Baby Bag

ერთი სრულფასოვანი ჰოლოტროპი, ხშირ შემთხვევაში, 2-3 წლიან ინდივიდუალურ ფსიქოთერაპიას უტოლდება

ერთი სრულფასოვანი ჰოლოტროპი, ხშირ შემთხვევაში, 2-3 წლიან ინდივიდუალურ ფსიქოთერაპიას უტოლდება

ჰოლოტროპი - ჰოლოტროპული სუნთქვა, ეს ფსიქოთერაპიული ტრანსული მიმართულება, იდეურად დასაბამს, ჯერ კიდევ იმ დროიდან იღებს, როდესაც გადმოცემის თანახმად, „შამანების“ რიტუალებით, ადამიანები ცეცხლის გარშემო რამდენიმე დღე-ღამის განმავლობაში ცეკვავდნენ… გაგიჩნდებათ კითხვა, როგორ ახერხებდნენ ეს ადამიანები გაუჩერებლად, საჭმელ-სასმლის გარეშე ასეთ აქტივობას, პასუხი მარტივია - ტრანსული მდგომარეობა, რომლის დროსაც ჩვენ ქვეცნობიერსა და არაცნობიერში ვმოგზაურობთ, ულევ შესაძლებლობებს იძლევა და განამტკიცებს იმ იდეას, რომ ადამიანი მისი შესაძლებლობების ნახევარსაც არ იყენებს ყოველდღიურ ცხოვრებაში.

ბოლო დროს განსაკუთრებით დიდი ინტერესი გაჩნდა ამ ჯგუფური თერაპიის მიმართ, და საჭიროდ ჩავთვალეთ, უფრო მეტი მოგიყვეთ ჰოლოტროპის შესახებ… ჰოლოს ნიშნავს ერთ მთლიანობას, ხოლო ტროპი ნიშნავს გზას, სვლას მიმართულებით. ეს მიმდინარეობა ჩვენს საუკუნეში ტრანსპერსონალური ფსიქოლოგიის ერთ-ერთმა გურუმ, „სტანისლავ გროფმა” შეიმუშავა, რომელიც მრავალი წლის განმავლობაში აკვირდებოდა ამ ტრანსულ თერაპიაში ჩართულ ადამიანებს და შედეგად მიიღო ახალი მიმდინარეობა ჯგუფურ ფსიქოთერაპიაში, რომელსაც საბოლოოდ „ჰოლოტროპი - ჰოლოტროპული სუნთქვა” ეწოდა.

სუნთქვის დროს ადამიანი შედის საკუთარი არაცნობიერისა და ქვეცნობიერის ისეთ შრეებში, რომლებიც ეხმარება, მისი ცხოვრებიდან ამოიტანოს გარკვეული ტრავმები ან მომენტები, რომლებიც ცნობიერში თითქოს არ არსებობს, უბრალოდ დაივიწყა, თუმცა ეს არ ნიშნავს, რომ ცხოვრებაზე ზეგავლენა არ აქვს, პირიქით, ზუსტად ასეთი გაუცნობიერებელი ფაქტორები გვიშლის ხელს ჰარმონიულ და პოზიტიურ ყოველდღიურობაში. ჰოლოტროპული სუნთქვა, აღიარებულია როგორც ყველაზე ეკოლოგიური ტრანსული თერაპია, რადგან პროცესის განმავლობაში, ადამიანი არც ერთი წამით არ კარგავს გონებას და ცნობიერთან კავშირს, პირიქით, ის აბსოლუტურად საღ გონებაზეა ტრანსული თერაპიის პარალელურად, რომლის შეწყვეტაც ნებისმიერ დროს შეუძლია.

იქიდან გამომდინარე, რომ ჰოლოტროპის დროს ადამიანი ხსნის არაცნობიერის შესაძლებლობებს, რომელიც ცნობიერში გამოსაყენებლად შეუძლებელია, ამიტომ სტანისლავ გროფმა, ამ პროცესს „შინაგანი მკურნალი” უწოდა.

