Baby Bag

5 რეკომენდაცია ჰიპერმზრუნველ დედებს - როგორ მივანიჭოთ ბავშვს მეტი თავისუფლება?

5 რეკომენდაცია ჰიპერმზრუნველ დედებს - როგორ მივანიჭოთ ბავშვს მეტი თავისუფლება?

დედის ჰიპერმზრუნველობა ბავშვს გარესამყაროსთან ურთიერთობაში შეზღუდვებს უწესებს, რაც მის თვითშეფასებას აზიანებს და წინააღმდეგობებთან გამკლავების უნარს ართმევს. ჰიპერმზრუნველი დედები ბავშვის უსაფრთხოებაზე გადაჭარბებულად ზრუნავენ. მიუხედავად იმისა, რომ დედები გულწრფელად ცდილობენ ბავშვების დაცვას ზიანისგან, ჰიპერმზრუნველობით მატ მეტ ზიანს აყენებენ.

ჰიპერმზრუნველი დედა ბავშვს დამოუკიდებლობას ართმევს, მის ყველა შეცდომაზე მწვავედ რეაგირებს, ბავშვს არანაირ პასუხისმგებლობას არ აკისრებს, ხელს უშლის ბავშვს თავისუფალ თამაშსა და ბუნებასთან ურთიერთობაში. ისინი თავად ჭრიან შვილების პრობლემებს და ბავშვებს ამის შესაძლებლობას არ აძლევენ. ჰიპერმზრუნველი დედა ხშირად შეახსენებს ბავშვს, რომ მას ბევრი რამის გაკეთება არ შეუძლია, რითაც ბავშვში შიშსა და ეჭვებს აღვივებს.

როგორ უნდა დაძლიოს ჰიპერმზრუნველმა დედამ საკუთარი შიშები და ბავშვს მეტი თავისუფლება მიანიჭოს?

1. გააცნობიერეთ, რომ ჰიპერმზრუნველობა მავნეა, როგორც თქვენთვის, ასევე თქვენი შვილისთვის

მნიშვნელოვანია, გააცნობიეროთ, რომ თქვენს ჰიპერმზრუნველობას უარყოფითი შედეგები მოაქვს. ამის გაცნობიერება ადამიანს იმის აღიარებაში ეხმარება, რომ ის შეცდომას უშვებს და პრობლემის გადაჭრის გზები უნდა მოძებნოს.

2. გახდით მეტად თავდაჯერებული

ბავშვზე ჰიპერმზრუნველობის სურვილი დედის ეჭვებიდან და შიშებიდან მოდის. როდესაც ბავშვი სამყაროს შეცნობას იწყებს, დედას უნდობლობის, შიშისა და დაუცველობის განცდა ეუფლება, რომელიც მან უნდა დაძლიოს და თავდაჯერების გაძლიერებაზე იზრუნოს. როგორც წესი, ჰიპერმზრუნველი მშობლები თავადაც ამ მიდგომით არიან აღზრდილები. მნიშვნელოვანია, ბავშვობის ტრავმებთან გამკლავება სცადოთ და ის თქვენს შვილებს არ მოახვიოთ თავს.

3. უფლება მიეცით თქვენს შვილებს საკუთარ თავზე დამოუკიდებლადაც იზრუნონ

მშობელმა არაფერი არ უნდა გააკეთოს შვილისთვის ისეთი, რისი გაკეთების უნარიც ბავშვს უკვე გამომუშავებული აქვს. თუ ბავშვმა დამოუკიდებლად ჩაცმა იცის, მას ამის უფლება უნდა მისცეთ, მაშინაც კი, თუ ის გარკვეულ შეცდომებს უშვებს ჩაცმის დროს. ბავშვს შეცდომების გამოსწორებაში დაეხმარეთ, მაგრამ საქმეს მის ნაცვლად ნუ გააკეთებთ.

4. ენდეთ ბავშვის შესაძლებლობებს

ასაკობრივი თავისებურებებიდან გამომდინარე ბავშვს გარკვეული უნარების ათვისება შეუძლია. ჩვენ მათ შესაძლებლობებს უნდა ვენდოთ და უფლება მივცეთ, საკუთარი ძალები გამოსცადონ. შესაძლოა, ბავშვმა შეცდომა დაუშვას, მაგრამ მას ამის შესაძლებლობა უნდა მიეცეს. თავი შეიკავეთ შემდეგი ფრაზების თქმისგან: „მე გაგიკეთებ,“ „ჯერ ამისთვის პატარა ხარ,“ „ძალიან დიდხანს უნდები, მე გავაკეთებ,“ და ა.შ. ბავშვს მოტივაცია უნდა მისცეთ, რომ მანამ განაგრძოს მცდელობები, ვიდრე მიზანს არ მიაღწევს.

