Baby Bag

„ყველაზე დიდი რისკი, სადაც შეიძლება თრომბი ჩამოყალიბდეს, ეს არის ქვედა კიდურები, პროცესი იქ იწყება,“ - ეპიდემიოლოგი ეკატერინე ქარქაშაძე

„ყველაზე დიდი რისკი, სადაც შეიძლება თრომბი ჩამოყალიბდეს, ეს არის ქვედა კიდურები, პროცესი იქ იწყება,“ -  ეპიდემიოლოგი ეკატერინე ქარქაშაძე

ეპიდემიოლოგი ეკატერინე ქარქაშაძე სახლში მყოფ ადამიანებს, რომლებიც ​კოვიდ-19-ის დამარცხებას ცდილობენ, საინტერესო რჩევებს აძლევს. მისი თქმით საზოგადოებაში პანიკა მატულობს, რაც უნდა გადავლახოთ:

„პანიკა იმატებს, განსაკუთრებით მას მერე, რაც ადამიანებმა გაიგეს, რომ ამ დაავადებას თრომბოემბოლიის რისკი ახასიათებს. თრომბოემბოლიის რისკი სხვა ვირუსულ ინფექციებსაც ახასიათებს. ღორის გრიპის აფეთქების დროსაც იქნა ნანახი თრომბოემბოლიის დონის მატება. ამაზე ნუ დავპანიკდებით. მართალია, ეს ძალიან საშიში გართულებაა, მაგრამ არ არის აუცილებელი, რომ ყველაში იყოს, პირიქით, მცირე ნაწილში ვითარდება. ჩვენ გადავიტანეთ ღორის გრიპის ეპიდემია და ამ პანდემიის გადალახვაც მოგვიწევს. სახლში დარჩენილი ადამიანი ხშირად იბნევა, ვარდება პანიკაში. უმეტეს შემთხვევაში დაავადება მიმდინარეობს მსუბუქად. ეს მოდუნების საშუალებას არ გვაძლევს, მაგრამ მაინც დამშვიდებისთვის კარგია. სახლში ყოფნისას ხშირად გავანიავოთ ოთახი, რომ ჟანგბადი მივაწოდოთ ფილტვებს. სითხე უნდა მივიღოთ დიდი რაოდენობით, ​განსაკუთრებით კარგი იქნება ლიმონიანი ჩაი. თრომბოემბოლიის რისკის შესამცირებლად განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია მოძრაობა. შეიძლება, ბევრს გაუკვირდეს, როგორ უნდა იმოძრაოს ბინის პირობებში. მთავარი არის ფეხების მოძრაობა, ფეხები უნდა ამოძრაოს ადამიანმა, ბუქნები გააკეთოს. ყველაზე დიდი რისკი, სადაც შეიძლება თრომბი ჩამოყალიბდეს, ეს არის ქვედა კიდურები, პროცესი იქიდან იწყება.“

ეკატერინე ქარქაშაძე აღნიშნავს, რომ თრომბის განვითარებას წინმსწრები სიმპტომატიკა ყოველთვის არ აქვს, თუმცა ის წამიერად არ ვითარდება:

„შეიძლება თრომბი ისე განვითარდეს, რომ ჩვენ არაფერი ვიცოდეთ. ორგანიზმში ის, რა თქმა უნდა, არ ვითარდება წამებში. ეს პროცესი მიდის, იწყება კასკადი, ​წარმოიქმნება თრომბი, განსაკუთრებით ხშირად ქვედა კიდურის ვენებში, შემდეგ იშლება, ისევ წარმოიქმნება. დაშლილი თრომბის ნაწილები თუ გაიჭედა მნიშვნელოვან სასიცოცხლო ორგანოში, იქ ხდება პრობლემა. პოპულარულ ენაზე რომ ვთქვათ, ორგანო ჩერდება. ეს იწვევს იმ მძიმე შედეგს. ზოგჯერ შეიძლება ამის გამოვლენა საერთოდ არ იყოს. თუ ქვედა კიდურებშია თრომბის პრობლემა, შეიძლება მოხდეს კიდურის შესიება. სისხლის შედედებას დაბუჟებაც ახასიათებს, მაგრამ დაბუჟება სხვა მიზეზითაც შეიძლება იყოს. თუ ადამიანს ოდნავ ხელი დაუბუჟდა, ნუ იფიქრებთ, რომ ეს აუცილებლად თრომბოემბოლიის რისკია. ეს ძალიან იშვიათად ხდება. უსიმპტომო პაციენტებში თრომბოემბოლია ძალიან იშვიათია. თრომბოემბოლია ძირითადად ვითარდება კოვიდ-19-ის მძიმე ფორმების დროს. როდესაც ეს ხდება მთელი კასკადი ვითარდება, რასაც თან ახლავს სიმპტომები, არის ცხელება. ძალიან იშვიათია, რომ უსიმპტომო პაციენტში ეს პროცესი მიდიოდეს.“