საქართველოში, ამ მიმართულების აღმოცენება ფსიქოლოგ, ფსიქოთერაპევთ, სექსოლოგ და ფსიქიატრ „ვადიმ ბელკოვს” უკავშირდება, რომელიც ფსიქოთერაპიის სახლ „დიალოგში” მოღვაწეობს და უკვე მრავალი წელია ჩვენს ქვეყანაში მუშაობს, როგორც ინდივიდუალური, ასევე ჯგუფური ფსიქოთერაპიის მიმართულებით. ვადიმი მრავალი წლის განმავლობაში სწავლობდა რუსეთის და არა მხოლოდ ამ ქვეყნის სხვადასხვა სასწავლებელში, პარალელურად, აგროვდება პრაქტიკულ გამოცდილებას და საქართველოში დაფუძნების შემდეგ, არაერთ ქართველ ადამიანს დაეხმარა ცხოვრების უკეთესობისკენ შემოტრიალებაში. მან გარკვეული ცვლილებები შეიტანა ჰოლოტროპის ჯგუფურ თერაპიაში, რამაც საშუალება მისცა, რომ ემუშავა ქართველებთან და მიეღო შედეგზე ორიენტირებული თერაპია.

უშუალოდ პროცესი ძალიან საინტერესოა, ხდება ჯგუფის წევრების გაცნობა, სურვილების გაზიარება, ჯგუფური თერაპიის ტექნიკებით ადამიანების გახსნილობის უზრუნველყოფა და შემდეგ მეორე ნაწილში უშუალოდ სუნთქვა, რომლის დროსაც ჯგუფის მონაწილეები წყვილდებიან. მთლიანად ტრენინგი სამდღიანია, რაც აუცილებელი პირობაა წამოსული თემების გადასამუშავებლად, რადგან არასრულფასოვნად ჩატარებული ჰოლოტროპი, იგივეა რაც გახსნილი ჭრილობა, რომელიც ისე გვაწუხებს რომ შეიძლება ვერც მივხვდეთ, სწორად ამიტომ, თითოეულ დღეს წვილიდან ერთ-ერთი სუნთქავს, ხოლო მეორე ეხმარება, მეორე დღეს კი ცვლიან პოზიციებს, სუნთქვის შემდეგ, ჰოლონავტებიც (მსუნთქველები) და სიტერებიც (დამხმარეები) ხატავენ თავიანთ ემოციებს, ფურცელზე სხვა და სხვა ფერებით გადმოაქვთ ის შეგრძნებები, რომელიც მათ განიცადეს პროცესის განმავლობაში, შემდეგ დღეს კი ფსიქოთერაპევტის დახმარებით, ხდება დახატულის სრული ანალიზი, რომელიც აუცილებელია მონაწილეებისათვის პროცესის ჯანსაღი დასრულებისათვის.

ჰოლოტროპის ჩატარებას, ძალიან დიდი პრაქტიკული გამოცდილება და კარგად დამუშავებული თეორიული ცოდნა სჭირდება, რადგან ერთი სრულფასოვანი ჰოლოტროპი, ხშირ შემთხვევაში, 2-3 წლიან ინდივიდუალურ ფსიქოთერაპიას უტოლდება.

საბოლოოდ, რომ შევაჯამოთ, უნდა აღვნიშნოთ, რომ ჰოლოტროპული სუნთქვა მსოფლიოში აღიარებული ტექნიკაა, რომლის სწორად და სრულფასოვნად ჩატარებაც უდიდეს გამოცდილებასა და ცოდნას მოითხოვს. შედეგი ხშირ შემთხვევაში, ძალიან სწრაფი და მარტივად აღსაქმელია, პროცესის დასრულების შემდეგ, ადამიანი გრძნობს ზღვა გამოთავისუფლებულ ენერგიას, მოხსნილ დაღლილობას, ხდება უფრო მშვიდი, მას უკვე გაანალიზებული და გადამუშავებული აქვს უამრავი პრობლემა, რომელიც ხელს უშლიდა ყოველდღიურ ცხოვრებაში, ასევე ხშირად ყოფილა შემთხვევები, რომ ჯგუფის გავლის შემდეგ, არაერთი დაავადებისგან და ჯანმრთელობის პრობლემებისგან ნაწილობრივ ან სრულად განკურნებულა ადამიანი, რადგან სწორად ის გამოუხატავი და ჩაკლული ემოციები გამოუშვია გარეთ, რომელიც პირველი მტერია ჩვენი ჯანმრთელობისთვის ყოველდღიურ ცხოვრებაში.