5. ბავშვს მხოლოდ მაშინ დაეხმარეთ, როდესაც ეს ნამდვილად სჭირდება

მშობელი ბავშვის წინამძღოლი და დამხმარე უნდა იყოს, როდესაც მას ეს სჭირდება. მნიშვნელოვანია, ბავშვს შეცდომების დაშვების უფლება მივცეთ, რათა მან შეცდომებზე ისწავლოს, ავტონომიურობა გამოიმუშაოს და დამოუკიდებელი გახდეს. ბავშვს დაეხმარეთ მაშინ, როდესაც მას ეს სჭირდება და დახმარებას გთხოვთ.

დედას ჰიპერმზრუნველობასთან გამკლავება შეუძლია, თუ სათანადო სურვილს, მოტივაციასა და მონდომებას გამოიჩენს.

წყარო:​ youaremom.com

შეიძლება დაინტერესდეთ

„რეკომენდებულია 7-8 წლის ასაკიდან მოხდეს მეორე ენის დამატება“ - როდიდან უნდა დაიწყოს ბავშვმა სხვა ენის შესწავლა და რა უნდა გავითვალისწინოთ ამ დროს? ​

„რეკომენდებულია 7-8 წლის ასაკიდან მოხდეს მეორე ენის დამატება“ - როდიდან უნდა დაიწყოს ბავშვმა სხვა ენის შესწავლა და რა უნდა გავითვალისწინოთ ამ დროს? ​
რა ასაკიდან არის მიზანშეწონილი ბავშვს დავაწყებინოთ უცხო ენის შესწავლა, უწყობს თუ, პირიქით ხელს უშლის, სკოლამდელი ასაკის ბავშვის სწორად განვითარებას დამატებითი ენების შესწავლა? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი ეკა ნინოშვილი.

​- ქალბატონო ეკა, ხშირად მშობლები ადრეული ასაკიდან (3 წლიდან) ცდილობენ პატარებს დააწყებინონ უცხო ენის შესწავლა. ფსიქოლოგიური კუთხით რამდენად მიზანშეწონილია ბავშვებისთვის?

- იმ მოსაზრების გამო, რომ ბავშვს ადრეულ ასაკში მარტივად, ზედმეტი ძალისხმევის გარეშე შეუძლია დაეუფლოს უცხო ენას, ხშირად ხდება, რომ მშობლები ირჩევენ უცხოენოვან ძიძას, დიდი დოზით აყურებინებენ უცხოენოვან მულტფილმებს ან შეჰყავთ საბავშვო ბაღში, სადაც 2-3 ენის შესწავლას სთავაზობენ.
ჩნდება კითხვა: რამდენად უწყობს მსგავსი არჩევანი ბავშვის განვითარებას ხელს და იღებს თუ არა მშობელი იმ შედეგს რასაც ელოდა?

