Baby Bag

​„თვეებია მასწავლებლები კომპიუტერთან ერთად ვცხოვრობთ“ - პედაგოგებმა ონლაინ სასწავლო წელი შეაჯამეს

​„თვეებია მასწავლებლები კომპიუტერთან ერთად ვცხოვრობთ“ - პედაგოგებმა ონლაინ სასწავლო წელი შეაჯამეს

რამდენიმე დღის წინ კიდევ ერთი სასწავლო სემესტრი დასრულდა და მიილია მოულოდნელობებით სავსე 2020 წელიც. Covid-19-მა, რომელიც უკვე ერთი წელია საქართველოშიც მძვინვარებს, განათლების სისტემა სერიოზული სიახლეებისა და გამოწვევების წინაშე დააყენა. დისტანციური სწავლება, ტელეფონებსა და კომპიუტერებს მიჯაჭვული მოსწავლეები და მასწავლებლები, ონლაინ გაკვეთილები, ტექნოლოგიური მხარდაჭერისთვის შექმნილი სოციალური ჯგუფები, ხარვეზები, პრობლემები და კვლავ გამოწვევები - მოკლედ რომ შევაჯამოთ, სწორედ ასეთი გამოდგა 2020 წელი სასკოლო საზოგადოებისთვის.

momsedu.ge ამ თემასთან დაკავშირებით მასწავლებლებს დაუკავშირდა და გთავაზობთ მათ თვალით დანახულ ონლაინ სასწავლო წელს.

თამარ ხუციშვილი, თბილისის N174 საჯარო სკოლა: „ფორსმაჟორული წელი იყო, საკმაოდ რთული და სტრესული მასწავლებლებისთვის, მოსწავლეებისთვის, მშობლებისთვის. პირადად მე ვფიქრობ, რომ სიახლეებს ფეხი მარტივად და იოლად ავუწყვე და არ გამჭირვებია დისტანციურ რეჟიმზე გადართვა, თუმცა პრობლემები და ხარვეზები, რა თქმა უნდა, ბლომად იყო.

ამ ტიპის სწავლების პლიუსად შემიძლია დავასახელო ის, რომ, მე, როგორც ქართული ენისა და ლიტერატურის პედაგოგმა, მოსწავლეებს შევთავაზე ისეთი რესურსები, თვალსაჩინოებები, პრეზენტაციები, რომლის საკლასო ოთახში ჩვენების შესაძლებლობა არ მქონდა ტექნიკური ხელმისაწვდომობის არარსებობის გამო. ამ დადებით მხარეს გამოვყოფ და სრულიად სამართლიანადაც.

პრობლემებს რაც შეეხება, იყო ხარვეზები ინტერნეტთან დაკავშირებით და ყველა მოსწავლე ვერ ერთვებოდა პროცესში. მინდა აღვნიშნო, რომ დისტანციური სწავლების დროს მხოლოდ მასწავლებლისა და მშობლის პასუხისმგებლობა არაა გაკვეთილის პროცესში ჩართვა, მოსწავლეებმაც უნდა აიღონ ეს პასუხისმგებლობა. ვგულისხმობ იმას, რომ მოსწავლეების ნაწილი გაკვეთილზე შემოდიოდა გამორთული კამერითა და მიკროფონით, რათა მათ ეს დასწრებაში ჩათვლოდათ და შემდეგ გადიოდნენ. შესაბამისად, არ ესწრებოდნენ გაკვეთილებს და დავალებებსაც სრულყოფილად ვერ ასრულებდნენ. რა თქმა უნდა, ძალიან რთულია, განსაზღვრო, მოსწავლე გესწრება თუ არა, როცა მას კამერაც და მიკროფონიც გამორთული აქვს, შენ ვერ ხედავ ის რას აკეთებს და ვერ ხვდები როგორ მუშაობს.

ცხადია, იყვნენ ისეთი მოსწავლეებიც, რომლებიც აქტიურად ესწრებოდნენ გაკვეთილებს და მუშაობდნენ, ინდივიდუალურადაც მეკონტაქტებოდნენ და აქედან გამომდინარე, ამ თვეების მანძილზე პედაგოგები ფაქტობრივად კომპიუტერებთან ერთად ვცხოვრობდით. ამ ყველაფერს სკოლაშიც ვაკეთებდით და იქაც ვმუშაობდით, მაგრამ ახლა ზღვარი წაიშალა და მთელი დღე ზიხარ და ამზადებ პრეზენტაციებს, რომ როგორმე შედეგზე გახვიდე, მოსწავლემ რაღაც გააკეთოს. მიუხედავად იმისა, რომ მე ტექნიკური თვალსაზრისით მომზადებული შევხვდი ამ პროცესს და აბსოლუტურად ყველა გაკვეთილის ჩანაწერი გავაკეთე, რათა ვინც ვერ მესწრებოდა, მათაც შეძლებოდათ გაკვეთილების მოსმენა, ეს ყველაფერი საკმაოდ რთული და სტრესულია“. 