ჩვენ კი გვაქვს საშუალება, რომ მივიღოთ ასეთი დონის ჯგუფური ფსიქოთერაპიული ტექნიკის მთელი რიგი უპირატესობები. ჰოლოტროპს „დიალოგში” ვადიმ ბელკოვი, საშუალოდ თვეში ერთხელ ატარებს და შეგვიძლია პირდაპირ კომპანიასთან კომუნიკაციით, დავჯავშნოთ წინასწარ ჩვენი ადგილი ჯგუფში. 

შეიძლება დაინტერესდეთ

როგორ ვმართოთ ბავშვებში უარით გამოწვეული აგრესიული ქცევა?

როგორ ვმართოთ ბავშვებში უარით გამოწვეული აგრესიული ქცევა?

ხშირად ბავშვები აგრესიულად იქცევიან, თუ გარკვეულ სურვილს არ შეუსრულებ. როგორ ვმართოთ მათი აგრესიული ქცევა? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი, ლელი ყიფიანი.

- ხშირად ბავშვები აგრესიულად იქცევიან, თუ გარკვეულ სურვილს არ შეუსრულებ. რა დროს უნდა ვუთხრათ უარი მათ?

- აგრესია ეს არის ქმედება ან მუქარა, რომელიც მიზნად ისახავს სხვა ადამიანისთვის ფიზიკური და ფსიქოლოგიურიზიანის მიყენებას. ის ბავშვებისა და მოზარდების მნშვნელოვან სოციალურ პრობლემას წარმოადგენს. ბავშვები, რომლებიც აგრესიულად იქცევიან, შესაძლოა ზიანი მიაყენონ არამარტო საკუთარ თავს, არამედ ოჯახს თანატოლებს და მთლიანად საზოგადოებას.

კვლევები აჩვენებს რომ ბავშვები, რომლებიც გამოირჩევიან აგრესიული ქცევებით, უფრო მეტად აღენიშნებათ ფსიქიკური ჯანმრთელობის პრობლემები და მომავალში შესაძლოა ადგილი ჰქონდეს ფსიქო აქტიური ნივთიერებების მოხმარებას და ჩართული იყვნენ ძალადობრივ ქმედებებში. ბავშვებში აგრესია შესაძლოა სხვადასხვა სახით გამოვლინდეს: ტირილი, ბრაზი, ჩქმეტა, კბენა, ყვირილი, ფეხების ბაკუნი დარტყმა, სხვების ან საკუთარი ნივთების დაზიანება, შეურაცხყოფისმიყენება, დაცინვა, მუქარადა ბულინგი .

აგრესიული ქცევა შესაძლებელია იყოს 2 სახის: ინსტრუმენტული და მტრული.