​მრავალი კვლევა ადასტურებს, რომ სასურველია ბავშვმა პირველ ეტაპზე მეტყველება დაიწყოს მშობლიურ ენაზე, გაიაროს ყველა ის ეტაპი, რაც ნამდვილი მეტყველების ფორმირებას უწყობს ხელს და მხოლოდ ამის შემდეგ მოხდეს დამატებითი ენის შეტანა. კერძოდ: ერთი წლის, წლინახევრის ასაკიდან ბავშვს უნდა შეეძლოს სიტყვების მიზანმიმართული გამოყენება. ეს არის პერიოდი, როდესაც ბავშვი ახდენს თავის ცხოვრებაში უდიდეს აღმოჩენას, ხვდება, რომ ყველა საგანს თავისი სახელი ჰქვია, ანუ იწყებს სიტყვის სიმბოლური მნიშვნელობის გაგებას, რაც მჭიდრო კავშირშია ბავშვის აზროვნებასთან. ამ დროს ხდება ე.წ „ინტელქტუალური გადატრიალება“. ეს არის პერიოდი, როდესაც ბავშვი საოცარი სისწრაფით იწყებს ლექსიკური მარაგის გამდიდრებას. ორი წლიდან იწყება სიტყვათა გაერთიანება წინადადებებში, მარტივი წინადადებების ფორმირების ეტაპი. ამ დროს ცოცხალ, პირისპირ კომუნიკაციას უდიდესი მნიშვნელობა აქვს.
ეს არის პერიოდები, რომელსაც გადის ყველა ბავშვი და ასაკობრივ განვითარებასთან ერთად ეტაპობრივად ხდება ერთი ენობრივი სისტემის ათვისება, რომელიც დაახლოებით 5-6 წლამდე პერიოდში ფორმირდება.
- როდიდან უნდა დაიწყოს ბავშვმა სხვა ენის შესწავლა და რა უნდა გავითვალისწინოთ ამ დროს?
- 5-6 წლის ბავშვთან კონკრეტული ენის სისტემა მეტ-ნაკლებად სტრუქტურირებულია. ამ დროს ბავშვს უკვე გავლილი აქვს გრამატიზაციის, მრავალსიტყვიანი წინადადებების ფორმირების ეტაპი და შეუძლია აზრთა ლოგიკური თანმიმდევრობის გადმოცემა. ეს არის პერიოდი, როცა შეგვიძლია შევიტანოთ დამატებით უცხო ენა, ოღონდ არა სწავლების, არამედ თამაშის სახით, რადგან 5-6 წლის ასაკის ბავშვი ჯერ კიდევ თამაშის სუბიექტია.
არსებობს მრავალი კვლევა, რომელთა მიხედვითაც სასურველია, ბავშვი დაეუფლოს მშობლიურ ენაზე, არამარტო ზეპირ, არამედ წერით მეტყველებას. შესაბამისად, რეკომენდებულია არა 5, არამედ 7-8 წლის ასაკიდან მოხდეს მეორე ენის დამატება. სრულიად შესაძლებელია ბავშვები, რომელთაც დაიწყეს უცხო ენის შესწავლა 7 წლიდან, 2-3 წელიწადში ისევე ფლობდნენ უცხო ენას, როგორც ისინი, ვინც სკოლამდელ ასაკში ეუფლებოდნენ მას.
გამონაკლისია ბილინგუალი ანუ ორენოვანი ოჯახები. გამომდინარე იქიდან, რომ ეს გარემო ერთდროულად ორი ენის ათვისებისას ნაკლებ სირთულეს წარმოშობს. თუმცა აქაც გასათვალისწინებელია ერთი ფაქტორი - სასურველია, ოჯახის თითოეული წევრი მხოლოდ ერთ ენაზე საუბრობდეს, რადგან, როცა ერთი და იგივე ადამიანი ხან ერთ ენაზე ესაუბრება ბავშვს და ხან მეორეზე, ენის სტრუქტურები შეიძლება აირიოს.
რაც შეეხება ტექნოლოგიებიდან ათვისებულ ენას. დღევანდელ რეალობაში საკმაოდ მომრავლდა, თუმცა უმეტესწილად ეს არის მექანიკურად დასწავლილი სიტყვები და ფრაზები, რომელთა კომუნიკაციაში მიზანმიმართული გამოყენება ბავშვებს უჭირთ, რადგან კომპიუტერთან კომუნიკაცია არ ესაჭიროებათ. უფრო მეტიც, შესაძლოა, ასე ნასწავლმა უცხო ენამ მშობლიურ ენაზე აზროვნებისა და მეტყველებისთვის სერიოზული ბარიერი შექმნას.
ერთი მნიშვნელოვანი საკითხი, რომელიც უნდა გაითვალისწინოს მშობელმა, არის ის, რომ წინასწარ არ ვიცით ექნება, თუ არა ბავშვს მეტყველების განვითარების დარღვევა. ამ დროს, მშობლების აჩქარებამ შესაძლოა, საკმაოდ გაართულოს სიტუაცია, ამიტომ მანამ, სანამ მშობელი არ დაინახავს, როგორ გადის მეტყველების განვითარების პერიოდებს მისი შვილი, სჯობს არ გარისკოს, მიჰყეს ბავშვის შესაძლებლობებს და ასაკობრივ განვითარებასთან შესაბამისად შეიტანოს მის ცხოვრებაში სხვადასხვა აქტივობა.
- ძირითადად, მშობლები დასაწყისში პრიორიტეტს ანიჭებენ ინგლისური ენის შესწავლის დაწყებას, რადგან საერთაშორისო ენაა და საჭიროა. რეალურად, შესაძლოა ბავშვს სხვა ენის მიმართ ჰქონდეს მიდრეკილება და ინტერესები. როგორ უნდა მოვიქცეთ ასეთ დროს?

​- რაც შეეხება საკითხს, თუ რომელი ენა სჯობს ბავშვმა შეისწავლოს. საინტერესოა, რა მიზნით სურს მშობელს ბავშვისთვის ამა თუ იმ ენის სწავლება. უმნიშვნელოვანესია, ამ დროს მშობელმა იზრუნოს ბავშვის შინაგანი მოტივაციის შექმნაზე. არ არის საკმარისი მხოლოდ ინფორმირებულობა, რატომ ასწავლიან ამ ენას, საჭიროა მოიძებნოს და შეირჩეს სწავლების ისეთი ფორმა, რაც ბავშვის ინტერესებსა და შესაძლებლობებზე იქნება მორგებული. 

ესაუბრა მარიამ ჩოქური 

წაიკითხეთ სრულად