Baby Bag

„არ უკიჟინოთ ბავშვს პირველობა და გამარჯვება. ბავშვი არ უნდა იყოს ყველაზე პირველი, ის უნდა იყოს თავის თავში პირველი “ - შალვა ამონაშვილი

„არ უკიჟინოთ ბავშვს პირველობა და გამარჯვება. ბავშვი არ უნდა იყოს ყველაზე პირველი, ის უნდა იყოს თავის თავში პირველი “ - შალვა ამონაშვილი

აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა მშობლებს შვილებთან მიმართებაში კონკრეტული მიზნების დასახვისკენ მოუწოდა. მისი თქმით, უფროსებს ბავშვებთან ურთიერთობისას თავშეკავების გამოჩენა მართებთ:

„მიზანი უნდა დავისახოთ, რა გვინდა ჩვენი შვილებისგან. ​თუ გავგიჟდებით, ბავშვებს ვეღარ აღვზრდით, დავამახინჯებთ. გამოგვადგება ასეთი რამე?! ბავშვები რომ სკოლაში იყვნენ, ჩვენ დასვენებულები ვიქნებოდით. სახლში არიან და იკლებენ ყველაფერს, დარბიან, ყვირიან, ბურთს თამაშობენ. რასაკვირველია, ეს შეგვაწუხებს, მიგვიყვანს ზღვრამდე, რომ დავუყვიროთ, გავბრაზდეთ, დავემუქროთ, ავუკრძალოთ. მოხდება კონფლიქტები. ამით დავარღვევთ ყველა კარგ კანონს. პირველ რიგში, თავში უნდა გვედოს ის, რომ თავი უნდა შევიკავოთ. ეს არის ერთადერთი გამოსავალი. გაგიჟების ერთი ნაბიჯით აქეთ ვიყოთ. ჩვენ დიდებმა მაინც ხომ ვიცით, რა შედეგი მოჰყვება ამას. ხომ გიყვართ ბავშვი? ეს სიყვარული გამოავლინეთ. უფროსს შეუძლია მოთმინება, მაგრამ ბავშვს - არა. მოითმინეო, ბავშვს რომ ვეძახოთ, არ გამოდგება. როდესაც დედა გახდი და მამა გახდი, უნდა მოითმინო რაღაცები.“

შალვა ამონაშვილმა ბავშვების კომპიუტერული თამაშებისადმი მიჯაჭვულობის პრობლემაზეც ისაუბრა:

„ცოცხალი ურთიერთობა ბავშვებსაც აკლიათ და პედაგოგებსაც. ბავშვის ირგვლივ ბევრი ცდუნებაა და ეს ცდუნებები გარედან ლამაზია, შინაარსით ცუდი. ასეთია კომპიუტერული თამაშებიც. ბევრი თამაში ბავშვს აცდუნებს და მიჰყავს სრულიად სხვა, არაკეთილი გზით. უნდა ჩაენაცვლო შენ და უფრო საინტერესო უნდა გახდე მისთვის, ვიდრე კომპიუტერული თამაშები. თუ ბავშვს თავზე დაადგები და დაუწყებ თხოვნას, რომ მოშორდეს კომპიუტერს, ამით ვერ მოწყვეტ იმას ამ აპარატს. იქნებ მასწავლებელმა ისეთი რამ შესთავაზოს ბავშვს, რომ ის თვითონ მივიდეს მასთან. ​ჩვენ გვინდა ბავშვი ყველაფერ ამას მოვწყვიტოთ ავტორიტარული გზებით. ეს პრობლემა ბავშვის მიზეზით არ არის. ჩვენ მას თვითონ ვუყიდეთ ეს აპარატი, ორი წლიდან დავაწყებინეთ ჭყეტა ამ აპარატში, თან გავიკვირვეთ, როგორ ხვდება ბავშვი თვითონ ყველაფერს, რა კარგად ხვდება. მერე აღმოვაჩინეთ, რომ ბავშვი მიჯაჭვულია. ვიდრე ჩვენ თვითონ არ შევიცვლებით შიგნით, ჩვენი დამოკიდებულებები არ შეიცვლება ბავშვის მიმართ, საკუთარი თავის მიმართ, ამ ყველაფერს ვერ ვუშველით. მუქარა და ძალისმიერი გზები საქმეს არ შველის.“

