Baby Bag

ეკრანზე დამოკიდებულება ბავშვის განვითარებას განსაკუთრებით ადრეულ ასაკში აფეხებს

ეკრანზე დამოკიდებულება ბავშვის განვითარებას განსაკუთრებით ადრეულ ასაკში აფეხებს
როგორ უნდა მოვიქცეთ, სანამ ბავშვი ეკრანდამოკიდებული გახდება და რა ზიანს აყენებს მათ გონებრივ განვითარებას ეკრანი? - აღნიშნულ თემებზე MomsEdu.ge-ს ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი მარი ჯოხარიძე ესაუბრა.

- ეკრანდამოკიდებულება ბავშვებში ძალიან დიდი პრობლემაა. რა სიმპტომები ახასიათებს ეკრანდამოკიდებულ ბავშვს და როგორია მისი ქცევა?

- ეკრანდამოკიდებული ბავშვები პასიურები არიან, არ იჩენენ ინტერესს სხვა აქტივობების მიმართ. ხშირად ვხდებით პრობლემებს ქცევაშიც, როცა მშობელი ეკრანს მოაშორებს ბავშვს, აწყობენ ტანტრუმს და ასე ცდილობენ გაჯეტების დაბრუნებას, ძირითად შემთხვევაში იღებენ კიდეც მათთვის სასურველ შედეგს.

- როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი, რა საზღვრები უნდა დაუწესოს ბავშვს?

- საზღვრების დაწესება აუცილებელია, თუმცა ეს საზღვრებიც დამოკიდებულია ბავშვის ასაკზე, განვითარების საფეხურზე. 3 წლამდე ასაკის ბავშვები სასურველია, საერთოდ მოვარიდოთ ეკრანს, მაგრამ რადგან დღევანდელ რეალობაში ეს ძალიან რთულად შესასრულებელია, რეკომენდაციაა, რომ ეკრანთან გატარებული დრო არ უნდა აღემატებოდეს ნახევარ საათს. ადრეულ ასაკში ამას განსაკუთრებული მნიშვნელობა აქვს. დრო შეიძლება გადანაწილებული გვქონდეს, მაგალითად, თუ ექვსი წლის ბავშვს ვაძლევთ უფლებას, რომ დღის განმავლობაში ერთი საათი გაატაროს ეკრანთან, შეიძლება ეს ერთი საათი, ორ ან სამ ნაწილად გავყოთ. აუცილებლად უნდა აკონტროლოს მშობელმა, რას უყურებს ბავშვი, რა ინფორმაციას მიიღებს, რას აითვისებს. ბევრი სასარგებლო რამეც შეიძლება ისწავლოს ბავშვმა ეკრანიდან თუ საზღვრებს დავუწესებთ და ყურადღებით შევურჩევთ, რას უყუროს.

- როგორ ავარიდოთ ბავშვი ეკრანდამოკიდებულებას, რომ არც მისი ფსიქიკა დააზიანოს და თან პრობლემაც აღმოიფხვრას? (ფაქტია, რომ გაჯეტების სრულად აკრძალვა დღევანდელ რეალობაში არ გამოდის)

- ბავშვს უნდა შევთავაზოთ რაც შეიძლება მეტი საინტერესო, გასართობი აქტივობა და წავახალისოთ მისი ინტერესები. პატარა ჩართული უნდა იყოს ოჯახის საქმიანობაში, რუტინაში და მისი მოქმედებები აუცილებლად უნდა იყოს წახალისებული.

- რამდენად აფერხებს ბავშვის გონებრივ განვითარებას ეკრანზე მიჯაჭვულობა?

- ეკრანზე დამოკიდებულება ბავშვის განვითარებას განსაკუთრებით აფეხებს ადრეულ ასაკში. ბავშვი ვითარდება მაშინ, როცა იკვლევს გარემოს, იღებს ახალ გამოცდილებებს, აკვირდება და შეისწავლის საგნებს, მაგალითად, შეხებით, ყნოსვით. ეკრანთან კი ამის შესაძლებლობა არ აქვს. გაჯეტებთან დიდი დროის გატარება განსაკუთრებით უშლის ხელს სოციალური უნარების განვითარებას.

- უკვე ეკრანდამოკიდებულ ბავშვთან რა რაციონალური ნაბიჯები უნდა გადადგას მშობელმა, უნდა მიმართოს თუ არა სპეციალისტს და თავად რისი გაკეთება შეუძლია?