არჩილ აბესაძე, გამარჯვების საჯარო სკოლა: „ყველაზე რთული და ამავდროულად, მთავარი, სპორტის ონლაინ გაკვეთილებში არის ის, რომ გაკვეთილები იყოს საინტერესო და მრავალფეროვანი, უნდა მოიფიქრო სხვადასხვა აქტივობა და შესთავაზო მოსწავლეებს. თავდაპირველად ვარჯიშებს ვაკეთებდით ხოლმე, ეკრანს ვუზიარებდი და ერთობლივად ვვარჯიშობდით, თუმცა შემდეგ დავაკვირდი, რომ ქაოსი იქმნებოდა და ამიტომ მოტორულ ვარჯიშებზე გადავედით, რომელსაც თეორიულად ვუხსნიდი და შემდეგ ისინი შესრულებულ ვარჯიშებს ვიდეოს სახით მიგზავნიდნენ. როცა ეს რესურსიც ამოიწურა, გადავედით თეორიებზე და მინდა გითხრათ, რომ ამ დისტანციურმა სწავლებამ საშუალება მომცა მოსწავლეებისთვის მსგავსი ტიპის მასალები მიმეწოდებინა, მათ შორის, გავაკეთეთ კომპლექსური დავალებაც, რომელიც საკმაოდ შედეგიანი გამოდგა.

მოსწავლეების ჩართულობა დიდია, თუმცა, სამწუხაროდ, არიან მოსწავლეები, რომლებიც ვერ ახერხებენ არა თუ ჩემს, არამედ, სხვა გაკვეთილებზე დასწრებას და მათი პრობლემა დღემდე მოუგვარებელია. ზოგს ინტერნეტი არ აქვს, ზოგს მოწყობილობა, რამდენიმე მოსწავლეს კი საერთოდ არ შეუძლია ტექნოლოგიების გამოყენება, რაც ხარვეზებს აჩენს სწავლების პროცესში. მაწუხებს ეს ფაქტი, მაგრამ ჩვენი ძალებით ეს პრობლემები ვერ მოვაგვარეთ. ამას უფრო მასშტაბური ჩარევა სჭირდება.

მეორე მხრივ, გაკვეთილის პროცესში ჩართვის შემდეგ კიდევ სხვა პრობლემები იჩენს თავს, მაგალითად, პირადი სივრცის არარსებობა. მოსწავლეები ხშირად ვერც ისმენენ გაკვეთილს, რადგან საკუთარი ოთახი და მაგიდა არ გააჩნიათ, საერთო ოთახებში კი ხმაურია, რის გამოც სრულყოფილად ვერ ერთვებიან ისინი საგაკვეთილო პროცესში. ამის გარდა, რამდენჯერმე შევეჩეხე „რეპეტიტორ მშობლებსაც“, რომლებიც ბავშვებს კარნახობენ კითხვებზე პასუხებს და ეს ყველაფერი ჩვენ, მასწავლებლებს გვესმის.

სიმართლე გითხრათ, ამ ყველაფერს მგონი უკვე მივეჩვიეთ, რაღაცნაირად კომფორტის ზონა გახდა ეს დისტანციური სწავლება, თუმცა, მიუხედავად ამისა, მაინც ძალიან რთულია ასეთ რეჟიმში გაკვეთილების დაგეგმვა და წარმართვა. მართალია, გვაქვს სამინისტროს რეკომენდაციები, თუმცა როგორც შევატყვე, ისინი ნაკლებად გამოსადეგია“. 

მარიამ ხეთაგაშვილი, რუსთავის N25 საჯარო სკოლა: „იმის გამო, რომ ტექნოლოგიებში კარგად ვერკვევი და თან ჩემი საგნის, ინგლისური ენის სწავლება ონლაინ რეჟიმში რთული არაა, პირადად მე, პრობლემები არ შემქმნია. მოსწავლეებს სხვადასხვა რესურს ვუზიარებდი, რომლებიც მარტივად ხელმისაწვდომი იყო, ასევე, ძალიან კარგად ვიმუშავეთ მოსმენის უნარ-ჩვევებზე. სკოლაში თუ ეს პრობლემაა იმის გამო, რომ არ გვაქვს ტექნიკა, ონლაინ ეს არ გაგვჭირვებია.

