Baby Bag

ვის უნდა ეკეთოს პირბადე, მოსწავლეს თუ მასწავლებელს?

ექთანი თამარ დაუსი გადაცემაში „პირადი ექიმი“ პედაგოგებისთვის ნიღბის ტარების აუცილებლობის საკითხზე საუბრობს და აღნიშნავს, რომ მასწავლებელი რისკ-ჯგუფს ეკუთვნის, რის გამოც მან თავი აუცილებლად უნდა დაიცვას:

„პედაგოგი, შესაძლოა, რისკ ჯგუფიც იყოს ვირუსთან დაკავშირებით. ასაკი მეტია და შესაძლებელია, თანმდევი დაავადებებიც აღინიშნებოდეს, რის გამოც რისკი მეტია. პირველ რიგში, კლასში მთელი დღის განმავლობაში სანამ ამინდები კარგია ვენტილაცია უნდა იყოს გამოყენებული. კარი, ფანჯარა ღია უნდა იყოს, რომ მუდმივად ნიავდებოდეს. პედაგოგს ძალიან დიდი რაოდენობით სტუდენტთან, მოსწავლესთან აქვს ურთიერთობა, ასევე სამასწავლებლოში კოლეგებთან, ამიტომ მისთვის აუცილებელია ნიღბის გაკეთება. რა თქმა უნდა, მასწავლებელმა ნიღაბი იმ შემთხვევაში უნდა გაიკეთოს, თუ თანმხლები დაავადებები მას ამის შესაძლებლობას აძლევს.“

თამარ დაუსის თქმით, პედაგოგებმა, მოსწავლეების მსგავსად, ყველა რეკომენდაცია ზედმიწევნით უნდა დაიცვან:

„პედაგოგს ეხება ყველა ის რეკომენდაცია, რომელსაც ვაძლევთ ბავშვებს. აუცილებელია თვითკონტროლი, სახლში ტემპერატურის გაზომვა, სამსახურში არ გამოცხადება, თუ რაიმე სიმპტომი აღენიშნება ( არ აქვს მნიშვნელობა ეს იქნება ტემპერატურა, ხველა, გემოს დაკარგვა), შეტყობინება მისი ჯანმრთელობის მდგომარეობის შესახებ, ხელების მუდმივი დამუშავება და დისტანცირება.“

„მაგალითად, ესეც ძალიან რთული გასაკონტროლებელი იქნება, განსაკუთრებით დაბალ კლასებში, მოსწავლეებს უყვართ გაიქცევიან და თავიანთ მასწავლებელს შემოეხვევიან, ეხუტებიან, ყველას უხარია ეს პროცესი. უნდა გავაჩეროთ ეს რამენაირად. მშობელმაც უნდა იმუშაოს ბავშვზე, რომ ასეთი გულთბილი მისალმებისგან ამ წუთას თავი შევიკავოთ. ამაზე პედაგოგმაც უნდა იმუშაოს. არსებობს ფორმა, რომელიც შეგვიძლია გავუზიაროთ მოსწავლეებს და არ შევლახოთ მათი გრძნობები,“ - აღნიშნავს თამარ დაუსი.


არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

განათლების სამინისტრომ სკოლებისთვის რეკომენდაციები შეიმუშავა
​2020-2021 სასწავლო წლის დაწყებისთვის, საქართველოს განათლების, მეცნიერების, კულტურის და სპორტის სამინისტრომ ოკუპირებული ტერიტორიებიდან დევნილთა, შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის სამინისტროს რ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

რატომ უნდა დავლიოთ წყალი ყავასთან ერთად? - ენდოკრინოლოგი ყავის შესახებ საუბრობს

რატომ უნდა დავლიოთ წყალი ყავასთან ერთად? - ენდოკრინოლოგი ყავის შესახებ საუბრობს

მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა ყავის შესახებ მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას. როგორია ყავის შემცველობა? რა დადებითი და უარყოფითი თვისებები გააჩნია? რამდენი ჭიქა ყავის მირთმევა არის რეკომენდებული დღის მანძილზე? ვისთვის არის უკუნაჩვენები ყავის მიღება? რა შეცდომებს ვუშვებთ ყავის მირთმევის დროს? აქვს თუ არა ყავას დადებითი გავლენა ჩვენს მეტაბოლიზმზე? - სწორედ ამ საკითხებს შეიტყობთ დღევანდელი სტატიიდან.

დღეს ვისაუბრებ ჩვენი ყოველდღიურობის განუყოფელ პროდუქტზე, ყველასთვის საყვარელ ყავაზე. ყავა ეს არის მარადმწვანე ხე ან ბუჩქი, არსებობს მისი დაახლობით 73 სახეობა, მის შესახებ ცნობები ჩვენს წელთაღრიცხვამდე მე-6 საუკუნიდან მოიპოვება. ყავის სახელს უკავშირებენ არაბულ სიტყვა „კაუე“ს რომელიც ითარგმენა როგორც - ძალა, ასევე მის სახელი დაკავშირებულია ეთიოპიის ერთერთ პროვინციასთან რომელსაც „კაფა“ ჰქვია, საიდანაც დასაბამს იღებს ყავის ისტორია. ეთიოპიიდან ყავა გავრცელდა იემენსა და ეგვიპტეში, ხოლო მე-16 საუკუნეში თურქეთში პირველი ყავახანა გაიხსნა, ევროპაში კი ყავა ჩნდება უკვე მე-17 საუკუნიდან.

ყავის გარეთა ნაწილი - გარსი შეიცავს კოფეინს, რომელსაც გააჩნია მკვეთრად მატონიზებელი ეფექტი, ხოლო ყავის მარცვალი კი შეიცავს ნივთიერება თეობრომინს, რომელიც ხასიათდება სისხლძრღვთა გამაფართოებელი ეფექტით ( ამ უკანასკნელის ეფექტი მეტად გამოხატულია ე.წ ხნად ყავაში, რადგან ნალექიანი ყავის შემთხვევაში ხდება მთლიანი მარცვლის დაფქვა და მასში კოფეინის შემცველობაც მეტია). ამ ორი ძირითადი ნივთიერების გარდა, ყავა შეიცავს მინერალებს და ანტიოქსიდანტურ ნივთიერებებს. მისი ანტიოქსიდანტური თვისებების შესანარჩუნებლად რეკომენდებულია ყავა არ მივიყვანოთ ადუღებამდე.

ყავას გააჩნია ორგანიზმის მატონიზებელი, ენერგიაზე მომყვანი ეფექტი, ამცირებს დეპრესიის განვითარების რისკს, აქვს დადებითი გავლენა მეტაბოლიზმზე -  აჩქარებს მეტაბოლიზმს განსაკუთრებით კი მაშინ თუ ყავას დარიჩინთან ერთად მივირთმევთ. 

ყავის სავარაუდო დადებით ეფექტებს მიაწერენ: 
  • ანტიკანცეროგენულ მოქმედებას ( კიბოს საწინააღმდეგო)
  • პარკინსონის დაავადების განვითარების რისკის შემცირებას
  • ტიპი 2 დიაბეტის განვითარების რისკის შემცირებას

თუმცა დადებით თვისებებთან ერთად ყავას გააჩნია ორგანიზმზე უარყოფითი გავლენაც:
  • გულის რითმის აჩქარება
  • არტერიული წნევის მატება
  • უძილობა
  • აღგზნებადობა
  • თავის ტკივილი
  • დეჰიდრატაცია (გაუწყლოვნება)
  • კუჭის მჟავიანობის მომატება

გვერდითი მოვლენების თავიდან ასაცილებლად დღის მანძილზე უნდა გამოვიყენოთ ყავა ზომიერი ოდენობით - 3-4 ფინჯანი. სასურველია ნალექიანი და უნალექო ყავის წილი დღის მანძილზე იყოს თანაბარი. 

ახლა კი განვიხილოთ რომელ პროდუქტებთან არის ყავის მიღება რეკომენდებული: პირველ რიგში ყავის შარდმდენი ეფექტის გამო, დეჰიდრატაციის თავიდან ასაცილებლად ყავა უნდა მივირთვად წყალთან ერთად, რათა არ დაირღვეს ორგანიზმში სითხის ბალანსი. არ შეიძლება უზმოდ ყავის მიღება, მჟავიანობის მომატების გამო რაც თავის მხრივ ზრდის გასტრიტის (კუჭის გარსის ანთების) განვითარების რისკს. ასევე ხაზგასმით უნდა აღინიშნოს რომ ყავის მირთმევა ტკბილეულთან ერთად ზრდის შაქრიანი დიაბეტის განვითარების რისკს, ტკბილეული შეგვიძლია ჩავანაცვლოთ ჩირეულით, რომელიც სასარგებლოცაა და შეიცავს მიკრო, მაკროელემენტებს, რომლებიც შეავსებენ ყავის ეფექტით გამოდევნილ მინერალებს ორგანიზმში.

ყავის მიღება რეკომენდებული არ არის არტერიული ჰიპერტენზიით და სხვა გულსისხლძარღვთა პათოლოგიით დაავადებული ადამიანებისთვის, სასურველია ორსულებში და ლაქტაციაში მყოფი ქალების რაციონში ყავა იყოს შემცირებული ოდენობით. ყავის მიღება აკრძალულია ბავშვთა და მოზარდთა ასაკში.

გისურვებთ ჯანმრთელობას!

ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა

წაიკითხეთ სრულად