ინსტრუმენტულ აგრესიას ყოველთვის აქვს გარკვეული მიზანი და საკმაოდ გავრცელებულია მცირეწლოვან ბავშვებში. ინსტრუმენტული აგრესიის ერთ-ერთი ახსნა მდგომარეობს იმაში, რომ ამ ასაკის ბავშვებს არ აქვთ ენობრივი და სოციალური უნარები, ამიტომ მიმართავენ ინსტრუმენტულ აგრესიას საკუთარი თავის დამკვიდრებისთვის. ხოლო უფრო მოზრდილ ასაკში ინსტრუმენტული აგრესიული ქცევა შესაძლებელია აიხსნას მიზანდასახულობით, საკუთარი მიზნების მიღწევა, წარმატებისკენ მისწრაფებით და სირთულეების დაძლევით.ასეთ შემთვევაში, აღზრდა მიმართული უნდა იყოს იქითკენ რომ მოხდეს კონტროლი დამანგრეველი, დამაზიანებელი ფორმების და წახალისება იმ ასპექტებისა, როგორიცაა მიზანსწრაფულობა, საკუთარი აზრის დაცვა, არას თქმაიმაზე, რაც მას არ სურს ან არ სიამოვნებს. რაც შეეხება მტრულ აგრესიას, არ არსებობს რაიმე ერთი მიზეზი იმისა თუ რატომ იქცევიან ბავშვები აგრესიულად, თუმცა არსებობს გარკვეული მახასიათებლები, რამაც შესაძლებელია გამოიწვიოს ან გაზარდოს აგრესიული ქცევის გამოვლენა. ეს შესაძლოა იყოს ემოციების რეგულაციის სირთულე და სოციალური უნარების დეფიციტი. დაუკმაყოფილებელი მოთხოვნილებები, როდესაც ბავშვმა უკვე ამოწურა ყველა სხვა გზა მოთხოვნილებების დასაკმაყოფილებლად, რომლის დროსაც აგრესიის გამოვლენა შესაძლებელია იყოს ბრძოლა გადარჩენისთვის ან უკავშირდებოდეს მშობლის მიერ აკრძალვებს, შეზღუდვებს. გარდა ამისა, ის შეიძლება გამოიწვიოს ძლიერმა ფრუსტრაციამ, ან ტრავმულმა გამოცდილებამ. რისკ ფაქტორს ასევე წარმოადგენს დასწავლილი ქცევა, მაგალითად, როგორ ურთიერთობენ ოჯახის წევრები ერთმანეთთან, როგორ აგვარებენ პრობლემებს ერთამანეთში და ბავშვთან მიმართებაში. როგორი გარემოა ოჯახში: ზედმეტად მკაცრიმიდგომა ან უგულებელყოფა, არათანმიმდევრული მიდგომები, როდესაც ბავშვს არ აქვს ემოციური მხარდაჭერა, სითბო და სიყვარული მშობლებისგან. ასევე,მნიშვნელოვანია სოციალური, ეკონომიკურიგენეტიკური, ბიოლოგიური და ბიოქიმიური ფაქტორები.

იმისათვის რომ შეამციროთ ან აღმოფხვრათ აგრესიული ქცევის გამოვლენა, მნიშვნელოვანია: უფროსებმა დაამყარონ მყარი ურთიერთობები და შეუქმნან უსაფრთხო სტაბილური და სტრუქტურირებული გარემო.

- როგორ ვასწავლოთ უარის მშვიდად მიღება?

გთავაზობთ რამდენიმე რჩევას, როგორ მართოთ აგრესიული ქცევა:

  1. მკაფიოდ განსაზღვრული წესები და მოლოდინები;
  2. ბავშვი უნდა გრძნობდეს მხარდაჭერას და რომ მისი გესმით;
  3. შეაქეთ და წაახალისეთ მისი კარგი ქცევა;
  4. რაც შეიძლება მეტ აქტივობებში ჩართეთ, რომ მისი ენერგიები წარიმართოს სასარგებლო საქმიანობისკენ;
  5. პრობლემის გადაჭრა უნდა მოხდეს მაშინვე ,როგორც კი ის წარმოიშობა;
  6. მნიშვნელოვანია გამომწვევი მიზეზის დადგენა, რა სიტუაცია ან მოვლენები იწვევს ბავშვის აგრესიულ ქცევას;
  7. დაეხმარეთ ემოციების მართვაში და მისთვის აუციელებელი უნარჩვევების გამომუშავებაში;
  8. დაუწესეთ შეზღუდვები და სანქციები (მაგალითად, მისთვის ყველაზე სასურველი აქტივობის ან ნივთის აკრძალვა გარკვეული დროით) იმისათვის, რომ სასურველ ქცევას მიაღწიოთ. აუციელებელია დაიცვათ, ზედმიწევნით წინააღმდეგ შემთხვევაში ქცევა გახდება მანიპულატორული;
  9. მართეთ საკუთარი ემოციები, თუ აგრესიაზე აგრესიით უპასუხებთ ბავშვი/ მოზარდი ჩათვლის რომ სასურველს მიაღწია.

- რას ურჩევდით მშობლებს?

მიუხედავად ყველაფრისა აგრესიული ქცევის მართვის ყველაზე მნიშვნელოვანი გზაა ბავშვისთვის, უსაფრთხო, სტაბილური და მოსაიყვარულე გარემოს შექმნა. 

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად