Baby Bag

რა განსხვავებაა ცელქობასა და ქცევით დარღვევას შორის? - ფსიქოლოგი სალომე გაბაძე

რა განსხვავებაა ცელქობასა და ქცევით დარღვევას შორის? - ფსიქოლოგი სალომე გაბაძე

ბავშვთა ფსიქოლოგი და ქცევითი თერაპევტი სალომე გაბაძე გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ქცევითი დაღვევების შესახებ საუბრობს და აღნიშნავს, რომ მოცემული პრობლემა მნიშვნელოვნად განსხვავდება უბრალო ცელქობისგან. სალომე გაბაძის თქმით, მშობლებს ცელქობისა და ქცევითი დარღვევების ერთმანეთისგან გამიჯვნა უნდა შეეძლოთ:

„მნიშვნელოვანია, რომ კარგად გავშალოთ ეს თემა. დიფერენცირება უნდა გავაკეთოთ, თუ რას ნიშნავს ქცევითი დარღვევა, გავიაზროთ როდის ხდება ის პრობლემა და რით განსხვავდება უბრალო ცელქობისგან. რეალურად ქცევით დაღვევაზე ჩვენ ვსაუბრობთ მაშინ, როდესაც ქცევა ბავშვს და მის გარშემომყოფებს გარკვეულ სირთულეებს უქმნის. მთავარი სირთულე არის მის განვითარებასთან დაკავშირებით. თუ ქცევა ხელს უშლის ბავშვის განვითარებას, ხელს უშლის დასწავლის პროცესს, მშობლებს ქცევიდან გამომდინარე არ ეძლევათ შესაძლებლობა, რომ ბავშვს ახალი ინფორმაცია მიაწოდონ, საქმე ქცევით დარღვევასთან გვაქვს.“

სალომე გაბაძის თქმით, ქცევითი დარღვევების პრობლემის მქონე ბავშვთან ქცევა ხშირად თვითდაზიანების გამომწვევი ხდება, რასაც ბავშვი ზოგჯერ მშობლის მანიპულირებისთვის წარმატებით იყენებს:

„შესაძლოა, ბავშვის ქცევა იყოს თვითდამაზიანებელი და დესტრუქციული, მაგ. გარემოს დესტრუქცია ან სხვა ადამიანებისკენ მიმართული აგრესია. გარემოს დაზიანებაში იგულისხმება საკუთარი ან სხვისი ნივთების მიზანმიმართული დაზიანება, გარდა ამისა, შესაძლებელია იყოს სხვა ადამიანის ფიზიკური დაზიანების ეპიზოდები, მაგ. დაარტყას ბავშვმა სხვა ადამიანს, უკბინოს, უჩქმიტოს და ა.შ. ასევე შესაძლებელია იყოს თვითდაზიანების ეპიზოდებიც. თვითდაზიანების ნაწილში მნიშვნელოვანია დიფერენცირება გავაკეთოთ მხოლოდ მანიპულაციურ ქცევასა და რეალურ თვითდაზიანებას შორის. ხშირად ბავშვები მანიპულირებენ, მშობელს აჩვენებენ, რომ ვითომ თავს იზიანებენ. ამ გზით ისინი ცდილობენ მიიღონ მათთვის სასურველი შედეგი. ისინი ამით მშობელს აშანტაჟებენ. შესაძლებელია ბავშვი მივიდეს კედელთან, მშობელს შეხედოს, ვითომ თავი მიარტყას კედელს. სინამდვილეში ის არ იზიანებს თავს. ამით მშობელს იწვევს, რომ შეუსრულოს ის, რასაც ბავშვი იქამდე ითხოვდა.“

სალომე გაბაძე აღნიშნავს, რომ ზოგიერთ შემთხვევაში ბავშვი თავს რეალურად იზიანებს, რაც საყურადღებოა:

„არსებობს შემთხვევები, როდესაც ბავშვი რეალურად იზიანებს თავს. თუ ჩვენ ვისაუბრებთ განვითარების სხვადასხვა დარღვევაზე, ზოგჯერ ტკივილის ზღურბლი არის ძალიან მაღალი, ბავშვი ტკივილს ვერ გრძნობს სათანადოდ. ამ შემთხვევაში თვითდამაზიანებელი ქცევა თუ ვლინდება, შესაძლოა, ბავშვმა თავი ისე დაიზიანოს, რომ რეალურად ტკივილი ვერც იგრძნოს. ეს, რა თქმა უნდა, ძალიან საყურადღებოა.“

„რას ვაქცევთ ყურადღებას ბავშვის ქცევითი დაღვევის გამოვლენისას? ეს არის დასწავლის პრობლემა, მეორე არის სხვისი დაზიანება. ბავშვის ქცევამ სხვას არ უნდა შეუქმნას დისკომფორტი და ასევე არ უნდა შეუქმნას დისკომფორტი მის მიკროსოციუმს, მაგ. ოჯახის წევრებს. ქცევის დარღვევის მქონე ბავშვი პრაქტიკულად არღვევს ოჯახის ფუნქციონირების ხარისხს,“ - აცხადებს სალომე გაბაძე.

