Baby Bag

„2021 წელი იყო საქართველოსთვის ჩერნობილის შემდგომ ყველაზე მაღალი რადიაციული შკალა,“- ენდოკრინოლოგი ლაშა უჩავა

„2021 წელი იყო საქართველოსთვის ჩერნობილის შემდგომ ყველაზე მაღალი რადიაციული შკალა,“- ენდოკრინოლოგი ლაშა უჩავა

ენდოკრინოლოგმა ლაშა უჩავამ ფარისებრი ჯირკვლის იმ პრობლემების შესახებ ისაუბრა, რომელიც საქართველოში ყველაზე მეტად არის გავრცელებული:

„შესაძლებელია იყოს ფარისებრი ჯირკვლის გარკვეული სტრუქტურული ცვლილებები. სისხლში მისი ჰორმონები იყოს აბსოლუტურად ნორმალური, ან იყოს პირიქით. შეიძლება ფარისებრი ჯირკვალი სტრუქტურულად იყოს უცვლელი, მაგრამ ჰორმონალურად გვქონდეს დარღვევა. არსებობს კვანძოვანი ჩიყვი. ნებისმიერი წარმონაქმნი, რომელიც არ არის ჩვენთვის ფიზიოლოგიური, სამედიცინო ტერმინით არის სიმსივნე. ის შეიძლება იყოს კეთილთვისებიანი ან ავთვისებიანი. რაც შეეხება ჰორმონალურ ცვლილებას, თუ არის დიფუზური ჩიყვი, ის შეიძლება გამოწვეული იყოს ორი პათოლოგიის გამო: ენდემური ან დიფუზურ-ტოქსიური ჩიყვით. ეს ხდება, როდესაც ფარისებრი ჯირკვალი გამოიმუშავებს იმაზე მეტ ჰორმონს, ვიდრე ეს ჩვენი ორგანიზმისთვის არის საჭირო.“

ლაშა უჩავას თქმით, პოპულაციაში ხშირია ჰიპოთირეოზის, ანუ ფარისებრი ჯირკვლის ფუნქციის დაქვეითების შემთხვევები:

„ჰიპოთირეოზი არის ფუნქციის დაქვეითება, რომელიც ხშირია პოპულაციაში. ამ დროს ცხიმოვანი ქსოვილი ბევრად მეტად წარმოიქმნება და შეიძლება ამან პროვოცირება გაუკეთოს წონაში მატებას. ჰიპოთირეოზის სიმპტომებია: ბრადიკარდია, ნერვული სისტემის აღგზნებადობა, ძილიანობა, სუნთქვითი უკმარისობა. ჰიპოთირეოზის დროს ნერვული სისტემა უფრო ლაბილურია. შესაძლოა, ძალიან სევდიან ამბავზეც არანაირი რეაქცია არ ჰქონდეს ადამიანს. ჰიპერთირეოზის დროს, როდესაც დიდი რაოდენობით ჰორმონები გამომუშავდება, ამ დროს ადამიანი უმიზეზოდ კარგავს წონას, ვითარდება ტრემორი, ხელების კანკალი, ბევრად უფრო აღგზნებულები არიან, ემოციების მართვა რთულია. ფრჩხილების მტვრევა, თმის ცვენა ორივე ფორმისთვის არის დამახასიათებელი.“

