Baby Bag

,,როდესაც ბავშვი ბრაზობს, შესაძლოა, ამის მიღმა ძალიან ბევრი ემოცია იმალებოდეს"

,,როდესაც ბავშვი ბრაზობს, შესაძლოა, ამის მიღმა ძალიან ბევრი ემოცია იმალებოდეს"

რას გამოხატავს ბავშვი გაბრაზებით და როგორ უნდა მიხვდეს მშობელი, რაც განიცდის ამ დროს მისი შვილი - ამის შესახებ ფსიქოლოგმა, ხათუნა დოლიძემ ისაუბრა.

,,როდესაც ბავშვი ბრაზობს, შესაძლოა, ამის მიღმა ძალიან ბევრი ემოცია იმალებოდეს. მაგალითად, შესაძლოა, ის გვეუბნება, რომ აკლია უსაფრთხოების განცდა  და უფროსებისგან სურს, მოაქციონ გარკვეულ ჩარჩოებში... ან იმედგაცრუებულია, დაღლილია და ა.შ. ბრაზი არის ადაპტაციური ემოცია, რომელიც ადამიანს ეხმარება, რომ საფრთხე აღიქვას. ერთი შეხედვით, ის თითქოს ადვილი გამოსახატავია, მაგრამ რეალურად სიბრაზის დროს ვართ სუსტები და მოწყვლადები. პატარები ამ დროს განსაკუთრებით იმპულსურები არიან, რადგან განვითარების პროცესში იმყოფებიან, ჯერ არ აქვთ გამომუშავებული თვითკონტროლი. 

მცირე ასაკის ბავშვებს შეუძლიათ, ისწავლონ ბრაზის მართვა, მაგრამ ამისთვის მათ სჭირდებათ თანმიმდევრული მიდგომა და მოთმინება. როდესაც ის ბრაზს განიცდის, შიშის განცდაც ეუფლება. ის ფიზიოლოგიური ცვლილებები, რაც ამ დროს მის ორგანიზმში მიმდინარეობს, გონებას იმდენაც მოიცავს, რომ ბავშვებს უძნელდებათ გონივრულად მოქმედება. იმის გაგება, რომ ბრაზი არის სხეულის განგაში, რომელიც რაღაცას გატყობინებს, უკვე ეხმარება ბავშვს იმაში, რომ გაუმკლავდეს განცდებსა და ემოციებს. მათ უმეტესობას სჭირდება უფროსების დახმარება, რათა მართოს ბრაზი და დაარეგულიროს ნერვული სისტემა. უფროსის მხრიდან მნიშვნელოვანია იმის ძიება, თუ რა ამშვიდებს და რა აღადგენს ბავშვის ემოციურ ბალანსს. პატარებისთვის  პირველი დახმარება გახლავთ მშობლის მხრიდან სიმშვიდის შენარჩუნება. როდესაც ბავშვი ბრაზობს და ხედავს მშობელს, რომელმაც ასევე დაკარგა კონტროლი, ეს კიდევ უფრო ზრდის შიშს. ბრაზის მართვის სწავლების საუკეთესო იარაღი არის ემპათიით მოსმენა. ამით არა მხოლოდ ემოციურ მხარდაჭერას აღმოვუჩენთ ბავშებს, არამედ ვუმტკიცებთ რწმენას, რომ უარყოფით ემოციებთან გამკლავება შესაძლებელია. 

გაზარდეთ ბავშვების ემოციების ცოდნა, ესაუბრეთ ემოციებზე, ასწავლეთ სიტყვები ემოციების გამოსახატავად. როდესაც სიტყვებით იწყებ ემოციების გამოხატვას, იქ უკვე გრძნობების ქმედებით გამოხატვა აღარ გჭირდება. ბავშვმა უნდა ისწავლოს, რომ ბრაზი ნიშანია, რათა დაფიქრდე, შეჩერდე, დაამშვიდო შენი თავი და იფიქრო გამოსავალზე", - ამბობს ხათუნა დოლიძე.


წყარო: ,,​რჩევები მშობლებს"

შეიძლება დაინტერესდეთ

„თუ ჩვენ ქრისტიანულ დებულებებს მივმართავთ, ნაკლებად დაგვჭირდება ძალადობა,“ - შალვა ამონაშვილი

„თუ ჩვენ ქრისტიანულ დებულებებს მივმართავთ, ნაკლებად დაგვჭირდება ძალადობა,“ - შალვა ამონაშვილი

აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა ჰუმანური პედაგოგიკის სახარებისეულ საწყისებზე ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ კლასიკური პედაგოგიკა ახალი აღთქმის საფუძველზეა შექმნილი:

„მთელი კლასიკური პედაგოგიკა, მათ შორის იაკობ გოგებაშვილიც, ახალი აღთქმის საფუძველზე შეიქმნა. მართლმადიდებლური კულტურა აღზრდის ერთ-ერთი უძვირფასესი საფუძველია. არსებობს ტერმინი „ჰუმანური.“ სახარებაში ყველაფერია ჩადებული იმისთვის, რომ ჩვენ ჰუმანური პედაგოგიკა გამოვიყენოთ ბავშვებთან. ​არ გვჭირდება ჩვენ დასჯა, არ გვჭირდება მუქარები. ჩვენ გვჭირდება უმწიკვლო სიყვარული ბავშვის მიმართ. ახალი აღთქმა მოგვიწოდებს მოთმინებისკენ. მოვითმინოთ ბავშვის გადახრები, იმიტომ, რომ ის იზრდება. ჰუმანური აღზრდის ძირითადი აზრი იმაში მდგომარეობს, რომ ბავშვის სულს უნდა ჩავწვდეთ.“

შალვა ამონაშვილის თქმით, წმინდა წერილი პედაგოგიკის საწყისია:

„წმინდა წერილი ჩემთვის პედაგოგიკის საწყისია. იქ არის ნათქვამი: მშობლებო, ნუ გააღიზიანებთ ბავშვებს. მამებს მიმართავენ, ნუ გააღიზიანებთ ბავშვსო. როდის ხდება დასჯა? როდესაც ბავშვი გაღიზიანებულია, განერვიულებულია, ჩვენც გავღიზიანდით. თუ ბავშვს არ გავაღიზიანებთ ხელოვნურად, არც დასჯა დაგვჭირდება. უნდა მოვნახოთ სიამტკბილობის გზა, დათმობების გზა. თუ ჩვენ ბავშვს უსამართლოდ დავსჯით, მაშინ ვინ არის უფრო დასასჯელი: ბავშვი თუ დიდი? ყოველგვარი გაღიზიანების დროს წყდება აღზრდის პროცესი. ​თუ ჩვენ ქრისტიანულ დებულებებს მივმართავთ, ნაკლებად დაგვჭირდება ძალადობა. გიყვართ ბავშვი ხომ? დაინახეთ მასში ღვთის ნაპერწკალი და ამ ნაპერწკალს ეცით პატივი.“

შალვა ამონაშვილმა აღნიშნა, რომ თუ ბავშვი კარგად არ იქცევა, მშობელს შეუძლია მას დროებით გაებუტოს:

„გაბუტვა შეიძლება. ბავშვმა რაღაც ისეთი ჩაიდინა, რაც მას არ აეკადრება.​ არ დავუყვირე, უბრალოდ შევწყვიტე ურთიერთობა, ნაწყენობა გავითამაშე. აღზრდა ხელოვნებაა. ბავშვს ვაგრძნობინებ ჩემს გულისტკივილს, ჩემს ნაწყენობას. მერე, რა თქმა უნდა, შევურიგდები და ისიც ბედნიერია, მეც. ამ ნაწყენობის პერიოდში ბავშვმა რაღაც განიცადა. ეს განცდა იყო აღზრდის პროცესი.“

„ქვეყანას უნდა მივცეთ აღზრდილი ადამიანი და მერე ნასწავლი. ეს დავიხსომოთ: ​სამშობლოს მოყვარული, მშობლების მოყვარული, ადამიანთა მოყვარული ადამიანი, მზრუნველი მომავალზე და ამას შევურწყათ ცოდნები. ახლა ბევრია მცოდნე, მაგრამ მხოლოდ მომხვეჭელი, თავის თავზე მზრუნველი. ასეთი აღზრდა ძალიან ძნელად შეიძლება ჩაითვალოს მოქალაქეობრივ აღზრდად,“ - აღნიშნულ საკითხებზე შალვა ამონაშვილმა საპატრიარქოს ტელევიზიის გადაცემაში „განთიადი“ ისაუბრა.

წყარო: ​„განთიადი“


წაიკითხეთ სრულად