იხილეთ გადაცემა სრულად, სადაც საუბარია, როგორც პრობლემაზე, ასევე პრობლემის გადაჭრის გზებზე​პირადი ექიმი - მარი მალ​აზონია

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

8 კრიტიკული ეტაპი ბავშვის ცხოვრებაში, რომლის შესახებ ყველა მშობელმა უნდა იცოდეს
​მშობელმა აუცილებლად უნდა იცოდეს, თუ რა ასაკში რა სახის ქცევას უნდა ელოდეს შვილისგან. ეს მშობლის ცხოვრებას მნიშვნელოვნად ამარტივებს. ჩვენს სტატიაში ბავშვის ცხოვრების კრიტიკულ ეტაპებს გაგაცნობთ, რომელთ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

ბავშვების გასაგონად არ თქვათ, რომ უიღბლო ხართ და არასდროს არაფერში გიმართლებთ - როგორ ვასწავლოთ შვილს პოზიტიურად აზროვნება

ბავშვების გასაგონად არ თქვათ, რომ უიღბლო ხართ და არასდროს არაფერში გიმართლებთ - როგორ ვასწავლოთ შვილს პოზიტიურად აზროვნება

ოპტიმისტ ადამიანებს ცხოვრებისეულ გამოწვევებთან გამკლავება უადვილდებათ. ისინი ყველაფერს ნათელ ფერებში ხედავენ და პრობლემების წინაშე ქედს არასდროს იხრიან. ბავშვს სამყაროს ოპტიმისტური აღქმა ადრეული ასაკიდანვე უნდა განუვითაროთ, რათა მან ძლიერ და გამბედავ პიროვნებად ჩამოყალიბება შეძლოს. ჩვენს სტატიაში საინტერესო მეთოდებს შემოგთავაზებთ, რომელთა დახმარებით თქვენს შვილს პოზიტიურად აზროვნებას მარტივად ასწავლით.


ბავშვების თანდასწრებით ნუ იწუწუნებთ

თუ ბავშვები მშობლებისგან პესიმისტურ ფრაზებს ხშირად ისმენენ, ისინი ნეგატიურ აზროვნებას ეჩვევიან. როდესაც შვილებთან ერთად საცობში მოხვდებით, წუწუნს ნუ დაიწყებთ. ბავშვების გასაგონად არ თქვათ, რომ სახლამდე ვერასდროს მიაღწევთ, რომ უიღბლო ხართ და არასდროს არაფერში გიმართლებთ. თუ სამსახურში საქმე ცუდად მიგდით, თქვენი შვილების თანდასწრებით ამაზე ხმამაღლა საუბარს არ გირჩევთ. ბავშვები უფროსების ნათქვამ თითოეულ სიტყვას ისრუტავენ. თუ თქვენ გამუდმებით ნეგატივზე ორიენტირდებით, მომავალში თქვენი შვილებიც ასევე მოიქცევიან. ყოველთვის ისაუბრეთ თქვენს წარმატებებზე, იყავით მაქსიმალურად პოზიტიური და თქვენს შვილებს მომავლის იმედი ჩაუნერგეთ.

ყოველთვის გქონდეთ განსაკუთრებული მოლოდინები

ბავშვებს გამუდმებით მიეცით დავალებები. მათ ასაკს მნიშვნელობა არ აქვს. სანამ ბაღში მიიყვანდეთ, თქვენს შვილს უკვე ბევრი რამ უნდა ასწავლოთ. შეგიძლიათ მას საკუთარი საწოლის მოწესრიგება, კბილების გახეხვა და ხელ-პირის დაბანა დაავალოთ. ბავშვი უნდა დაარწმუნოთ, რომ მას ამის გაკეთება შეუძლია. თქვენს შვილს ოპტიმიზმს სხვაგვარად ვერ ჩაუნერგავთ. ის საკუთარ შესაძლებლობებში თავად უნდა დარწმუნდეს. ყოველთვის გქონდეთ განსაკუთრებული მოლოდინები. მიეცით მას საშუალება დაგიმტკიცოთ, თუ რა შეუძლია. აუცილებლად შეაქეთ თქვენი შვილი, როდესაც დაინახავთ, თუ როგორ ასრულებს მიცემულ დავალებებს.