„ენდემური ჩიყვი არის იოდის დეფიციტი, რომელიც უპირატესად ვლინდება ბავშვთა ასაკში. ეს შესაძლებელია იყოს პირველადი, ორსულობის დროს დედასთან განვითარებული იოდდეფიციტით გამოწვეული. უპირატესად შეინიშნება ორი-სამი წლის ასაკიდან. ამ დროს ზრდა-განვითარება და გონებრივი განვითარება ცოტათი ჩამორჩება ფიზიოლოგიას. რადგან საქართველო ენდემური ზონაა, პედიატრები ყოველთვის ურჩევენ მშობლებს, რომ იოდი საკვები დანამატის სახით იყოს გამოყენებული 3 წლის ასაკიდან. ეს საპრევენციო ზომაა. მწვანე პროდუქტებში ბევრი იოდია. ბოლო პერიოდის განმავლობაში და განსაკუთრებით ჩერნობილის შემდგომ დასავლეთ საქართველოში ბევრად უფრო მაღალია კვანძოვანი ჩიყვის შემთხვევები. გარემოში უფრო მეტი რადიაცია იყო. გასულ წელს გერმანელი ექსპერტების დასკვნა დაიდო, რომ 2021 წელი იყო საქართველოსთვის ჩერნობილის შემდგომ ყველაზე მაღალი რადიაციული შკალა. მხოლოდ 2021 წლიდან დაიწყო მისი ნელ-ნელა დაქვეითება და კლება. ზღვისპირა ქვეყნებში უფრო მაღალია ფარისებრი ჯირკვლის პათოლოგიები. ესეც ჩერნობილის გამო. რადიაცია მზის სხივების ფონზე ბევრად უფრო აქტიურია. გარკვეული ფარისებრი ჯირკვლის პათოლოგიების დროს მზის სხივები კატეგორიულად აკრძალულია, ისევე როგორც სოლარიუმი,“- აღნიშნულ საკითხზე ლაშა უჩავამ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „ექიმები“ ისაუბრა.

წყარო:​ „ექიმები“

შეიძლება დაინტერესდეთ

სტრაბიზმის (სიელმის) დიაგნოსტირება და მკურნალობის მეთოდები „ნიუ-ჰოსპიტალსში“

სტრაბიზმის (სიელმის) დიაგნოსტირება და მკურნალობის მეთოდები „ნიუ-ჰოსპიტალსში“

მაია საგინაშვილი: „სიელმე არის პათოლოგია, რომლის დროსაც დარღვეულია თვალების სიმეტრიული დგომა პირველად პოზიციაში და მათი პარალელური მოძრაობის უნარი.“

სტრაბიზმი გავრცელებული პათოლოგიაა ბავშვთა ასაკში, ამიტომ ძალიან მნიშვნელოვანია დროული დიაგნოსტირება. „ნიუ-ჰოსპიტალსში“ მკურნალობა ორი მეთოდით მიმდინარეობს - კონსერვატიული და ქირურგიული. კლინიკა მაღალკვალიფიციურ გუნდთან ერთად აღჭურვილია თანამედროვე სამედიცინო აღჭურვილობით, რაც ხელს უწყობს მკურნალობის წარმატებით წარმართვას.

ამ თემაზე MomsEdu.ge „ნიუ ჰოსპიტალსის“ ოფთალმოლოგს, მაია საგინაშვილს ესაუბრა.

- რა იწვევს სტრაბიზმს?

მაია საგინაშვილი: სიელმის გამომწვევი მიზეზი შესაძლოა იყოს რეფრაქციის ანომალიები, როგორიც არის შორსმხედველობა, ახლომხედველობა, ასტიგმატიზმი. ასევე, თვალის კაკლის სხვადასხვა წარმოშობის ორგანული დაავადებები ან თვალის მამოძრავებელი აპარატის დაზიანება.

- ბავშვებში მეტად გავრცელებულია თუმოზრდილებში?

მაია საგინაშვილი: სტრაბიზმი ძირითადად დაკავშირებულია ბავშვთა ასაკთან. თუმცა გვხვდება მოზრდილებშიც. მოზრდილებში შესაძლოა იყოს სიელმე, რომლის მკურნალობა ბავშვობაში არ მოხდა; ამასთანავე, არის შემთხვევები, როდესაც სტრაბიზმი შემდგომში ვითარდება. აღსანიშნავია, რომ მოზრდილ ასაკში მწვავედ და უეცრად განვითარებული სიელმე მიანიშნებს ცენტრალურ ნერვულ სისტემაში სხვადასხვა გენეზის დაავადების არსებობას, ამიტომ ასეთ პაციენტს დროული დიაგნოსტირება და სწორი მართვა სჭირდება.

