Baby Bag

8 მეცნიერულად დასაბუთებული მიზეზი, თუ რატომ უნდა ჩავეხუტოთ შვილებს

8 მეცნიერულად დასაბუთებული მიზეზი, თუ რატომ უნდა ჩავეხუტოთ შვილებს

ჩახუტება დედებისა და შვილებისთვის ბედნიერების მომტანია. გარდა ამისა, არსებობს რამდენიმე კვლევებსა და მტკიცებულებებზე დაფუძნებული მიზეზი, თუ რატომ არის ის ბავშვებისთვის მნიშვნელოვანი.

1. ჩახუტება გაღიზიანებულ ბავშვს ამშვიდებს

ყველამ ვიცით, როგორ ახარებს ბავშვს ჩახუტება. ის გაღიზიანებულ და განერვიულებულ ბავშვს სწრაფად ამშვიდებს. კლივლენდის კლინიკის კვლევებით დადგინდა, რომ ძლიერ ჩახუტებას ტანტრუმის დროს ბავშვის დამშვიდება შეუძლია.​ ჩახუტების დროს ორგანიზმში სტრესის ჰორმონის, კორტიზოლის დონე ეცემა. როდესაც ბავშვს ეხუტებით, მისი კუნთები დუნდება, სისხლის ცირკულაცია კი უმჯობესდება. ეს ყოველივე ძლიერი ემოციების აღმოცენებისას ორგანიზმს ადეკვატური ფიზიოლოგიური რეაქციის აღმოცენებაში ეხმარება.

2. ფიზიკური შეხება ბავშვის შიშებს ამცირებს

ფსიქოლოგიურ მეცნიერებათა ასოციაციამ გამოაქვეყნა კვლევის შედეგები, რათა შფოთვისა და შიშის შემცირებაზე ფიზიკური შეხების გავლენა შეეფასებინა. კვლევებით დადგინდა, რომ თუნდაც რამდენიმე წამით ფიზიკურ შეხებას შფოთვის და შიშის შემცირება შეუძლია. მშობლებს შეშინებული ბავშვის დამშვიდება ხელის ჩაკიდებით ან ჩახუტებით შეუძლიათ. თქვენი ერთი შეხებაც კი ბავშვს აგრძნობინებს, რომ საშიში არაფერია და ყველაფერი კარგად იქნება.

3. ჩახუტებას ბავშვის დნმ-ის გაუმჯობესება შეუძლია

2017 წელს „განვითარებისა და ფსიქოპათოლოგიის ჟურნალში“ გამოქვეყნებული კვლევის ანალიზში საუბარი იყო მეცნიერთა დასკვნაზე, რომლის მიხედვითაც, ჩახუტებას ბავშვის ეპიგენომის შეცვლა შეუძლია. ​ბავშვები, რომლებსაც მშობლები ხშირად ეხუტებოდნენ მოზრდილ ასაკში გაუმჯობესებული ფიზიკური და მენტალური ჯანმრთელობით გამოირჩეოდნენ. ამასთან, ჩვილებს, რომლებსაც მშობლები იშვიათად ეფერებოდნენ, ხშირად აწუხებდათ ბიოლოგიური მოუმწიფებლობის პრობლემები, რაც მომავალში მენტალური და ფიზიკური ჯანმრთელობის პრობლემების გამომწვევი ხდებოდა.

4. ჩახუტება იმუნურ სისტემას აძლიერებს

ბავშვებს ხშირად აწუხებთ სურდო, ხველა და ყელის ტკივილი. იცოდით, რომ მათი იმუნიტეტის გაძლიერება უფრო ხშირი ჩახუტებითა და მოფერებითაც არის შესაძლებელი?! კარნეგი-მელონის უნივერსიტეტის მკვლევარებმა დაასკვნეს, რომ ადამიანები, რომლებსაც ხშირად ეხუტებიან, ვირუსული ინფექციებით იშვიათად ავადდებიან. ამასთან, თუ ისინი დაავადდებიან მსგავსი ინფექციით, მათთან ავადმყოფობა შედარებით მსუბუქი ფორმებით მიმდინარეობს.