პრობლემები იყო, რა თქმა უნდა, განსაკუთრებით თიმსთან დაკავშირებით, როდესაც მოსწავლეები ვერ შემოდიოდნენ, ეს განსაკუთრებით უჭირდათ ეს უმცროსკლასელებს, თუმცა ნელ-ნელა აითვისეს, ხოლო მათ, ვინც ვერ შემოდიოდნენ, ცალკე ტელეფონით ვუკავშირდებოდით“. 

თინა ძულიაშვილი, ხაშურის N3 საჯარო სკოლა: „რადგანაც, 2020 წელი საგანმანათლებლო სივრცისთვის ერთგვარ გამოწვევად იქცა, მასწავლებლები შევეცადეთ ძალიან სწრაფად აგვეღო ალღო ონლაინ სწავლებისათვის, რაშიც ძალიან დაგვეხმარა პროექტი „ახალი სკოლის მოდელი“, რომლის ფარგლებში სკოლას გადმოეცა კომპიუტერები, რომელიც ძალიან გამოგვადგა ონლაინ სწავლების დროს. ჩვენ უკვე გვქონდა თიმსში მუშაობის გამოცდილება და ამიტომ ონლაინ გაკვეთილების ჩატარება არ გაგვძნელებია, თუმცა, რა თქმა უნდა, იყო ხარვეზები და გამოწვევები, რომელთა დაძლევას ყოველდღიურად ვცდილობდით.

წინა პერიოდთან შედარებით, ახლა უფრო კარგად ვმუშაობთ თიმსში. მე მე-2 კლასი მყავს, კლასში 28 მოსწავლეა და უნდა ითქვას, რომ ყველა მოსწავლე ახერხებს გაკვეთილზე ჩართვას, დასწრების ხარისხი მაღალია და ყოველ დღე 25-26 მოსწავლე ესწრება გაკვეთილს. გარდა ამისა, გაკვეთილებმა უფრო ორგანიზებული სახე მიიღო, მოსწავლეები მიეჩვივნენ ხელის აწევას, მიკროფონისა და კამერის ჩართვა-გამორთვას, ვცდილობ დრო დავუთმო მინი-პრეზენტაციებს, მაგრამ დროის სიმცირის გამო ხშირად ვერ მივმართავ ამ ხერხს. პრობლემაა, ასევე, დაბალსიჩქარიანი ინტერნეტი, რომელიც აფერხებს სხვადასხვა რესურსის ეფექტურად გამოყენებას, არადა, ვცდილობ გაკვეთილი დავტვირთო საგანმანათლებლო რესურსებით, მინდა წარიმართოს ინტერაქტიური მეთოდებით, რათა მოსწავლეები აქტიურად ჩაერთნონ სწავლა-სწავლების პროცესში, სწავლა უფრო სახალისო გავხადო, საშინაო დავალებები იყოს საინტერესო და დავუახლოვო მათ ყოველდღიურ ყოფა-ცხოვრებას.

მოგეხსენებათ, დაწყებით კლასებში მშობელთა ჩართულობის ხარისხიც მაღალია. ონლაინ სწავლების დროს ბავშვებს მშობლები გვერდზე უზით, ამას როგორც დადებითი, ისე უარყოფითი მხარეც აქვს. ჩემი არაერთი თხოვნის მიუხედავად ხშირია შემთხვევა, როცა მშობელი კარნახობს ბავშვს პასუხს, ასევე, სანამ პასუხს გამცემენ ბავშვები, ოჯახის წევრებს მისჩერებიან და აკვირდებიან მათ რეაქციას, მოეწონათ თუ არა მათი პაუხი, სწორად უპასუხა თუ არა კითხვას.

ზოგადად, ონლაინსწავლებისას ბავშვი მოკლებულია ცოცხალ ურთიერთობას და ფერხდება სოციალური უნარების განვითარება. დისტანციური სწავლისას ერთგვარ გამოწვევას წარმოადგენს შედეგების გაზომვა, რთულია განსაზღვრო რა გააკეთა ბავშვმა, როგორ გააკეთა, რაში სჭირდება დახმარება და რა დოზით ჩაერია მშობელი“. 