ასწავლეთ ბავშვს რისკზე წასვლა

მშობლები შვილების ჯანმრთელობას და ფსიქიკას ძალიან უფრთხილდებიან. როდესაც პატარებს ველოსიპედით გასეირნების ან ციგურებით სრიალის სურვილი აქვთ, მშობლებს შვილების გამოუცდელობა აშინებთ და შესაძლოა, მათ ამის გამო გარკვეული შეზღუდვები დაუწესონ, რაც დაუშვებელია. ბავშვები, რომლებსაც მშობლები გამოუცდელობის გამო ზღუდავენ, როგორც წესი, გაუბედავ და არათავდაჯერებულ პიროვნებებად ყალიბდებიან. ბავშვს სიახლეებისადმი გახსნილობის უფლება უნდა მისცეთ. ნუ გაჰყვებით მას სასკოლო ექსკურსიებზე, ნება დართეთ ციგურებით დამოუკიდებლად ისრიალოს, გამოსცადოს ყველაფერი, რაც აინტერესებს (ცხადია, ასაკის შესაფერისი აქტივობები იგულისხმება).

მიეცით ბავშვს საშუალება საკუთარი პრობლემები დამოუკიდებლად მოაგვაროს

თუ თქვენი შვილი გეტყვით, რომ მას სკოლაში დასცინიან ან შეურაცხყოფას აყენებენ, შესაძლოა, რისხვა ვერ დაიოკოთ და მჩაგვრელი ბავშვების მშობლებთან აგრესიული სატელეფონო ზარი განახორციელოთ, ან სკოლაში მიხვიდეთ და ყველას თავისი ადგილი მიუჩინოთ. გირჩევთ, მსგავსი ქცევისგან თავი შეიკავოთ და თქვენს შვილს საკუთარი თავის დაცვა ასწავლოთ. უთხარით მას, როგორ მოიქცეს, როდესაც მის დაჩაგვრას ცდილობენ, დაეხმარეთ თქვენს შვილს მეტი სიმამაცისა და გამბედაობის გამოჩენაში. როდესაც ის თავისი პრობლემის დამოუკიდებლად მოგვარებას ისწავლის, მისი თავდაჯერება ერთიორად მოიმატებს.

ბავშვი ხშირად გაამხნევეთ

თუ თქვენი შვილი ამტკიცებს, რომ მას მათემატიკის სწავლის უნარი არ აქვს ან ხატვის ნიჭი არ გააჩნია, მის გულგატეხილობას უყურადღებოდ ნუ დატოვებთ. უთხარით, რომ მათემატიკა გარკვეულ ეტაპზე საკმაოდ რთული ასათვისებელია, მაგრამ დროთა განმავლობაში მისი სწავლა მარტივდება, ხოლო ხატვა ყველა ადამიანს შეუძლია, თუ ამის სურვილი აქვს. გაახსენეთ თქვენს შვილს დაბრკოლებები, რომელთა გადალახვა მან წარმატებით შეძლო და უთხარით, რომ თქვენ მის შესაძლებლობებში აბსოლუტურად დარწმუნებული ხართ.

ბავშვს მოვლენების რეალისტური აღქმა ასწავლეთ


თუ საცხოვრებლად სხვა ქალაქში გადახვედით და თქვენი შვილი მეგობრების დანაკლისს განიცდის, მას არარეალურ მოლოდინებს ნუ შეუქმნით. ნუ ეტყვით ბავშვს, რომ ის ძალიან მალე უამრავ მეგობარს შეიძენს და მისით ყველა აღფრთოვანდება. თუ თქვენს შვილს ცრუ დაპირებებით ხშირად დააიმედებთ, ის თქვენს ნათქვამ სიტყვას აღარ დაიჯერებს. უმჯობესია, ბავშვს მოვლენების რეალისტური აღქმა ასწავლოთ. უთხარით თქვენს შვილს, რომ ახალ გარემოსთან ადაპტაცია საკმაოდ რთულია, მაგრამ ნელ-ნელა ის მეგობრების შეძენას აუცილებლად შეძლებს. მართალია, ყველასთან კარგი ურთიერთობის ჩამოყალიბება გაუჭირდება, მაგრამ მარტო ნამდვილად არ დარჩება. როდესაც თქვენი შვილი დაინახავს, რომ თქვენი ნათქვამი ყველა სიტყვა საბოლოოდ სიმართლე აღმოჩნდა, ის სამყაროს რეალისტური თვალით შეხედავს და სამომავლოდ იმედგაცრუებებისგან დაზღვეული იქნება. ოპტიმისტი ადამიანები ილუზიებით არ იკვებებიან, ისინი მოვლენებს ყოველთვის სწორად და ობიექტურად აფასებენ, რის გამოც პრობლემებთან გამკლავება უადვილდებათ.

მომზადებულია parents.com-ის მიერ
თარგმნა ია ნაროუშვილმა
წაიკითხეთ სრულად