5. ფიზიკური შეხება ბავშვის ტვინის ფუნქციებს აუმჯობესებს

ჩახუტება ბავშვის ტვინის განვითარებისთვის ძალიან სასარგებლოა. „Medical Daily” – ში გამოქვეყნებული სტატიის მიხედვით, რამდენიმე კვლევით დასტურდება, რომ ჩახუტება ბავშვის ტვინს მრავალმხრივ ავითარებს. მკვლევარებმა დაასკვნეს, რომ ​მშობლებთან ჩახუტების სიხშირე ბავშვის ტვინის ზომაზე ახდენს გავლენას. უკეთ განვითარებული ტვინი ბავშვს მეტად გონიერს ხდის და ის უფრო ემპათიურ ადამიანად ყალიბდება. უკეთ განვითარებულ ტვინს სწავლისა და შემეცნების მეტი შესაძლებლობა აქვს.

6. ჩახუტება ოქსიტოცინის გამომუშავებას უწყობს ხელს

ოქსიტოცინს სხვაგვარად სიყვარულის ჰორმონის სახელითაც ვიცნობთ. პენსილვანიის მედიცინის სკოლის დასკვნით, ხშირი ჩახუტება და კოცნა ბავშვის ძილს აუმჯობესებს, სტრესს ამცირებს, ხოლო გულს უფრო ჯანმრთელსა და ძლიერს ხდის.

7. ჩახუტება ბავშვს ემოციების რეგულაციის უნარის შეძენაში ეხმარება

​ბავშვები ემოციების რეგულირების უნარით არ იბადებიან, ისინი ამას მშობლებისგან სწავლობენ. ემოციური ბავშვის ჩახუტებისას მას არამხოლოდ დამშვიდებაში ეხმარებით, არამედ ის აცნობიერებს, რომ მას ემოციების რეგულაციის უნარი აქვს. ამგვარად ბავშვები სწავლობენ, რომ ყველაზე ძლიერი ემოციების გაკონტროლებაც შეუძლიათ. ისინი ნელ-ნელა აცნობიერებენ, როგორ უნდა გადალახონ ცხოვრებისეული სირთულეები.

8. ფიზიკური შეხება მშობელსა და შვილს შორის კავშირს აძლიერებს

ჩახუტების ყველაზე დადებითი შედეგი ის არის, რომ მისი დახმარებით თქვენსა და ბავშვს შორის არსებული კავშირი მყარდება. ჩახუტება ბავშვს აგრძნობინებს, რომ მას თქვენი ნდობა შეუძლია. ის თავს უფრო უსაფრთხოდ გრძნობს, როდესაც გეხუტებათ. ეს ყოველივე თქვენც გეხმარებათ, რომ შვილთან კავშირი განამტკიცოთ და თქვენი ურთიერთობა გაამყაროთ.

მომზადებულია​ moms.com - ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, „ფასდაკლებები დედებისთვის“ (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „ფასდაკლებები დედებისთვის“)

სიყვარულის 5 ენა, რომლითაც ბავშვებს უნდა ვესაუბროთ - ჰუმანური პედაგოგიკის სპეციალისტი მარი...
​ჰუმანური პედაგოგიკის სპეციალისტი მარიამ დავითინიძე სიყვარულის ხუთ ენაზე საუბრობს, რომლითაც ჩვენს შვილებთან უნდა ვისაუბროთ:„დედებთან შეხვედრებისას სიყვარულის ხუთი ენა ძალიან აქტუალური თემა აღმოჩნდა....

შეიძლება დაინტერესდეთ

​რა იწვევს სმენის დარღვევას ბავშვებში და რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება? - თემაზე ოტორინოლარინგოლოგი შორენა წიკლაური საუბრობს

​რა იწვევს სმენის დარღვევას ბავშვებში და რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება? - თემაზე ოტორინოლარინგოლოგი შორენა წიკლაური საუბრობს

რა იწვევს სმენის დარღვევას ბავშვებში და რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება? - ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ოტორინოლარინგოლოგი შორენა წიკლაური.

