე,“ - ეუბნებით. ბავშვი ყველაფერს აკეთებს ზღვარზე, უნდა, რომ უფსკრულში ჩაიხედოს. დედას გული უსკდება. ბეწვის ხიდზე გაივლის ბავშვი. ზღვარს ეძებს ის. როდესაც დიდი არ ეხმარება, ის თვითონ ცდილობს განვითარებას. როდის ხდება განვითარება? როდესაც ბავშვი სიძნელეს ეჭიდება. განვითარება მოხდება, მხოლოდ სიძნელეთა გადალახვის პროცესში. ეს არის განვითარების კანონი.

ერთხელ მე და პაატა ავდიოდით მეცხრე სართულზე. ლიფტი იყო გამორთული. მე ვეუბნები: „იცი, შოთა ძიამ, მათემატიკოსი რომ არის, მითხრა, რომ ბავშვი თურმე შეიძლება დაეწიოს მამას ასაკით.“ ეგ როგორო, მკითხა პაატამ. მეორე კლასში იყო მაშინ. ვუთხარი, მამა 19 წლისაა, შვილი ერთის, რამდენჯერ დიდია მამა? მითხრა, 19-ჯერო. მამა 20-ისაა, შვილი 2-ის, რამდენჯერ დიდია? 10-ჯერო. ხომ ხედავ, ეწევა-მეთქი. ვერასდროს დაეწევაო. ხომ ხედავ, მათემატიკა ასე ამბობს-მეთქი. ბევრი იჯახირა. მეგობრებიც ჩართო და მიხვდა. შენ მეკითხები რამდენჯერ, უნდა მკითხო, რამდენითო, რადგან ვერასდროს დაეწევა შვილიო. ვუთხარი, უი, ძია შოთასაც შეშლია-მეთქი. მერე ძია შოთასაც დავურეკე და ვუთხარი: „შოთა, შენ შეგეშელა.“ არადა, განგებ მოგონილი სიძნელე მივეცი ბავშვს გონებრივი. იქვე ვდგავარ, რომ შევეშველო თუ გაუჭირდება, რომ გადალახოს. ძნელი რამე აკეთებინე ბავშვს, ააწევინე, გადაადგმევინე. თან იქვე უნდა ედგე, რომ შეეშველო. არ წაიქცეს, არ დაეცეს! ცხოვრების გამოცდილება უნდა მიიღოს ბავშვმა. რაც მეტს ავაცდენთ ამ გამოცდილებს, მით უმწირაფი იქნება ის. დაისვი, როდესაც მანქანას ბორბალი უნდა გამოუცვალო, დაიხმარე ის. რა თქმა უნდა, მისი გაკეთებული სასაცილო იქნება, მაგრამ რომ აკეთებს ამას, ამაში ის იზრდება და ვითარდება,“- აღნიშნა შალვა ამონაშვილმა.

წყარო: ​„ამონაშვილის აკადემია“

შეიძლება დაინტერესდეთ

„მშობლები გადაწყვეტენ ხოლმე, ბავშვი არ დააძინონ დღისით იმ მოტივით, რომ ღამით პატარამ ადრე დაიძინოს. ხშირად ეს ძილის დარღვევის მიზეზი ხდება“

„მშობლები გადაწყვეტენ ხოლმე, ბავშვი არ დააძინონ დღისით იმ მოტივით, რომ ღამით პატარამ ადრე დაიძინოს. ხშირად ეს ძილის დარღვევის მიზეზი ხდება“
რამდენჯერ უნდა ეძინოს ბავშვს დღის განმავლობაში, არის თუ არა აუცილებელი შუადღის ძილი და როგორი ძილის რუტინა უნდა ჰქონდეს პატარას, რომ ჩაძინება გავუმარტივოთ? - ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEd​u.ge-ს ესაუბრა მედიცინის დოქტორი, ბავშვთა ნევროლოგი, ნინო გოგატიშვილი.

- რამდენად მნიშვნელოვანია ბავშვებისთვის დღის ძილი და რომელ ასაკში რამდენჯერ უნდა ეძინოს პატარას დღის განმავლობაში?

- ძილი მართლაც ძალიან მნიშვნელოვანია, როგორც ბავშვებისთვის, ისე მოზარდების და მოზრდილებისთვის.

ბავშვებისთვის მნიშვნელოვანია, როგორც დღის, ისე ღამის ძილი. სხვადასხვა ასაკში განსხვავებულია დღის ძილის ჯერადობა, დღის და ღამის ძილის ხანგრძლივობა. თუმცა აუცილებლად გასათვალისწინებელია ინდივიდუალური თავისებურებებიც.

ჩვილობის ასაკში (1 წლამდე) დღის ძილის ხანგრძლივობა არის 3-4 საათი, ღამის ძილის ხანგრძლივობა - 10 საათი. ამ ასაკში დღისით ბავშვები იძინებენ 2-3 ჯერ, შედარებით პატარები (2-3 თვის) 3-4 ჯერ. 1,5-2 წლის ასაკში ბავშვების უმრავლესობა დღეში 1-2 ჯერ იძინებს, დღის ძილის ხანგრძლივობა ამ ასაკში დაახლოებით 2-2,5 საათია. ღამით სძინავთ 11-12 საათის მანძილზე.

უფრო კონკრეტულად, სხვადასხვა ასაკში ძილის ხანგრძილობა ასეთია: 

  • 2-12 თვის ასაკში - საშუალოდ ძილის ხანგრძლივობა 15-16 საათია;
  • 1-2 წ.-  ძილის ხანგრძლივობა 14 საათია;
  • 3-5 წ.-  ძილის ხანგრძლივობა 10-13 საათია;
  • 6-11 წ.-  ძილის ხანგრძლივობა 9-10 საათია;
  • 13-18 წ. - ძილის ხანგრძლივობა 8-9 საათია.

- ზოგიერთ ბავშვს არ სძინავს შუადღეზე. ეს წარმოადგენს თუ არა პრობლემას?

- 3 წლამდე ასაკის ბავშვების უმრავლესობა იძინებს დღისით. მშობლები გადაწყვეტენ ხოლმე, ბავშვი არ დააძინონ დღისით იმ მოტივით, რომ ღამით პატარამ ადრე დაიძინოს. ხშირად ეს ძილის დარღვევის მიზეზი ხდება და ბავშვები ღამითაც ვეღარ იძინებენ, ადვილად ღიზიანდებიან, ტირიან, ჭირვეულობენ.

ძალიან მნიშვნელოვანია ძილის რეჟიმის დაცვა. საჭიროა 3 წლამდე ასაკის ბავშვი იძინებდეს დღისით, შუადღემდე და არა შუადღის შემდეგ, რომ არ მოხდეს ღამის ძილის გადავადება. ღამით ბავშვი უნდა იძინებდეს არაუგვიანეს საღამოს 9 საათისა, შესაბამისად, დილით უნდა იღვიძებდეს 8 საათზე. მნიშვნელოვანია ამ რეჟიმის ზუსტი დაცვა. ძილისთვის მომზადება სასურველია, დავიწყოთ ერთსა და იმავე დროს.

როგორ გავუმარტივოთ პატარას ჩაძინება?

- პატარასთვის ჩაძინების გასამარტივებლად შესაძლოა, გამოვიყენოთ მისთვის საყვარელი რბილი სათამაშო, რომელსაც ჩაეხუტება, ასევე კარგი ვარიანტია ზღაპრის მოყოლა. მნიშვნელოვანია გავითვალისწინოთ, რომ ძილის წინ ბავშვი მსუბუქად ვავახშმოთ და არ გადავტვირთოთ. ასევე ზედმეტი ფიზიკური აქტივობა, კომპიუტერული თამაშები, თუნდაც ანიმაციური ფილმების ნახვა ძილის წინ იწვევს ჩაძინების გაძნელებას. საძინებელ ოთახში სასურველია, არ იყოს ტელევიზორი. გვქონდეს სუსტი განათება, როცა ბავშვი შეიღვიძებს ღამით ადვილად უნდა გაერკვეს გარემოში და უფრო ადვილად შეიბრუნებს ძილს.

- ხელში დაძინება რამდენად მიზანშეწონილია და როცა ძილის დრო აქვს და ტირის, უნდა დავტოვოთ თუ არა თავის საწოლში?

- ხელში დაძინება მიზანშეწონილი არ არის. უკვე 4-5 თვის ასაკიდან ბავშვი უნდა მიეჩვიოს დამოუკიდებლად ჩაძინებას თავის საწოლში. ეს მნიშვნელოვანია, რადგან ბავშვები, რომლებიც იძინებენ დამოუკიდებლად, ასევე ადვილად შეიბრუნებენ ძილს, როცა შეიღვიძებენ არ დასჭირდებათ უფროსის დახმარება.

როცა პატარას ძილის დრო აქვს და ტირის, უნდა დავტოვოთ საწოლში, დავჯდეთ გვერდით რამდენიმე წუთით, მოვეფეროთ. შემდეგ დავტოვოთ, თუ კვლავ აგრძელებს ტირილს, კვლავ შევაკითხოთ და მშვიდად ვუთხრათ, რომ ძილის დროა.

- რა რჩევებს მისცემდით მშობლებს, როგორ ჩამოუყალიბონ ბავშვს სწორი ძილის რუტინა?

- მნიშვნელოვანია, ბავშვს ადრეული ასაკიდან ჰქონდეს ძილის რუტინა, ძილის წინ მომზადება მოხდეს ერთსა და იმავე დროს, ეს მოიცავს, მაგალითად, ბანაობას ძილის წინ. ეს უნდა ემთხვეოდეს იმ დროს, როცა ბავშვს რეალურად ეძინება. როგორც წესი, მშობელი ამჩნევს ხოლმე როდის ეძინება პატარას. ძალიან მნიშვნელოვანია, ეს დრო არ გადავავადოთ რაიმე მიზეზით, მაგალითად, საოჯახო საქმე, სტუმრები და სხვა. ძილის დროის გადავადება იწვევს ძილის დარღვევას.

ღამის ძილზე დადებითად აისახება დღისით, სუფთა ჰაერზე ფიზიკური აქტივობა. ამიტომ დღისით ეცადეთ, აუცილებლად გაასეირნოთ პატარა, დატვირთოთ თამაშებით, ხოლო უშუალოდ ჩაძინებამდე 1-2 საათი ბავშვი არ დატვირთოთ ფიზიკურად. 

ესაუბრა მარიამ ჩოქური 

წაიკითხეთ სრულად