„იდეალური იქნებოდა, რომ ყველას ჰქონდეს ტესტირების შესაძლებლობა. თუ ეს ვერ ხერხდება, ნუ დავპანიკდებით. სიცხე არ ნიშნავს, რომ კოვიდ-19 მძიმედ მიმდინარეობს. ყელის ტკივილიც ვირუსით გამოწვეული პატარა ცვლილება და რესპირატორული დარღვევაა. ხშირად ეს ვირუსული ინფექცია მხოლოდ ამით შემოიფარგლება. თუ პაციენტს აქვს მხოლოდ სიცხე, ხველა, თავის ტკივილი, ყნოსვის დაკარგვა, ეს არ ნიშნავს, რომ რამე ცუდი ხდება. ეს ჩვეულებრივი მახასიათებელია დაავადების. რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება? ყველაზე მნიშვნელოვანია სუნთქვა. ​თუ არის ქოშინი, ტკივილი მკერდის არეში, ხედავთ, რომ ტუჩებმა ან კანმა ფერი შეიცვალა, ეს არის სიგნალი, რომ სასწრაფოდ დაუკავშირდეთ ექიმს. ზოგჯერ არის პანიკის ფონზე სუნთქვის უკმარისობა. მაინც უნდა ჩავაყენოთ ამ დროს ოჯახის ექიმი საქმის კურსში,“ - აცხადებს ეკატერინე ქარქაშაძე.

წყარო: ​ახალი დღე

შეიძლება დაინტერესდეთ

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

საახალწლო რეკომენდაციებზე შაქრიანი დიაბეტის დროს „პირადი ექიმი მარი მალაზონიას“ პირდაპირ ეთერში ბავშვთა ენდოკრინოლოგმა ნინო ხელაძემ ისაუბრა.

მისი თქმით, თუ ბავშვს შევუქმნით ძალიან სტრესულ გარემოს და ბევრ რამეს ავუკრძალავთ, შანსი იმისა, რომ ის არ დაემორჩილება წესებს, გაიზრდება. აუცილებელია ვიპოვოთ კომპრომისი და პირველ რიგში, დავიწყოთ შერჩევა პროდუქტებისა, რომელიც ჯანსაღად ჩაანაცვლებს რაფინირებულ ტკბილეულს. მაგალითად, ჩირი, ტყლაპი, ჩურჩხელა, თხილეული უკეთესი ალტერნატივაა, ვიდრე კრემიანი ნამცხვარი. 

,,ამ დროს, რა თქმა უნდა, ყველა ბავშვმა, მოზარდმა და მშობელმა უნდა იცოდეს, როგორ გაიკეთოს ინსულინი იმ მიღებული საკვების შესაბამისად (შაქრიანი დიაბეტის დროს). თუ მივიღებთ ტბილეულს, თუნდაც გოზინაყის ( მიუხედავად იმისა, რომ ფრუქტოზას შეიცავს, შემდეგ გლუკოზად გარდაიქმნება) სახით, მშობელმა სწორად უნდა დაითვალოს და სწორად გაუკეთოს ბავშვს ინსულინი, იმ საკვებზე გათვლით, რასაც იღებს. 

