Baby Bag

„ორი წლის ასაკში ბავშვი, რომელიც ვერ ლაპარაკობს, თუ ცნობს ასოებსა და ციფრებს, ეს არის ატიპური განვითარება,“ - თამარ გაგოშიძე

„ორი წლის ასაკში ბავშვი, რომელიც ვერ ლაპარაკობს, თუ ცნობს ასოებსა და ციფრებს, ეს არის ატიპური განვითარება,“ - თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ მშობლებისთვის საინტერესო კითხვებს უპასუხა და ბავშვის განვითარების ტრაექტორიებზე ისაუბრა:

„მშობლებს ხშირად აქვთ კითხვები: რა არის ტიპური განვითარება? რა არის ატიპური განვითარება? რა არის განვითარების დაყოვნება? რითი განსხვავდება ისინი ერთმანეთისგან? მოკლედ რომ ვისაუბროთ, მაგალითს მოვიყვან. როდესაც სახლს ვაშენებთ, მისი აშენება გარკვეული თანმიმდევრობით ხდება. ვცდილობთ, რომ კარგად გავაკეთოთ ფუნდამენტი, იმიტომ, რომ ფუნდამენტის გარეშე სახლი დაინგრევა. შემდეგ ამოგვყავს სართულები. მშენებლობას აქვს თავისი წესი. ბავშვის განვითარებაც ასეთია. ჯერ იყრება ფუნდამენტი.​ ეს არის მისი შეგრძნებები და მოძრაობები. ის გარემოს ასე შეიმეცნებს.“

თამარ გაგოშიძის თქმით, ტიპური განვითარების დროს პროცესები თანმიმდევრულია:

„მხოლოდ ამ ფუნდამენტის შემდეგ ბავშვი სახელს არქმევს იმას, რასაც ხელი მოჰკიდა, რაც გააგორა, რაც ჩაკბიჩა. ელემენტარული პროცესები ყალიბდება და ამის მერე ყალიბდება ენობრივი პროცესები. ჩვეულებრივი ტიპური განვითარება ასეთი თანმიმდევრობით არის. მას მერე, რაც ბავშვი ენას ითვისებს, მას უკვე ესმის მითითებები, უყალიბდება ნებელობა, იწყებს ასოების და ციფრების გარჩევას. ასეთი თანმიმდევრობით ყალიბდება ბავშვის ფსიქიკური განვითარება.“

თამარ გაგოშიძემ აღნიშნა, რომ ზოგადი კანონზომიერების პროცესში გარკვეული შეფერხება განვითარების დაყოვნებაზე მიგვანიშნებს:

​შეიძლება ზოგადი კანონზომიერების პროცესში რაღაც აირიოს. ეს არევა შეიძლება იყოს განსხვავებული. შეიძლება ისე მოხდეს, რომ ფუნდამენტი კარგად ვერ ჩაიყაროს. ასეთი ტიპის განვითარების დროს ხდება რაღაც პროცესების დაყოვნება, ვერ ეტევა პროცესები დროში. თუ ბავშვმა დროზე არ გაიარა, ხელი არ მოჰკიდა დროზე და კარგად ვერ შეიმეცნა საგნები შეგრძნებებით, სახელის დარქმევაც გვიან იქნება. ამას ვუწოდებთ ჩვენ გარკვეული სფეროს განვითარების დაყოვნებას. არის ისეც, რომ ყველა სფეროში ხდება ასეთი დაყოვნება. ამას გლობალურ დაყოვნებას ვუწოდებთ.“

„არის განვითარების ფორმა, როდესაც რაღაც სართულები სწრაფად შენდება. ფუნდამენტი ჩაყრილია და უცბად მესამე სართული შენდება, პირველი-ორი არ არის. ეს მესამე სართული ცაშია გამოკიდებული და მალევე ჩამოინგრევა, ცხადია. ამას ჩვენ ვუწოდებთ ატიპურ განვითარებას. აღმოჩნდება, რომ ორი წლის ასაკში ბავშვი, რომელიც ვერ ლაპარაკობს, ცნობს ასოებს და ციფრებს, როდესაც არ უნდა ცნობდეს ამ ასაკში. ეს არ არის ტიპური განვითარება. აუტიზმის სპექტრის აშლილობების შემთხვევაში გვაქვს შემთხვევები, როდესაც რაღაც უნარები ძალიან სწრაფად განვითარდა და რაღაცები არ ვითარდება,“ - აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო: ​თამარ გაგოშიძის ნეიროფსიქოლოგიის ცენტრი

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)

„სამი წლის ასაკის ბავშვი უკვე ცალ ფეხზე უნდა იდგეს, ეს თუ არ აქვს, კალიგრაფიაში პრობლემა ე...
​ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვებში მეტყველების განვითარების ხელშემწყობი თამაშების მნიშვნელობაზე ისაუბრა: „ექვსი წლის ასაკის ბავშვი თუ თხუთმეტ წუთზე მეტს არ გისმენს, ეს პრობლემაა. სამი წლის ასკ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„თუ ბავშვს რცხვენია, სირცხვილზე ნუ ვამახვილებთ ყურადღებას, გავამახვილოთ ყურადღება შიშზე,“ - მზიკო დალაქიშვილი

„თუ ბავშვს რცხვენია, სირცხვილზე ნუ ვამახვილებთ ყურადღებას, გავამახვილოთ ყურადღება შიშზე,“ - მზიკო დალაქიშვილი

