„ავტორიტარულ ოჯახში გაზრდილი ბავშვი გარანტირებულად იქნება დეპრესიული სამომავლოდ,“ - ფსიქოლოგი ნანა ჩაჩუა

​ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ადეკვატური თვითშეფასებისა და თვითეფექტურობის ქონის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„ჩვენ ვუყურებთ ექსპერტებს, რომლებიც სინამდვილეში ექსპერტები არ არიან. ჩვენ ვუყურებთ ადამიანებს, რომლებსაც თავიანთ კომპეტენციებზე ძალიან დიდი წარმოდგენა აქვთ და სინამდვილეში ისინი დიდად ვერ ჩაითვლებიან კომპეტენტურებად. ასევე ვუყურებთ ადამიანებს, რომლებსაც აქვთ ეს შესაძლობები და ამას ვერ იყენებენ. ეს არის სწორედ დამახინჯებული თვითეფექტურობის შედეგი, რომლის გამოც მერე ჩვენი საზოგადოება ძალიან დიდ ფასს იხდის. ჩვენი საზოგადოება იხდის ძალიან დიდ ფასს. ეს არის დამახინჯებული ცხოვრებები, უკმაყოფილო ადამიანები.

„მე არავის არ ვუყვარვარ,“ - ამას ამბობს ის, ვისაც უკრიტიკოდ მაღალი თვითშეფასება აქვს და ისიც, ვისაც კრიტიკულად დაბალი თვითშეფასება აქვს. ასეთი ადამიანები არასდროს არ არიან კმაყოფილები. ეს არის მენტალური პრობლემა უკვე. ეს უკვე მერე არის ფსიქიკური ჯანმრთელობის საკითხი. ყურადღება მშობლის, მასწავლებლის, მენტორის, მომავალი თაობის თვითეფექტურობის ჩამოყალიბებაზე მნიშვნელოვანია. განვითარებაზე ორიენტირებული განწყობების ჩამოყალიბებაზე ზრუნვა არის ძალიან მნიშვნელოვანი.

ძალიან ბევრ ადამიანს გარდატეხის ასაკში საკუთარი თავი არ მოსწონს. სხეული არ მოსწონს, არაფერი არ მოსწონს. ჩვენ ჩვენი რეპლიკებით კიდევ ვუმატებთ ამას. ვეუბნებით: „არაფერი შენ არ გაინტერესებს, არაფერი არ შეგიძლია.“ ჩვენ არ ვინტერესდებით, რა ინტერესი აქვთ ამ ადამიანებს. ხშირად მშობელი მეუბნება: „უი, ეს აინტერესებს?! მე არ ვიცოდი.“ მშობელმა არ იცის შვილის ინტერესები. ის თავისი ინტერესებით წარმართავს შვილის ინტერესებს. შეიძლება ბავშვს უნდა რამეზე სიარული. წავიყვანე ხატვაზე, ორ თვეში გამოვიდა, წავიყვანე ციგურაობაზე, ორ თვეში გამოვიდა. რატომ? მას არ სჯერა, რომ რამე გამოუვა. დაბრკოლებას შეეჯახა, ვიღაცამ შენიშვნა მისცა, არ მოეწონა ეს ბავშვს და გამოვიდა. თვითეფექტურობის ნაკლები სიმტკიცის გამო ეს მის შეფასებას პირდაპირ ურტყამს. მას არ უნდა, რომ იყოს ბოლო, შენიშვნების სამიზნე, არ უნდა აღიაროს, რომ პირველ ჯერზე შეიძლება არ გამოუვიდეს რაღაც და ძალისხმევა სჭირდება. ეს მას ბავშვობიდან არ ასწავლეს. ჩვენ გვაქვს ნახევრად შემდგარი და არშემდგარი ადამიანების არმია, რომელსაც აქვს ფანტასტიკური შესაძლებლობები, ძალიან კარგი რესურსები, მაგრამ ეს არავინ არ იცის მისი ჩათვლით,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო: ​„აზროვნების აკადემია“