- რა იწვევს სმენის დარღვევას ბავშვებში? (მიზეზებსა და რისკფაქტორებზე რომ ვისაუბროთ)

- ბავშვთა ასაკში სმენის დაქვეითება შესაძლებელია იყოს თანდაყოლილი ან შეძენილი. თანდაყოლილი ძირითადად ვითარდება მაშინ, როდესაც დედა ორსულობის დროს იღებს რაიმე მედიკამენტს, გადაიტანს ინფექციურ დაავადებას ან უშუალოდ მუცლადყოფნის პერიოდში მოხდება ნაყოფის დაინფიცირება, რაც იწვევს ნაყოფის სმენის ანალიზატორის განვითარების დარღვევას. ასეთ დროს, შესაძლოა ბავშვი დაიბადოს თანდაყოლილი სმენის დაქვეითებით ან სრული სიყრუით.

შეძენილი სმენის დაქვეითების შემთხვევაში, სმენის დაკარგვა ხდება დაბადების შემდეგ. სმენის დაქვეითება სრულ დაკარგვამდე შესაძლებელია იყოს მწვავე და ქრონიკული. ასევე შექცევადი ან შეუქცევადი. სმენის მწვავე, შექცევადი დაქვეითების დროს ძირითადი მიზეზებია - ყურში უცხო სხეული, გოგირდის საცობი, ცხვირ-ხახაში მიმდინარე ანთებითი პროცესი. სმენის ქორნიკული დაქვეითების ხშირი მიზეზია - ცხვირხახის ადენოიდების ჰიპერპლაზია ან მაღალი ალერგიული ფონი (ცხვირ-ხახაში შეშუპება), რის შედეგად შესაძლოა განვითარდეს სითხის დაგროვება შუა ყურში და გამოიწვიოს ქრონიკული ექსუდაციური ოტიტი. ზემოთ ჩამოთვლილი მიზეზებით სმენის დაქვეითება როგორც წელი ექვემდებარება მკურნალობას და შესაძლებელია სრული განკურნება.

გარდა ზემოთხსენებული მიზეზებისა, სმენის დაქვეითება შესაძლებელია იყოს გამოწვეული ყურის ან თავის ტრავმით, მორეციდივე შუაყურის ანთებებით, ინფექციური დაავადებებით. სმენის დაქვეითებისას შეფერხებულია ანბგერის გატარება სმენის ნერვამდე (ამ დროს მკურნალობა მეტნაკლებად ეფექტურია) ან ხდება ნერვის მიერ ბგერის აღქმის დარღვევა (სამწუხაროდ სმენის ნერვის დაზიანება პრაქტიკულად არ ინკურნება), არსებობს ასევევ შერეული შემთხვევებიც, როდესაც ორივე კომპონენტია ერთდროულად.

- რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება, რათა არ გამოგვეპაროს პრობლემა?

- სმენა ერთერთი უმნიშვნელოვანესი ფაქტორია ბავშვის ნორმალური განვითარებისთვის. დაახლოებით 4 თვიდან ბავშვი უნდა რეაგირებდეს მშობლის ხმაზე, ხმაურზე, იხედებოდეს იმ მიმართულებით, საიდანაც მოდის ხმა. 1.5 წლიდან ბავშვი უკვე უნდა ცდილობდეს მარტივი სიტყვების წარმოთქმას. თუ აღნიშნული რეაგირებები და მეტყველების დაწყების შეფერხება გახანგრძლივებულია, მშობელმა ყურადღება უნდა მიაქციოს და შესაძლოა, იეჭვოს სმენის დაქვეითებაზე.

- როგორ შეიძლება ავიცილოთ თავიდან ეს პრობლემა?

