Baby Bag

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი ლელი ყიფიანი.

- ქალბატონო ლელი, რას ნიშნავს პატარებისთვის ჩახუტება?

- ადამიანები სამყაროს აღიქვამენ 5 გრძნობის ორგანოს მეშვეობით, როგორებიცაა: მხედველობა, სმენა, გემო, ტაქტილური შეხება და ყნოსვა. ფიზიკური შეხება წარმოადგენს ერთ-ერთ მნიშვნელოვან კომპონენტს, რომელიც ხელს უწყობს გარე სამყაროსთან ურთიერთობას. მიუხედავად იმისა, რომ ადამიანები საკუთარ მდგომარეობას სიტყვებით გადმოვცემთ, შეხებით ვაწვდით სხვა ადამიანებს ინფორმაციას საკუთარი ემოციებისა და განწყობის შესახებ. მუცლად ყოფნის პერიოდშიც კი ნაყოფს ესმის დედის ხმა და შეხებაზე რეაგირებს მოძრაობით. როდესაც არის ემოციური კონტაქტი, ბავშვი უფრო მშვიდი იბადება. რა თქმა უნდა, ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია იმ საჭიროებების დაკმაყოფილება, როგორებიცაა: ჭამა, ჩაცმა, განათლების მიცემა და სხვა, თუმცა გაცილებით მნიშვნელოვანია ბავშვის ემოციურ განვითარებაზე ზრუნვა. მან უნდა იგრძნოს, რომ უყვართ.

ჩახუტება - ეს არის ფიზიკური სიახლოვის ფორმა, რომლის მეშვეობითაც ადამიანები ერთმანეთის მიმართ გამოხატავენ დადებით ემოციებს - სიყვარულს და სითბოს, ეს სჭირდება, როგორც ბავშვს, ისე ზრდასრულ ადამიანს იმისათვის, რომ თავი იგრძნოს კომფორტულად, მშვიდად და ჰქონდეს პოზიტიური განწყობა.
ჩახუტება გავლენას ახდენს ადამიანის ფიზიკურ და ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე.
ჩახუტების დროს აქტიურდება თავის ტვინის ქერქქვეშა სტრუქტურები. ხდება ოქსიტოცინის და დოფამინის გამოყოფა, რომელიც პასუხისმგებელია ემოციურ და ფიზიკურ მდგომარეობაზე, შესაბამისად, მცირდება ტკივილის, სტრესის და შფოთვის დონე. ამ დროს სტაბილურდება გულ-სისხლძარღვთა და სასუნთქი სისტემის მუშაობა.
​ბავშვები, რომლებიც იზრდებიან თბილ და მშვიდ გარემოში, სადაც ერთმანეთს ეფერებიან, ეხუტებიან, გამოხატავენ სიყვარულს, უფრო მეტად ემპათიურები არიან, აქვთ მაღალი თვითშეფასება, უადვილდებათ განცდებთან და სტრესთან გამკლავება, შეუძლიათ საკუთარი ემოციების რეგულაცია. ჩახუტება და შეხება იწვევს უსაფრთხოების და დაცულობის განცდას, ბავშვი ფიქრობს, რომ ის მნიშვნელოვანი, სასურველი ადამიანია და უყვართ.

​- თუკი მშობელი არასდროს ეხუტება ბავშვს, რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება ჰქონდეს ამას ბავშვზე?

​- ბავშვს, რომელსაც აქვს სიყვარულის და სითბოს ნაკლებობა, უუარესდება ნერვული სისტემის მუშაობა, ორგანიზმში გამოეყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. თუ ბავშვს უწევს დიდი ხნის განმავლობაში ნეგატიურ ემოციებში ყოფნა, აღნიშნული ჰორმონი გავლენას ახდენს მის ფიზიკურ და ფსიქიკურ მდგომარეობაზე, ქვეითდება იმუნური სისტემა, გავლენას ახდენს მეხსიერებაზე და ვერბალურ უნარებზე. თავს გრძნობს მარტოსულად, არის ჩაკეტილი და შესაძლებელია მომავალში გაუჭირდეს ურთიერთობები ან დაკარგოს რეალობის შეგრძნება. მათ არ შეუძლიათ გასცენ სიყვარული სხვის მიმართ, არიან აგრესიულები, გაღიზიანებულები, ზრდასრულობაში შესაძლებელია, ჰქონდეთ სიცარიელის შეგრძნება ან განუვითარდეთ ადამიანების შიში, რაც შეიძლება იყოს დეპრესიის გამომწვევი მიზეზი. ამიტომ მნიშვნელოვანია, რომ მშობლები, რაც შეიძლება ხშირად ჩაეხუტონ თავიანთ შვილებს, ყველა ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია თბილი, მეგობრული გარემო, რომ მასზე ზრუნავდნენ და უყვარდეთ.