- მშობელმა უნდა დააწესოს საზღვრები, მოიფიქროს, დაგეგმოს, რა აქტივობებით დაკავდება ბავშვი დღის განმავლობაში. აქტივობები უნდა იყოს ბავშვის ინტერესებს და შესაძლებლობს მორგებული. ეკრანი გამოიყენოს, როგორც ჯილდო. ბავშვი ჯერ დაკავდეს მშობლის მიერ შეთავაზებული აქტივობით და შემდეგ მიიღოს გაჯეტი განსაზღვრული დროით. მაგალითად, „ჯერ დავხატოთ და შემდეგ მიიღებ ტელეფონს 10 წუთით“. რთულია ერთი რეკომენდაცია მოარგო ყველა შემთხვევას, ყველაფერი დამოკიდებულია ბავშვის ასაკზე, განვითარების საფეხურზე, ოჯახის ცხოვრების წესზე. თუ მშობელი ხვდება, რომ დამოუკიდებლად ვერ უმკლავდება და უჭირს ბავშვის ქცევის მართვა, უნდა მიმართოს სპეციალისტს, ასე მიიღებს არა ზოგად, არამედ კონკრეტულ შემთხვევაზე მორგებულ რეკომენდაციებს.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური 

შეიძლება დაინტერესდეთ

„მოზარდებს, ბავშვებს და ზრდასრულებს სეზონზე ფეიხოას აქტიურად მირთმევისკენ მოვუწოდებთ“ - ნუტრიციოლოგი ნაია ლატარია

„მოზარდებს, ბავშვებს და ზრდასრულებს სეზონზე ფეიხოას აქტიურად მირთმევისკენ მოვუწოდებთ“ - ნუტრიციოლოგი ნაია ლატარია

ნუტრიციოლოგმა ნაია ლატარიამ სეზონური ხილის სარგებლიანობაზე ისაუბრა და აღნიშნა, რომ სეზონზე ფეიხოას მიღება მოზარდების, ბავშვებისა და ზრდასრულებისთვის ძალიან სასარგებლოა:

„ფეიხოა მართლაც უნიკალური ხილია. მასში მაღალია იოდის შემცველობა, რის გამოც ენდოკრინოლოგებს განსაკუთრებით გვიყვარს. იოდდეფიციტური დაავადებების პროფილაქტიკისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია ფეიხოას მიღება.​ მოზარდებს, ბავშვებს და ზრდასრულებს სეზონზე ფეიხოას აქტიურად მირთმევისკენ მოვუწოდებთ. ფეიხოა საკმაოდ მდიდარია C ვიტამინით. მასში C ვიტამინი ციტრუსებზე არანაკლები რაოდენობით გვხვდება. C ვიტამინის დანამატის სახით მიღებას სჯობს სეზონური ხილი მივირთვათ.“

ნაია ლატარიას თქმით, ის ფეიხოას კომპოტის სახით შენახვას არ ემხრობა:

„დიასახლისებს არ მოვუწოდებდი ფეიხოას კომპოტის სახით შენახვისკენ მასში შაქრის დიდი დანამატის გამო. კომპოტის სახით ფეიხოა შეგვიძლია სახელდახელო სახით მივიღოთ, რომელიც სრულიად უშაქროთ შეგვიძლია მოვამზადოთ და შემდგომ გემოვნებით თაფლი დავამატოთ. შეგვიძლია ფეიხოა ცოცხალი სახით გავყინოთ. ის დაახლოებით ექვს თვემდე გაგვიძლებს. ფეიხოას შენახვა შეგვიძლია გატარებული სახით. შაქრის შემცველობა უნდა იყოს 80:20-ზე.“

„ფეიხოა შეგვიძლია შევინახოთ თაფლითაც. ასევე შესაძლებელია მისი შენახვა უშაქროდ და უთაფლოდ. შემდეგ გამოყენებისას დავამატოთ შაქარი და თაფლი. ასე უფრო დავიცავთ ზომიერებას. ​მე პირადად ყველას მოვუწოდებ, რომ ფეიხოა მიირთვან სეზონზე. გაზაფხულზე და ზაფხულში კი ის სეზონური ხილი მიირთვან, რომელიც არის სეზონზე,“ - აღნიშნულ საკითხზე ნაია ლატარიამ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „დილა მშვიდობისა საქართველო“ ისაუბრა.

წყარო: ​„დილა მშვიდობისა საქართველო“

წაიკითხეთ სრულად