ანა ურუშაძე, თბილისის N133 საჯარო სკოლა: „საკმაოდ რთული და სტრესული სემესტრი იყო როგორც მოსწავლეებისთვის, ასევე მასწავლებლებისთვის. ბუნებრივია, რომ მთელი სამი თვის განმავლობაში გაჯეტებთან დიდი დროით ყოფნა ძალიან დამღლელი აღმოჩნდა ყველა მხარისთვის. თუმცა, მიუხედავად ამისა ვფიქრობ რომ წინა სემესტრის გამოცდილება გავითვალისწინეთ და ახლა ბევრად უკეთესი და შემდგარი იყო პროცესი, ვიდრე წინაზე. ეს ბუნებრივიცაა, ჩვენ უკვე მივიღეთ პრაქტიკა, როგორ გვემუშავა პროგრამასთან, როგორ გაგვემრავალფეროვნებინა დისტანციური გაკვეთილები, მოსწავლეებმაც დაინახეს, რომ ცოდნის მიღების სურვილია მთავარი, ფორმას არსებითი მნიშვნელობა არ აქვს, როდესაც ასეთი ფორსმაჟორული სიტუაციაა. ჩემი გადასახედიდან რომ გითხრათ, გაიზარდა დისტანციურ გაკვეთილებზე დამსწრეთა რაოდენობა, გაიზარდა ონლაინ მოსწავლეთა აქტიურობა, მათ ალღო აუღეს ამ სისტემას, მოვახერხეთ და ჩემს კლსებთან ერთად გავაკეთეთ ონლაინ კონფერენციები ონლაინ გაზეთები და არსებული რესურსი მაქსიმალურად გამოვიყენეთ. დასწრება არ არის სრული, თუმცა პროგრესი ნამდვილად გვაქვს, სამაგიეროდ მოსწავლეთა ტექნიკური უნარები ძალიან გაძლიერდა. ჩემთვის, როგორც დამწყები მასწავლებლისთვის ეს ონლაინ სწავლება ნამდვილად არის დიდი გამოწვევა, თუმცა მიმაჩნია, რომ ორმხრივი გამოცდილება მივიღე, როგორ გამოვიყენო არსებული რესურსი და ჩემი გაკვეთილები როგორ გავხადო მაქსიმალურად საინტერესო, ასევე, როგორ შევძლო ეკრანებს მიღმაც კი ჩემს ბავშვებს დავუმეგობრდე და ემოციური იმპულსები გავუზიარო, რის გარეშეც წარმოუდგენელი მგონია სწავლა-სწავლების პროცესი. სირთულე გახლდათ ის, რომ წელს ბევრი ახალი კლსი მყავს და სამწუხაროდ ბავშვების გაცნობა დისტანციურად მომიწია. ეს ქმნის გარკვეული ტიპის სირთულეებს, თუმცა მჯერა, რომ მომავალი სემესტრი უკვე საკლასო ოთახებში გადაინაცვლებს და მე მომეცემა საშუალება ჩემს ყოჩაღ მოსწავლეებს პირადად გავეცნო. რა თქმა უნდა, გამოწვევად რჩება ის, რომ საკმაოდ ბევრი მოსწავლე განათლების მიღმა რჩება ინტერნეტის გაუმართაობის გამო. ჩემს შემთხვევაში მხოლოდ რამდენიმე მოსწავლე იყო, რომელიც ტექნიკური ხარვეზის გამო ვერ გვერთვებოდა, თუმცა ჩვენმა სკოლამ მაქსიმალურად უზრუნველყო, რომ მოსწავლეები ტექნიკურად აღეჭურვა. ინტერნეტის პრობლემა კი ვფიქრობ უფრო მასშტაბურ დონეზე უნდა გადაწყდეს და მეტად ჩაერთოს სახელმწიფო ამ პროცესებში“. 


შეიძლება დაინტერესდეთ

„მოსწავლეს ვერ აჯობებ“ - რჩევები დამწყებ პედაგოგებს

„მოსწავლეს ვერ აჯობებ“ - რჩევები დამწყებ პედაგოგებს

ტექსტში ბევრი რჩევაა, თუ არ გიყვარს ასეთი ნაწერების კითხვა და გირჩევნია შენსავე შეცდომაზე ისწავლო, ნუ წაიკითხავ, ჩემიანი ხარ.