კიდევ ერთი კარგი ღონისძიება იქნება, რომ ბავშვმა მეტი ივარჯიშოს, ფეხით ისეირნოს, იცეკვოს და რაც მიირთვა ფიზიკური დატვირთვის სახით გამოიყენოს. დღესდღეობით, მეტნაკლებად ხელმისაწვდომია სხვადასხვა ხელოვნური დამატკბობლები, რომლითაც შესაძლებელია ტკბილეულის მომზადება. აქაც გასათვალისწინებელია, რომ მშობელმა იცოდეს რომელი დამატკბობელია უსაფრთხო ბავშვისთვის და არ გადააჭარბოს გამოყენების ლიმიტს“- აღნიშნა ნინო ხელაძემ. 

ენდოკრინოლოგმა ჰიპოგლიკემიის შესახებაც ისაუბრა. მისი თქმით, ჰიპოგლიკემია არის მდგომარეობა, რომლის დროსაც სისხლში გლუკოზის დონე ნორმაზე დაბალია. ,,შაქრიანი დიაბეტის დროს ჰიპოგლიკემიის მიზეზი შეიძლება გახდეს: მედიკამენტის დოზის გადაჭარბება, კვების რეჟიმის დარღვევა, საკვების არაადეკვატური ულუფა, გადაჭარბებული ფიზიკური აქტივობა,'' - დასძინა ნინო ხელაძემ. 

ჰიპოგლიკემიის შესაძლო ნიშნებია: ოფლიანობა, გულის ფრიალი, კანკალი, წამოცხელება, სიწითლე ან გაფითრება, მხედველობის გაორება, ტუჩების დაბუჟება. მსუბუქი ჰიპოგლიკემიის დროს, უმჯობესია გამოიყენოთ პურის პატარა ნაჭერი, ნაკლებად ტკბილი ხილი (ვაშლი), ცილოვანი საკვები (რძე ან რძის ნაწარმი). 

დაიმახსოვრეთ! - შაქრის ფხვნილი, თაფლი და საკონდიტრო ნაწარმი გამოიყენეთ მხოლოდ მძიმე შემთხვევაში და მაქსიმალური სიფრთხილით, სისხლში გლუკოზის დონის მკვეთრი მატების თავიდან ასაცილებლად - აღნიშნული რეკომენდაცია გაიცა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში ,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''. 

„ახალი წლის პერიოდში, როდესაც ყველა ოჯახში სტუმრიანობაა და მშობლებმა შესაძლოა დიდი დრო ვერ დაუთმონ ბავშვებს. თუმცა, ფიზიკური აქტივობა ძალიან მნიშვნელოვანი ნაწილია შაქრიანი დიაბეტის მქონე ბავშვების ცხოვრებაში, ამიტომ ყველა ოჯახმა უნდა გაითვალისწინოს და ყურადღება მიაქციონ ამ საკითხს. თუ დაგეგმილია ფიზიკური აქტივობა, უნდა გაკეთდეს ნაკლები ინსულინი. ჰიპოგლიკემია შესაძლოა, განვითარდეს უშუალოდ ვარჯიშის დროსაც და ვარჯიშიდან 2 საათის მანძილზეც კი (გააჩნია ვარჯიშის ტიპს). თუ მას არ გაუკეთებია ნაკლები ინსულინი, მაშინ მეტი საკვები უნდა მიიღოს (კომბინირებული ნახშირწყლის სახით), რათა ვარჯიში დაიფაროს ნახშირწყლოვანი დატვირთვით (მაგალითად, მჭადი და ყველი ან ნადუღი). განსაკუთრებით საყურადღებოა, თუ აქტივობა მოხდა ღამე, ძილის წინ. არსებობს თანამედროვე მეთოდები, რომელიც ჰიპოგლიკემიას ხსნის, მაგალითად, ინსულინის ტუმბო, გლუკოზის მონიტორინგის სისტემა - ეს საშუალებები ძალიან დაგეხმარებათ“ - აღნიშნა ნინო ხელაძემ.

წყარო: ​,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''

წაიკითხეთ სრულად