შალვა ამონაშვილის თქმით, ბავშვის აღზრდის პრინციპებზე გადაწყვეტილებმა მშობლებმა უნდა მიიღონ:

„ბავშვებზე პირველი სიტყვა მშობლებს ეთქმით. იმათ უნდა თქვან, თუ როგორი აღზრდა უნდათ თავიანთი შვილის. შეიძლება მათ სთხოვონ დედამთილს, სიდედრს: „თუ შეიძლება, დამეხმარე, რომ ასე გავზარდოთ ბავშვი.“ რძალ-დედამთილის ურთიერთობები თუ არის გართულებული, რასაკვირველია, ეს თხოვნები საქმეს არ უშველის. ზოგჯერ დედამთილი თავისებურად ზრდის ბავშვს, ​ახალგაზრდები ჰუმანურები არიან და ბებიამ ვერ გაიგო, უყვირის, უბრძანებს შვილიშვილს. ამ დროს ბავშვს უნდა ვასწავლოთ, რომ უყუროს გაბრაზებულ ბებიას თვალებში და უთხრას: „შენ კი მიყვირი, მაგრამ მე მაინც მიყვარხარ.“ ბავშვს უნდა ვასწავლოთ: „ბებიას გულით უყვარხარ, რომ გეტყვის რამეს, გაგიბრაზდება, უთხარი, რომ გიყვარს.“ ბავშვს კი არ შევაძულოთ ბებია, პირიქით. ასეთი მიდგომით ბავშვი გაზრდის ბებიას თავისთვის სასიკეთოდ.“

შალვა ამონაშვილმა აღნიშნა, რომ თანამედროვე სამყაროში მშობლების ნაწილი მატერიალურ საკითხებზე უფრო მეტ ყურადღებას ამახვილებს, ვიდრე სულიერზე:

„ახლანდელი წარმოდგენა ცხოვრებაზე არის, თუ რა გაქვს. ბავშვმა უნდა ჩააბაროს, რომ მერე კარგად იცხოვროს, წარმატება მოიპოვოს, თანამდებობები მიიღოს. მშობელი არ ფიქრობს, როგორი სულიერი უნდა გახდეს ბავშვი. ამაზე რომ ფიქრობდეს, სტანდარტებს ყურადღებას არ მიაქცევდა. სტანდარტებს ყველა ბავშვი ჩააბარებს. ​რა უნდა ვუთხრათ ჩვენ პირველ რიგში მასწავლებელს? როდესაც მასწავლებელი კლასს ჩაიბარებს, მან მშობლები უნდა შეკრიბოს და უთხრას: „ჩემო ძვირფასო მშობლებო, ჩემი მიზანია თქვენს ბავშვებს შევძინოთ მეგობრობა, გულისხმიერება, ურთიერთდახმარება, სიყვარული. ეს არის ჩემი პროგრამა. ამ პროგრამის ფარგლებში თქვენი შვილები ჩემთან მათემატიკასაც ისწავლიან.“ პედაგოგიკა შეთანხმების საგანია. როგორც შეთანხმდება მასწავლებელი მშობელთან, მშობელი ბავშვთან, ბავშვი მასწავლებელთან თუ მასწავლებლები ბავშვთან, ისე აიგება ურთიერთობა.“

შალვა ამონაშვილის თქმით, არ არის სწორი, როდესაც მშობელი ბავშვს ყოველთვის პირველობას და წარმატების მიღწევას სთხოვს:

