Baby Bag

„2 წლის ასაკში ბავშვი აღმოაჩენს, რომ სამყარო მის გარშემო არ ტრიალებს“

„2 წლის ასაკში ბავშვი აღმოაჩენს, რომ სამყარო მის გარშემო არ ტრიალებს“

,,ჩვენი ცხოვრება ილუზიების დაკარგვის პროცესია - 2 წლის ასაკში ბავშვი აღმოაჩენს, რომ სამყარო მის გარშემო არ ტრიალებს, თუმცა საქართველოში 40 წლის ასაკშიც ასე გვგონია“ - აღნიშულ თემაზე ნეიროფსიქოლოგმა, პროფესორმა თამარ გაგოშიძემ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.

მისი თქმით, ჩვენი ცხოვრება არის ილუზიების დაკარგვის პერიოდი, ფსიქიკური ჯანმრთელობა კი არის ამის უმტკივნეულოდ დაკარგვა:

,,ბუნებრივია, მშობლებსაც აქვთ ილუზიები. ჩემი აზრით, ზოგადად, ჯერ მშობლებს უნდა დავუჭიროთ მხარი და მერე ბავშვებს. მე ბავშვების სპეციალისტად ვითვლები, მაგრამ რაც უფრო დრო გადის, მით უფრო ვმტკიცდები იმ მოსაზრებაში, რომ მშობლებს სჭირდებათ მხარდაჭერა, მათ სჭირდებათ თერაპია, გაგება, იმიტომ რომ ძალიან ბევრი პრობლემა აქვთ. ეს კი სარკისებურად აისახება ბავშვებზე. პუბერტატის პერიოდი იმიტომაა საშიში, რომ ჩვენ საწინააღმეგოდ ვმოძრაობთ, ნერვები გვეშლება, რომ ეს ბავშვი აქამდე, რომ მორჩილი იყო, უცებ გახდა რევოლუციონერი, ყველაფერზე გვეწინააღმდეგება, ვერ გაიგებ როდის ტირის, როდის რა სწყინს, თვითონაც ვერ იგებს რა უნდა. თუ ამ დროს გვეცოდინება მისი საჭიროება, რომ უნდა გაიგოს, გაარკვიოს ვინ არის და ამაში უნდა დაეხმაროს მშობელი. როცა ამაზე ვსაუბრობთ, ჰგონიათ, რომ ბავშვებს ყველაფრის უფლება უნდა მივცეთ, ამბობენ, აბა, ბავშვს ხომ არ შევუზრუდავთ თავისუფლებას, დაითრგუნება. თავისუფლება პასუხისმგებლობაა, რომლის ტარებაც ძალიან მძიმეა. ჩვენ უნდა ვასწავლოთ, რომ ის ირჩევს, არჩევანი თავისუფალია, მაგრამ ამ არჩევანზე აგებს პასუხს,'' - აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ. 

შეიძლება დაინტერესდეთ

,,როდესაც ბავშვი ბრაზობს, შესაძლოა, ამის მიღმა ძალიან ბევრი ემოცია იმალებოდეს"

,,როდესაც ბავშვი ბრაზობს, შესაძლოა, ამის მიღმა ძალიან ბევრი ემოცია იმალებოდეს"

რას გამოხატავს ბავშვი გაბრაზებით და როგორ უნდა მიხვდეს მშობელი, რაც განიცდის ამ დროს მისი შვილი - ამის შესახებ ფსიქოლოგმა, ხათუნა დოლიძემ ისაუბრა.

,,როდესაც ბავშვი ბრაზობს, შესაძლოა, ამის მიღმა ძალიან ბევრი ემოცია იმალებოდეს. მაგალითად, შესაძლოა, ის გვეუბნება, რომ აკლია უსაფრთხოების განცდა  და უფროსებისგან სურს, მოაქციონ გარკვეულ ჩარჩოებში... ან იმედგაცრუებულია, დაღლილია და ა.შ. ბრაზი არის ადაპტაციური ემოცია, რომელიც ადამიანს ეხმარება, რომ საფრთხე აღიქვას. ერთი შეხედვით, ის თითქოს ადვილი გამოსახატავია, მაგრამ რეალურად სიბრაზის დროს ვართ სუსტები და მოწყვლადები. პატარები ამ დროს განსაკუთრებით იმპულსურები არიან, რადგან განვითარების პროცესში იმყოფებიან, ჯერ არ აქვთ გამომუშავებული თვითკონტროლი. 

მცირე ასაკის ბავშვებს შეუძლიათ, ისწავლონ ბრაზის მართვა, მაგრამ ამისთვის მათ სჭირდებათ თანმიმდევრული მიდგომა და მოთმინება. როდესაც ის ბრაზს განიცდის, შიშის განცდაც ეუფლება. ის ფიზიოლოგიური ცვლილებები, რაც ამ დროს მის ორგანიზმში მიმდინარეობს, გონებას იმდენაც მოიცავს, რომ ბავშვებს უძნელდებათ გონივრულად მოქმედება. იმის გაგება, რომ ბრაზი არის სხეულის განგაში, რომელიც რაღაცას გატყობინებს, უკვე ეხმარება ბავშვს იმაში, რომ გაუმკლავდეს განცდებსა და ემოციებს. მათ უმეტესობას სჭირდება უფროსების დახმარება, რათა მართოს ბრაზი და დაარეგულიროს ნერვული სისტემა. უფროსის მხრიდან მნიშვნელოვანია იმის ძიება, თუ რა ამშვიდებს და რა აღადგენს ბავშვის ემოციურ ბალანსს. პატარებისთვის  პირველი დახმარება გახლავთ მშობლის მხრიდან სიმშვიდის შენარჩუნება. როდესაც ბავშვი ბრაზობს და ხედავს მშობელს, რომელმაც ასევე დაკარგა კონტროლი, ეს კიდევ უფრო ზრდის შიშს. ბრაზის მართვის სწავლების საუკეთესო იარაღი არის ემპათიით მოსმენა. ამით არა მხოლოდ ემოციურ მხარდაჭერას აღმოვუჩენთ ბავშებს, არამედ ვუმტკიცებთ რწმენას, რომ უარყოფით ემოციებთან გამკლავება შესაძლებელია. 

გაზარდეთ ბავშვების ემოციების ცოდნა, ესაუბრეთ ემოციებზე, ასწავლეთ სიტყვები ემოციების გამოსახატავად. როდესაც სიტყვებით იწყებ ემოციების გამოხატვას, იქ უკვე გრძნობების ქმედებით გამოხატვა აღარ გჭირდება. ბავშვმა უნდა ისწავლოს, რომ ბრაზი ნიშანია, რათა დაფიქრდე, შეჩერდე, დაამშვიდო შენი თავი და იფიქრო გამოსავალზე", - ამბობს ხათუნა დოლიძე.


წყარო: ,,​რჩევები მშობლებს"

წაიკითხეთ სრულად