- რა სიმპტომები ახასიათებს სტრაბიზმს და რა დროს არის მნიშვნელოვანი რეაგირება? როდის უნდა მივმართოთ სპეციალისტს?

მაია საგინაშვილი: სიელმის დროს დარღვეულია თვალის კაკლების სიმეტრიული მდგომარეობა და მათი პარალელური მოძრაობა. შესაძლოა პაციენტს აწუხებდეს ერთი ან ორივე თვალის დაქვეითებული მხედველობა. ასევე, შესაძლოა აღინიშნებოდეს გაორება; თავის და კისრის არჩევითი მდებარეობა. სტრაბიზმის მქონე პაციენტს არ აქვს განვითარებული მოცულობითი მხედველობა.

- შეიძლებათუ არა სტრაბიზმმა გამოიწვიოს თვალის სხვა დაავადება?

მაია საგინაშვილი: სიელმემ შესაძლოა გამოიწვიოს ზარმაცი თვალის განვითარება. როდესაც ერთი თვალი მყარად არის გადახრილი საფიქსაციო ღერძიდან, ის არ მონაწილეობს მხედველობის აქტში, შესაბამისად, როდესაც მშობელი შენიშნავს ბავშვს სიელმის პრობლემას, აუცილებლად უნდა მიმართოს ოფთალმოლოგს.

- რა ასაკიდან ითვლება სტრაბიზმი თანდაყოლილად ან შეძენილად?

მაია საგინაშვილი:

- თანდაყოლილად ითვლება სიცოცხლის პირველი 6 თვის განმავლობაში განვითარებული სტრაბიზმი, ამ ასაკის შემდეგ - შეძენილი.

- როგორ ხდება სიელმის დიაგნოსტირება?

მაია საგინაშვილი: სიელმის გამოკვლევა იწყება თვალის გადახრის კუთხის გაზომვით. მნიშვნელოვანია, თვალის მამოძრავებელი აპარატის გამოკვლევა, რათა შესწავლილ იქნასყველა კუნთის მოქმედება, მათი ფუნქცია. ძალიან მნიშვნელოვანია ოფთალმოლოგის მიერ პაციენტის მდგომარეობის დროული შეფასება, რათა არ მოხდეს მხედველობის დაკარგვა ან სხვა არასასურველი გართულებების განვითარება.

- როგორ ხდება სტრაბიზმის მკურნალობა დარა ასაკშიაეფექტური?

მაია საგინაშვილი: მკურნალობა მოიცავს კონსერვატულ და ქირურგიულ მეთოდებს. ორივე მეთოდს გააჩნია სამედიცინო ჩვენება და მისი არჩევა ხდება ექიმის მიერ, დიაგნოსტირების შემდგომ.

კონსერვატიული მკურნალობა მოიცავს სათვალის შერჩევას და აპარატურულ მკურნალობას. ქირურგიული ჩარევა ხორციელდება ექსტრაოკულურ კუნთებზე - მათი შესუსტების, გაძლიერების, გადანაცვლების გზით მიიღწევა შესაბამისი შედეგი. ასევე, შესაძლებელია ამ ორი მეთოდის კომბინაციაში გამოყენება.

- სტრაბიზმის მკურნალობის და მართვის რა შესაძლებლობებიარსებობს კლინიკა „ნიუ-ჰოსპიტალსში“?

მაია საგინაშვილი: „ნიუ-ჰოსპიტალსის“ სტრაბიზმის ცენტრი წარმოდგენილია კვალიფიციური და პროფესიონალი ექიმთა შემადგენლობით. აღჭურვილია მაღალტექნოლოგიური, თანამედროვე სამედიცინო აღჭურვილობით, რაც საშუალებას აძლევს გუნდს, მართონ პათოლოგიები და ნებისმიერი სირთულის ოპერაცია წარმატებით ჩაატარონ.

R. 

წაიკითხეთ სრულად