„ბავშვი არ უნდა იყოს ყველაზე პირველი, ის უნდა იყოს თავის თავში პირველი. ბევრ რამეს ვაძალებთ ჩვენს შვილებს. მერე ისინი გვიძალიანდებიან. თითქოს მისთვის სიკეთე გვინდა და ამ დროს მივაჯახებთ რაღაც კედელს. ​არ უკიჟინოთ ბავშვს პირველობა და გამარჯვება. მჯობნის მჯობნი არ დაილევა. შური კი არ უნდა გაგვიჩნდეს, უნდა გვიხაროდეს, რომ ის დაწინაურდა. თქვენი შვილის მეგობარი რომ დაწინაურდა, დაარიგეთ თქვენს შვილს, რომ მიულოცოს, საჩუქარი მიუტანოს, გადაეხვიოს, გაიხაროს მისი გამარჯვებით. აი, ეს იქნება აღზრდა.“

„სიმკაცრე ყველა ასაკში ადრეა. სიმკაცრე მიუღებელია. ხანდახან რომ გინდა უთხრა ბავშვს, ეს არ გააკეთოო, უთხარი: „მიდი ეს გააკეთე“ და არ გააკეთებს. თუ ბავშვს უარყოფითი რაღაცები მოსწონს, თქვენც გადადით იმის მხარეს ცოტა ხნით. ​ურთიერთობაში დაანახეთ ბავშვს, რომ ეს მთლად მოსაწონი არ ყოფილა. აიღეთ უარყოფითი ნივთი, უარყოფითი ფილმი, უარყოფითი სურათი და თქვენი რეპლიკებით დაანახეთ ბავშვს, რომ ეს მოსაწონი არ არის,“ - აღნიშნულ საკითხებზე შალვა ამონაშვილმა ამონაშვილის აკადემიის პირდაპირ ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​ამონაშვილის აკადემია

„ბავშვები უკვე ზღვარზე არიან, თუ ჩვენც მივემატეთ მათ, რა ვითარება შეიქმნება ოჯახში?! რომ ა...
​აკადემიკოსი შალვა ამონაშვილი პანდემიის პირობებში მშობლებსა და მასწავლებლებს ბავშვებთან ურთიერთობის გაუმჯობესებისთვის საინტერესო რჩევებს აძლევს. ის აღნიშნავს, რომ კორონავირუსის პანდემიის პირობებში მაქ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

როგორ უნდა ავუხსნათ ბავშვს, რომ მისი მშობლები ერთმანეთს უნდა დაშორდნენ - ,,ბავშვთან სწორი კომუნიკაცია აუცილებელია"

როგორ უნდა ავუხსნათ ბავშვს, რომ მისი მშობლები ერთმანეთს უნდა დაშორდნენ - ,,ბავშვთან სწორი კომუნიკაცია აუცილებელია"

​როგორ ვუხსნით ბავშვს გადაწყვეტილებას, რომ მშობლები უნდა დაშორდნენ ერთმანეთს, როგორ ვაწარმოებთ მათთან კომუნიკაციას და როგორ ვცდილობთ, ავუხსნათ ის რთული საკითხი, რასაც განქორწინება ჰქვია - ამის შესახებ ფსიქოლოგი, ელენე ჯაფარიძე საუბრობს.

,,განქორწინება რთული საკითხია და კიდევ უფრო რთულდება, როდესაც გიწევს ამის შესახებ ბავშვთან საუბარი. მაგრამ მაგრამ არსებობს რამდენიმე ფრაზა, რომლითაც უნდა დაიწყო ბავშვთან საუბარი და რაც მას ბევრად შეუმსუბუქებს იმ რეალობას, რომლის წინაშეც ის დგას. ფაქტია, ოჯახი იყოფა და ფაქტია, რომ დედა და მამა ერთად აღარ იცხოვრებენ, მაგრამ ის დასკვნები, რომლებიც ბავშვებს გამოაქვთ, ბევრად უფრო დრამატული და ტრაგიკულია, ვიდრე - რეალობა. 