კოლფილდივით, სელინჯერის პერსონაჟივით, შევდივართ ახალგაზრდა მასწავლებლები საკლასო ოთახებში: „მე მინდა კლდის პირზე, ჭვავის ყანაში უამრავ მოთამაშე ბავშვს ვუყურებდე და როგორც კი რომელიმე მათგანი გადავარდნას დააპირებს, ვიჭერდე“ - ზუსტად ამ ენთუზიაზმით. ძალიან გვინდა სწავლა-სწავლების პროცესი თამაშს ჰგავდეს, თამაში ხომ წარმოსახვაა, თავისუფლება, ბევრი სივრცე. მოკლედ, ყველაფერი ის, რაც ბავშვებს უყვართ და სჭირდებათ განვითარებისთვის. ჰოლდენმა იცის, რომ გადავარდნის საფრთხე გარდაუვალია, უნდა რომ უყურებდეს მათ და იჭერდეს - მეტი არაფერი.

მაშ, პირველი და მთავარი რჩევა: დაივიწყე ეს ენთუზიაზმი, ჯერ უნდა მიგიღონ. პრაგმატულად შეხედე ყველაფერს და შეისწავლე სიტუაცია, ოღონდ არ დაგავიწყდეს მთავარი: შენ მაგალითი ხარ მოსწავლეებისთვის, როგორადაც მოიქცევი, ისე მოგექცევიან, ამიტომ იყავი ზრდილობიანი, პატივი ეცი მათ წინარე ცოდნას, სურვილებს, ინტერესებსა და დამოკიდებულებებს. მოსწავლეს ვერ „აჯობებ“! არც მოინდომო, რომ ხმას აუწევ და ასე გააჩუმებ. საკლასო ოთახში ბუზის გაფრენის ხმა კი არა, ბავშვების სილაღის, მათი თავისუფლების და აზრების ხმა უნდა გესმოდეს, ნუ დათრგუნავ მათ, ასე პატივისცემას დაკარგავ - „თუ ბავშვში ცელქს ჩაკლავ, ბრძენს ვეღარ აღზრდი“.

გაიცანი. დააცადე, რომ გაგიცნონ. მაშინათვე ნუ გამოიყენებ შენს ახალ მეთოდებს, სტილს, უნივერსიტეტში ნასწავლის დამკვიდრებას ნუ შეეცდები. იქ ხომ იმასაც გვასწავლიდნენ, რომ თითოეულ კლასს თავისი დინამიკა აქვს, წარსული გამოცდილება, ღირებულებათა სისტემა. ხოდა, ეცადე, დააკვირდე და შეისწავლო. მხოლოდ შემდეგ მიხვდები, რა უნდა შეცვალო და როგორ. იყავი დამკვირვებლის პოზიციაში, მეტად მოისმინე. ზოგიერთი კლასი მაშინვე მიგიღებს, ზოგიერთი - ვერ, დრო დასჭირდება.

შენ თუ გსიამოვნებს კონკრეტულ თემაზე საუბარი, კონკრეტული გაკვეთილის ახსნა, არ ნიშნავს, რომ მოსწავლეებს ეს სჭირდებათ. როცა გაკვეთილზე შედიხარ, გქონდეს გეგმა, დღის, კვირის, თვის მიზნები. გაკვეთილის დასრულებისთანავე საკუთარ თავს ჰკითხე, უახლოვდები თუ არა მიზანს, გაზომე შედეგები, იკვლიე მოსწავლეების საჭიროებები, იმოქმედე ამის მიხედვით.

კარგად გაეცანი ეროვნულ სასწავლო გეგმას, კანონს ზოგადი განათლების შესახებ, იკითხე პროფესიული ლიტერატურა. ხშირად გადაიკითხე ზოგადი განათლების ეროვნული მიზნები, დააკვირდი: იქ არსად წერია, რომ ზმნის ყველა კატეგორიის სწავლა სავალდებულოა თითოეული მოსწავლისთვის, სამაგიეროდ, აუციელებელია ერთმანეთის პატივისცემას, მოსმენას მივაჩვიოთ და ა. შ. ხშირად დაფიქრდი გეგმის თითოეულ პუნქტზე.

ძალიან მნიშვნელოვანია შეფასების კრიტერიუმები და მაქსიმალურად დეტალურად ახსნილი დავალების პირობა. მხოლოდ გვერდებს ნუ მიუთითებ. აუხსენი, რა, როგორ და რა თანმიმდევრობით უნდა შეასრულონ. მათ უნდა იცოდნენ, რაში და როგორ ვაფასებთ. ეს, ყველა სხვა სიკეთესთან ერთად, მოსწავლეებში უსამართლობის განცდას აგარიდებს. თავადაც შექმნან კრიტერიუმები. მოიფიქრე აქტივობები (საკლასო, საშინაო), რომლებიც შეფასების კრიტერიუმების მნიშვნელობას გააზრებინებს მოსწავლეებს. 