ფსიქოთერაპევტმა მზიკო დალაქიშვილმა მორცხვ ბავშვთან ურთიერთობის სტრატეგიებზე ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ ზოგჯერ ბავშვი მორცხვი სულაც არ არის და მისი ქცევა ტემპერამენტითაა განპირობებული:

„გავმიჯნავდი ბავშვის ტემპერამენტს და სიმორცხვეს, რომელიც შეიძლება ჩაითვალოს პრობლემად, რომელიც შემდგომ პრობლემებს იწვევს. ერთი და იგივე ქცევის უკან სხვადასხვა რაღაც იმალება. შეიძლება იყოს ბავშვი, რომელიც ძალიან მოკრძალებულად ზის, არ იყოს აქტიური, შეიძლება ცოტათი დაძაბული ღიმილით მოგვეჩვენოს. თუ ადამიანი არ წუხდება ამით და უბრალოდ ნაზია, მისი ტემპერამენტია ასეთი, რომ მოსწონს წყნარად თავისთვის ყოფნა, რაღაცების აღმოჩენა, დაკვირვება, ამაზე დაწერა, ამ საკითხზე დედასთან საუბარი, ეს არის მისი ბუნებრივი მდგომარეობა.“

​მზიკო დალაქიშვილმა აღნიშნა, რომ ბავშვი მორცხვი არ არის, თუ მას უინიციატივობა და პასიურობა თავას არ აწუხებს:

„თუ ადამიანს უნდა მეტი კონტაქტი, მაგრამ ვერ ახერხებს, თუ ადამიანს უნდა გაკვეთილი მოყვეს, მაგრამ ვერ ყვება, ეს არის პრობლემა. პირველ შემთხვევაში არის ბავშვი, რომელსაც მასწავლებელი თუ შეეკითხება გაკვეთილს, ის მოყვება გაკვეთილს, მაგრამ ​არ გამოირჩევა აქტიურობით. ხშირად მშობლები მოდიან ჩივილით, რომ ბავშვი არასდროს არ არის ინიციატორი. ასეთ შემთხვევაში ხშირად აღმოვაჩენთ ხოლმე, რომ ბავშვი აბსოლუტურად ჯანმრთელია. მას მისი ტემპერამენტი არ აძლევს ამის საშუალებას. მას აქვს კარგი პასუხისმგებლობა, ის იცნობს თავის თავს და იქცევა მისი თავიდან გამომდინარე. მისთვის კომფორტულია ასეთი საქციელი. მან რომ სხვანაირი ქმედება განახორციელოს, უკვე მაშინ შეიძლება იყოს დისონანსი.“

მზიკო დალაქიშვილის თქმით, მშობელმა მსგავსი ტემპერამენტის მქონე ბავშვზე ზეწოლა არ უნდა მოახდინოს და მისი შეცვლა არ უნდა სცადოს:

„ასეთმა ქცევამ ეს ბავშვი, შესაძლოა, გახადოს ნამდვილად მორცხვი. ​თუ ადამიანს არ მიეცი საშუალება იყოს ის, ვინც არის, თუ მუდმივად აწვდი შეტყობინებას საკუთარ თავზე, რომ სხვანაირად უნდა იყო და ასე რატომ ხარ, ბავშვს თავისი თავი აღარ მოსწონს. ის ფიქრობს, რომ ისეთი არაა, როგორიც უნდა იყოს, თვალებში აღარ უყურებს ადამიანებს. აქ არ უნდა დავუშვათ შეცდომა.“

„როდესაც სიმორცხვე ხდება შემაწუხებელი, ვცდილობთ, რომ ბავშვს საკუთარი თავი დავანახოთ. ბავშვი საკუთარ თავს გრძნობს და ხედავს, მხოლოდ გარემოსთან ურთიერთობაში. ბავშვმა რომ საკუთარი თავი იგრძნოს, ჩვენთან ურთიერთობაში არც ჩვენზე დაბლა არ უნდა გრძნობდეს თავს, არც ის უნდა იგრძნოს, რომ თვითონ არის ყველაფერი. ​უნდა ვისწავლოთ ბავშვის დანახვა და მოსმენა. ერთი ბავშვი ხატვის დროს გრძნობს თავის თავს, მეორე ბავშვი - ცეკვის დროს. სანამ ბავშვს გარემოს შევურჩევთ, მისი უნდა გვესმოდეს. არ უნდა მოგვივიდეს ზედმეტი ჩარევა, მანამ, სანამ არ გავიგებთ რითია ჩვენი შვილი დაინტერესებული. სიმორცხვეს ყოველთვის უკან უდგას ძლიერი ემოცია, როგორიც არის შიში. თუ ბავშვს რცხვენია, სირცხვილზე ნუ ვამახვილებთ ყურადღებას, გავამახვილოთ ყურადღება შიშზე, რომელიც მას აბრკოლებს. გამხნევება სჭირდება ამ დროს ბავშვს. „რატომ ხარ მორცხვი?“ - არა! შევქმნათ ამინდი, რომ გამხნევდეს,“ - აღნიშნული საკითხის შესახებ მზიკო დალაქიშვილმა ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „იმედის დღე“ ისაუბრა.

წყარო:​ „იმედის დღე“


წაიკითხეთ სრულად