- საქართველოში არსებობს ძალიან კარგი პროგრამა, რომლის ფარგლებშიც ხდება ყველა ახალშობილის შემოწმება სმენაზე. თუ ბავშვს აქვს თანდაყოლილი სმენის პრობლემა, ხდება დროული გამოვლენა და შესაბამისად, ჩარევაც დროულად მიმდინარეობს, აღნიშნული ეხმარება სმენადაქვეითებულ ბავშვს მაქსიმალურად ადაპტირდეს სოციუმთან.

პრობლემის თავიდან ასაცილებლად, ორსულობის პერიოდში, დედა უნდა ეცადოს რომ თავი დაიცვას სხვადასხვა ინფექციური დაავადებებისგან, თვითნებურად არ მიიღოს პრეპარატები, დროულად მოხდეს ახალშობილის სკრინინგი და ასევე, ძალიან მნიშვნელოვანია ბავშვის გეგმიური ვაქცინაცია. შუა ყურის მორეციდივე ინფექციების დროს დროულად უნდა მიმართოს ექიმს.

მშობლებს ვურჩევდი, რომ მოერიდონ ბავშვის თვითნებურად მკურნალობას. არსებობს ყურის დაავადებები, რომლის დროსაც გარკვეული პრეპარატების, მათ შორის ყურის წვეთების გამოყენება არ შეიძლება. შესაძლებელია, თვითნებური მკურნალობის დროს გამოიწვიოთ სმენის ნერვის დაზიანება. ხშირად, ყურის ტკივილის დროს ბავშვს ადებენ ცხელ მარილს, რაც დაუშვებელია. ასეთ დროს დიდია ალბათობა, რომ დაფის აპკი გასკდეს და შემდგომში გამოიწვიოს შუა ყურის ქრონიკული ანთება.

- რა შემთხვევებში უნდა მივმართოთ სპეციალისტს?

- მშობელს თუკი რაიმე ეჭვი გაუჩნდა ბავშვის სმენის დაქვეითებასთან დაკავშირებით, სასურველია, დროულად მიმართოს სპეციალისტს, რათა შესაბამისი მკურნალობით მივიღოთ მაქსიმალური შედეგი. სმენის დაქვეითება შესაძლოა მოხდეს, მანამ სანამ ბავშვი მეტყველებას დაიწყებს (თანდაყოლილი) ან როდესაც მეტყველება დაწყებული აქვს და შემდეგ გარკვეული მიზეზით ხდება დაქვეითება ან სრული დაკარგვა. როგორც უკვე აღვნიშნე, 4 თვიდან ბავშვი უნდა რეაგირებდეს ხმაზე, იყურებოდეს იმ მიმართულებით, საიდანაც ხმაური ესმის. თუკი ბავშვი უკვე ლაპარაკობს და მშობელმა შეამჩნია რომ საუბრისას ბავშვი სთხოვს რომ ნათქვამი გაუმეოროს, ან ახლოს მიდის ადამიანებთან საუბრის დროს, ან ტელევიზორს უსმენს ხმამაღლა... თუ ასეთი ქცევები ხშირად მეორდება, აუცილებლად მიმართეთ სპეციალისტს.

ყურადღება მიაქციეთ ცხვირით სუნთქვას, რადგან ყურის პრობლემები ხშირად მოდის ცხვირით სუნთქვის გაძნელებიდან. თუ ბავშვს გაუჭირდა ცხვირით სუნთქვა და ეს დიდხანს გრძელდება, დროულად გაიარეთ კონსულტაცია ექიმთან.

ცალკე უნდა გამოვყოთ მოზარდებში ყურსასმენების გადამეტებული მოხმარება. ხანგრძლივად ხმამაღლა მუსიკის მოსმენა, მითუმეტეს თუ ყურსასმენი მხოლოდ ერთ ყურზეა ან/და ღამით იძინებს ყურსასმენებით, დამაზიანებლად მოქმედებს სმენის ნერვზე და იწვევს სმენის შეუქცევად დაქვეითებას.

ესაურა მარიამ ჩოქური 

წაიკითხეთ სრულად