„კოვიდგადატანილ პაციენტებს გაცილებით მაღალი რისკი აქვთ ინსულტის განვითარების, ვიდრე მათ, ვისაც დაავადება არ გადაუტანია,“ - ნევროლოგი ალექსანდრე ცისკარიძე

​ფსიქოლოგი ​მარინა კაჭარავა მადლიერების მნიშვნელობაზე საუბრობს და აღნიშნავს, რომ მადლობის თქმა ბავშვებს ადრეული ასაკიდანვე უნდა ვასწავლოთ:

„ჩვენი, როგორც მშობლების პრობლემაა ის ყველაფერი, რაც ჩვენს შვილებს სჭირთ. ტრადიციულ ოჯახებში იყო წესი, რომ ჭამის წინ მადლობას ამბობდნენ: „მადლობა ღმერთს, რომ პური არსობისა გვაქვს ჩვენ დღეს.“ ბავშვობიდანვე უნდა ვასწავლოთ ბავშვს​ მადლიერება. წყალს რომ მიაწვდი ბავშვს, უნდა თქვას მადლობა, შენ რომ მოგაწვდის, უნდა უთხრა მადლობა. ეს მადლობა არ უნდა იყოს უაზროდ ნათქვამი ისეთ დროს, როდესაც ის არ არის ადეკვატური, ისევე, როგორც ბოდიში. მადლობა და ბოდიში ადამიანმა ბავშვობიდან უნდა ისწავლოს.​ ბავშვი სწავლობს მშობლის მაგალითით. თუ მშობელს სულ ცხვირ-პირი ჩამოსტირის, სულ რაღაცას განიცდის, უმადურია, სულ მეტი და მეტი უნდა, წუწუნებს, ეს პირდაპირ გადადის ბავშვზე. ბავშვს მუცლად ყოფნის დროს, ჩვლილობისას და ნებისმიერ ასაკში ესმის ყველაფერი, ყველა ენაზე ნათქვამი, სხვათა შორის.“

​მარინა კაჭარავას თქმით, ქართველი მშობლები ხშირად შვილებისთვის იმაზე მეტს აკეთებენ, ვიდრე შეუძლიათ, რაც ბავშვებს რეალობაზე არასწორ წარმოდგენას უქმნის:

„ჩვენ ბავშვები რეალობაში უნდა ვაცხოვროთ. თუ მე დღეს არ მაქვს საშუალება, რომ ჩემს შვილს აიფონი ჰქონდეს, ამის გამო ვიღებ კრედიტს და ბავშვს ვუსრულებ სურვილს, ის დაჩაგრულია. ბავშვმა ძალიან კარგად იცის, რომ ეს არის ძალიან დიდი ძალისხმევის შედეგად, ეს არის წუწუნის ხარჯზე, იმის ხარჯზე, რომ რაღაცები ამის გამო აღარ ექნებათ. მან იცის, რომ ეს ყველაფერი ხელოვნურია. ჩვენ ეს სნობიზმი გვახასიათებს. თუ ბილ გეითსის შვილებს არ აქვთ ბოლო დონის პლანშეტები, რატომ უნდა ჰქონდეთ ჩვენს შვილებს? ნაქირავებში ცხოვრებისას, მანქანას ვიყიდი განვადებით და ბავშვს აიფონს ვაჩუქებ, რადგან ვიფიქრებ, რომ ის მის გარეშე დაიჩაგრება. სინამდვილეში ბავშვი იჩაგრება ჩვენგან. ჩვენი ხელოვნურობით, ჩვენი განცდებით, რომელიც მასზე ტრანსლირდება. ბევრი საჩუქარი ერთად არ შეიძლება. ერთად მიღებული 10 საჩუქარი ბავშვს აღაფრთოვანებს და იქვე დაკარგავს თითოეული ფასს, მას არცერთი აღარ აინტერესებს. მერე მშობლებს სწყინთ, ამდენი რამ ვუყიდეთ და არ უხარიაო. ერთი რამ უყიდეთ ბავშვს, ის, რაც გაახარებს. იმით ითამაშოს, ის დაშალოს, ააწყოს.“

მარინა კაჭარავა აცხადებს, რომ ბავშვი ყოველდღიურად არ უნდა დავასაჩუქროთ:

„ცხოვრება არ მოგცემს ყოველდღე საჩუქარს. თუ ბავშვს საჩუქარი უნდა და ტირის, არაუშავს, იტიროს. ბუნებრივი და სადა ურთიერთობა არის საუკეთესო. იგივეა, ბავშვებს პანაშვიდს რომ არიდებენ, როდესაც ოჯახში მიცვალებულია. ესეც ცხოვრებაა. დაესწროს ბავშვი პანაშვიდს, თუ იქ წივილ-კივილი არ არის. ეს ტრაგედიაა, მაგრამ ეს არის ცხოვრება. ასე სწავლობენ ბავშვები, როგორ მოიქცნენ ამა თუ იმ სიტუაციაში. როდესაც ბავშვს ვარიდებთ ასეთ ვითარებას, მას იმუნიტეტი უსუსტდება. იმუნიტეტი არ არის მხოლოდ ბიოლოგიური, ფსიქოლოგიური იმუნიტეტიც არსებობს. ბავშვი ვეღარ უმკლავდება სტრესს და მერე ხდება ისტერიული, პირველ რიგში, სახლში. ბავშვი ​მანიპულირებს და ჩვენ ვხვდებით მსხვერპლი საკუთარი სურვილის, რომ გვინდა ის გავახაროთ.“

„შეიძლება ბავშვმა კოსმოსური ხომალდიც მოითხოვოს, ბავშვია და ითხოვს. მშობელმა მას უნდა აუხსნას ყველაფერი. ბავშვს ყველა ასაკში ესმის ახსნა. თვეების ბავშვსაც კი ესმის ახსნა. როდესაც ჩვილს ეუბნები: „დედა, მე წავალ და ხუთ საათში მოვალ,“ მას ბიოლოგიური დრო ერთვება და გელოდება. თუ ატყუებ ბავშვს, ის მერე შენ მოგატყუებს. ბავშვი არის პიროვნება, რომელიც პატივისცემას იმსახურებს და არა ყიდვას. ჩვენ ვყიდულობთ ჩვენს შვილებს საჩუქრებით, ფულით, ოღონდ გაჩუმდეს. „ოღონდ თავი დამანებე, ყველაფერი გაქვს,“ არ არის სწორი. არაფერი აქვს ამ დროს ბავშვს, ურთიერთობა არ აქვს, ​პატივისცემა არ აქვს, მას არ ეკითხებიან არაფერს,“ - აღნიშნავს მარინა კაჭარავა.

წყარო: ​იმედის დღე