პირველ ყოვლისა, ჩემი რჩევა იქნება, რომ პარტნიორებმა ერთმანეთში მოილაპარაკონ და შეარჩიონ ისეთი მომენტი ბავშვთან სასაუბროდ, როდესაც ორივე იქნება დამშვიდებული. აუცილებელია, ორივე მშობელი გაესაუბროს ბავშვს და ორივე მათგანმა ერთი და იგივე ინფორმაცია მიაწოდოს მას - ჩვენ გადავწყვიტეთ, დავშორდეთ. სასურველია, ეს მოხდეს ისეთ გარემოში და ისეთ დროს, როდესაც სხვა აქტივობა არ არის დაგეგმილი და იქნება საკმაო დრო გამოყოფილი იმისთვის, რომ საუბარი შედგეს მშვიდად და იყოს დრო, რათა ბავშვმა ეს ყველაფერი აღიქვას. 

ხშირად ხდება, რომ როდესაც წყვილი იწყებს ბავშვთან განქორწინების შესახებ საუბარს, ერთ-ერთი მშობელი ბევრად უფრო ემოციურია - შეიძლება, იტიროს, იჩხუბოს, ინერვიულოს, ასეთ დროს მეორე მშობელს მართებს, იყოს სიტუაციის გადამრჩენი. თუკი ერთი მშობელი ვერ ახერხებს, მეორემ მაქსიმალურად უნდა შეინარჩუნოს სიმშვიდე. 

არსებობს რამდენიმე მნიშვნელოვანი ფრაზა, რომელიც უნდა გაჟღერდეს ბავშვთან კომუნიკაციის დროს. პირველი ფრაზა არის, უთხრათ ბავშვს, რომ ეს არის ორივეს ერთობლივი გადაწყვეტილება. ეს არის ძალიან მნიშვნელოვანი. უთხარით ბავშვს, რომ ეს არის უფროსების გადაწყვეტილება და ის არანაირ კავშირში არ არის მასთან. აუხსენით, რას ნიშნავს დაშორება, რადგან ბავშვებს ხშირად არასწორი დასკვნები გამოაქვთ - მათ მიაჩნიათ, რომ რომელიმე მშობელი ტოვებს. თუკი არსებობს ბინა, რომელშიც რომელიმე მშობელი გადადის, სასურველია, ბავშვმა ნახოს ის და ჩაერთოს პროცესში. გაუმახვილეთ ბავშვებს ყურადღება იმაზე, რომ მშობლების დაშორება არ ნიშნავს, რომ მათი ოჯახი აღარ არსებობს. განუმარტეთ, რომ ის რუტინული საქმეები, რომლებსაც მასთან ერთად ასრულებდით, ყველაფერი მის ცხოვრებაში დარჩება და ერთობლივად განახორციელებთ. თუმცა, გაამახვილეთ ყურადღება, თუ რა შეიცვლება - თუკი აქამდე მამას მიჰყავდა სკოლაში და გარკვეული დღეების მანძილზე ეს ასე ვეღარ იქნება, აუხსენით, რადგან გაურკვევლობას ბავშვი საკუთარი ფანტაზიით შეავსებს, ბევრად უფრო დრამატულად. 

მნიშვნელოვანია, იყოთ მზად, რომ სხვადასხვა ბავშვს ამ საკითხზე აქვს განსხვავებული რეაქცია. თქვენ უნდა იყოთ მზად, ბავშვს აუხსნათ, რომ ეს პროცესი არის მტკივნეული, ნუ დახუჭავთ თვალს და ნუ შეამსუბუქებთ ამ პროცესს. ბავშვმა უნდა იცოდეს, რომ ბევრი რამ ხდება, მაგრამ შეუქმენით მას იმის მოლოდინი, რომ ამას ყველაფერს ერთად გადალახავთ. ბავშვები არ ზიანდებიან იმიტომ, რომ მშობლები უნდა განქორწინდნენ, ისინი ზიანდებიან იმიტომ, რომ მათთან არ აქვთ სწორი კომუნიკაცია. ბავშვთან სწორი კომუნიკაცია აუცილებელია", - განმარტავს ელენე ჯაფარიძე.

წაიკითხეთ სრულად