​- როდესაც ბავშვს უცნობები ეხუტებიან, ამ დროს როგორ უნდა დავარიგოთ, მივცეთ ჩახუტების უფლება თუ არა?
- ზრდასრულისთვისაც და ბავშვისთვისაც, რა თქმა უნდა, უსიამოვნოა უცხო ადამიანის მხრიდან ჩახუტება, განსაკუთარებით, ბავშვებში, ამ დროს, გამოიყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. ისედაც ჩახუტება გვსიამოვნებს ახლოებლი და ჩვენთვის ნაცნობი ადამიანისგან.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგ​უფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ტკბილისადმი მიდრეკილება ბავშვს მუცლად ყოფნის პერიოდში ეწყება,“- ნუტრიციოლოგი რუსუდან კვანჭახაძე

„ტკბილისადმი მიდრეკილება ბავშვს მუცლად ყოფნის პერიოდში ეწყება,“- ნუტრიციოლოგი რუსუდან კვანჭახაძე

ნუტრიციოლოგმა რუსუდან კვანჭახაძემ ბავშვებში ტკბილეულისადმი მიდრეკილების საკითხზე ისაუბრა და მშობლებს საინტერესო რჩევები მისცა:

„ბავშვის კვება, პირველ რიგში, არის სასიამოვნო პროცესი. მისი ხასიათი ძალიან ბევრ ფაქტორზეა დამოკიდებული, ბავშვის ასაკზე, გენეტიკაზე, თანმხლებ დაავადებებზე. ბავშვის კვებასთან დაკავშირებით ჩვენ შეიძლება შეგვექმნას პრობლემები თუდნაც ალერგიულობიდან გამომდინარე და ა.შ. ტკბილისადმი მიდრეკილება ბავშვს მუცლად ყოფნის პერიოდში ეწყება. თუ დედა იღებს დიდი რაოდენობით შაქარს, ბავშვს უყალიბდება ტკბილისადმი მიდრეკილება. მარტო ტკბილეულის მიმართ მიდრეკილებას არ ეხება ეს. არის ძალიან საინტერესო მონაცემები იმის შესახებ, რომ ჯერ კიდევ მუცლად ყოფნის პერიოდში რაიმე ვიტამინის, მინერალის უკმარისობა შემდგომში შეიძლება სერიოზული დაავადებების წინაპირობა იყოს. დედისთვის დიდი რაოდენობით ნახშირწყლების, ტკბილეულის მიღება შეიძლება საზიანო იყოს და გამოიწვიოს გესტაციური დიაბეტი, რომელიც შემდგომ ბავშვებში იწვევს დიდ პრობლემებს.

ბავშვი დაბადებისთანავე იწყებს ნახშირწყლების მიღებას. დედის რძეში არის ლაქტოზა. ბავშვს ტკბილისადმი მიდრეკილება უჩნდება. როდესაც დედა აწვდის ფაფას, ხილს, იქაც შედის ნახშირწყლები და მას ეს მიდრეკილება მთელი ცხოვრების განმავლობაში უჩნდება. ტკბილეული ბავშვისთვის ტაბუ არ უნდა იყოს. ბავშვს რაც უფრო აუკრძალავთ, უფრო მოუნდება. კარგი საქციელისთვის, კარგი სწავლისთვის დედა ხშირად აჯილდოვებს ბავშვს ტკბილეულით. ბავშვი ეჩვევა ამ ყველაფერს. ტკბილეული იწვევს კარიესს პირის ღრუში. კარიესმა შემდგომში შეიძლება გამოიწვიოს კუჭ-ნაწლავის დარღვევები. როდესაც ბავშვი აცნობიერებს, რომ ჭარბი წონა აქვს მეგობრებთან შედარებით, მას უნდა, რომ თავი დაანებოს დიდი რაოდენობით ტკბილეულის მირთმევას, მაგრამ აღარ შეუძლია.

ორ წლამდე არ არის მიზანშეწონილი, რომ ბავშვს მივაწოდოთ შაქარი. ტკბილისადმი მიდრეკილებას აქვეითებს ქრომი, ასევე დარიჩინი. რატომ არის, რომ ნამცხვარში ხშირად სწორედ დარიჩინს ვუმატებთ? სწორედ ამ მიზეზით,“- მოცემულ საკითხზე რუსუდან კვანჭახაძემ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „დილა მშვიდობისა საქართველო“ ისაუბრა.

წყარო:​ „დილა მშვიდობისა საქართველო“ 

წაიკითხეთ სრულად