გაიხსენე ბლუმის ტაქსონომიაც. ნუ დასვამ მხოლოდ ფაქტობრივ ინფორმაციაზე ორიენტირებულ კითხვებს. გაიაზრონ, გამოიყენონ, შეაფასონ, გამოთქვან საკუთარი აზრი, რეალურ ცხოვრებასთან დააკავშირონ, პირად გამოცდილებასთან. ჩვენ ხომ ცოდნასთან ერთად უნარებსა და ღირებულებებზე ვმუშაობთ. ნუ იქნები რამდენიმე ბავშვზე ორიენტირებული. თუკი რამდენიმეს „ამოიჩემებ“, მათ მოაყოლებ ხოლმე, (ადექი, მოყევი, დაჯექის პრინციპით) ზარიც „მოგისწრებს“ და ამ დროს სინდისი არ შეგაწუხებს, ეს პროფესია შენი არ არის. არ მომერიდება იმის დაწერის, რომ არაკეთილსინდისიერად მოიქცევი. ბავშვობის ტრავმები მთელი ცხოვრება მიჰყვებათ ხოლმე ადამიანებს. მასწავლებელი ავითარებს თავდაჯერებულობის განცდას. ნუ მიაწებებ იარლიყებს, შეეცადე მრავალი მხრიდან შეხედო მათ შესაძლებლობებს. არ დაჩაგრო სიტყვებითა და ზოგჯერ გაუცნობიერებელი ქმედებებით. რწმენა გაუღვივე, რომ გარემოებების მიუხედავად შეუძლია წარმატებული და ბედნიერი მომავლის შექმნა - ეს განცდა ბავშვობიდან ყალიბდება. ამისთვის საკმარისია, გაკვეთილზე საჭიროდ, დაფასებულ და პატივსაცემ მოსწავლეებად იგრძნონ თავი.

განვითარდი, იკითხე, იკვლიე. გამოყავი ნახევარი საათი დღის ბოლოს, რომ ჩაიწერო, რა ხდებოდა ამა თუ იმ კლასში, რა მოლოდინი გქონდა, რატომ გამართლდა ან რატომ ვერ გამართლდა. გახსოვდეს, რომ ის რესურსები, რომლებსაც მოსწავლეებს სთავაზობ, უმნიშვნელოვანესია. თავადაც შექმენი. წიგნი ერთ-ერთი რესურსია და მხოლოდ მას ნუ დაეყრდნობი. გადადე ხოლმე, თუ შენი მოსწავლეების საჭიროებებს ვერ მოარგებ ამა თუ იმ საკითხსა და სავარჯიშოს. 

ყველაზე გულწრფელი ოცნებების, მრავალფეროვანი შესაძლებლობების, უცნაური წყენების, ზოგჯერ იმედგაცრუებების, მძაფრი ემოციების, თავგადასავლების და თავდავიწყებით შეყვარების ადგილია საკლასო ოთახი. გილოცავ ამ მუდმივ თავგადასავალს. პირადად მე, სადაც არ უნდა წავიდე, ყველაფერი იქნება პარალელურად. ჯერ იქნება სკოლა, მოსწავლეები, მათთან ურთიერთობა და შემდეგ დანარჩენი სხვა. 

დაბოლოს, ეს ტექსტი ჩემს შეცდომებზე დაკვირვების შედეგია. ახლა უფრო გვესმის მე და სელინჯერის გმირს ერთმანეთის. ვიცი, ბევრი შეცდომა იქნება მომავალშიც (სწავლა-სწავლება ცოცხალი პროცესია), მაგრამ მიმიღეს და მომცეს თამაშში ჩართვის უფლება და საშუალება. კონსტრუქტივიზმი ჰქვია თამაშს - თვითონ აღმოაჩენენ, თვითონ აგებენ, თვითონ ეძებენ და არც ფიქრობენ, რომ სადმე გადავარდნის საფრთხეა.

ეს უდიდესი მიზნების სფეროა, დაუჯერე შენს მიზნებს და ხელისშემშლელი ფაქტორები ვერაფერს დაგაკლებს. 

ავტორი: ნანა სამუშია 
წაიკითხეთ სრულად