Baby Bag

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი ლელი ყიფიანი.

- ქალბატონო ლელი, რას ნიშნავს პატარებისთვის ჩახუტება?

- ადამიანები სამყაროს აღიქვამენ 5 გრძნობის ორგანოს მეშვეობით, როგორებიცაა: მხედველობა, სმენა, გემო, ტაქტილური შეხება და ყნოსვა. ფიზიკური შეხება წარმოადგენს ერთ-ერთ მნიშვნელოვან კომპონენტს, რომელიც ხელს უწყობს გარე სამყაროსთან ურთიერთობას. მიუხედავად იმისა, რომ ადამიანები საკუთარ მდგომარეობას სიტყვებით გადმოვცემთ, შეხებით ვაწვდით სხვა ადამიანებს ინფორმაციას საკუთარი ემოციებისა და განწყობის შესახებ. მუცლად ყოფნის პერიოდშიც კი ნაყოფს ესმის დედის ხმა და შეხებაზე რეაგირებს მოძრაობით. როდესაც არის ემოციური კონტაქტი, ბავშვი უფრო მშვიდი იბადება. რა თქმა უნდა, ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია იმ საჭიროებების დაკმაყოფილება, როგორებიცაა: ჭამა, ჩაცმა, განათლების მიცემა და სხვა, თუმცა გაცილებით მნიშვნელოვანია ბავშვის ემოციურ განვითარებაზე ზრუნვა. მან უნდა იგრძნოს, რომ უყვართ.

ჩახუტება - ეს არის ფიზიკური სიახლოვის ფორმა, რომლის მეშვეობითაც ადამიანები ერთმანეთის მიმართ გამოხატავენ დადებით ემოციებს - სიყვარულს და სითბოს, ეს სჭირდება, როგორც ბავშვს, ისე ზრდასრულ ადამიანს იმისათვის, რომ თავი იგრძნოს კომფორტულად, მშვიდად და ჰქონდეს პოზიტიური განწყობა.
ჩახუტება გავლენას ახდენს ადამიანის ფიზიკურ და ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე.
ჩახუტების დროს აქტიურდება თავის ტვინის ქერქქვეშა სტრუქტურები. ხდება ოქსიტოცინის და დოფამინის გამოყოფა, რომელიც პასუხისმგებელია ემოციურ და ფიზიკურ მდგომარეობაზე, შესაბამისად, მცირდება ტკივილის, სტრესის და შფოთვის დონე. ამ დროს სტაბილურდება გულ-სისხლძარღვთა და სასუნთქი სისტემის მუშაობა.
​ბავშვები, რომლებიც იზრდებიან თბილ და მშვიდ გარემოში, სადაც ერთმანეთს ეფერებიან, ეხუტებიან, გამოხატავენ სიყვარულს, უფრო მეტად ემპათიურები არიან, აქვთ მაღალი თვითშეფასება, უადვილდებათ განცდებთან და სტრესთან გამკლავება, შეუძლიათ საკუთარი ემოციების რეგულაცია. ჩახუტება და შეხება იწვევს უსაფრთხოების და დაცულობის განცდას, ბავშვი ფიქრობს, რომ ის მნიშვნელოვანი, სასურველი ადამიანია და უყვართ.

​- თუკი მშობელი არასდროს ეხუტება ბავშვს, რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება ჰქონდეს ამას ბავშვზე?

​- ბავშვს, რომელსაც აქვს სიყვარულის და სითბოს ნაკლებობა, უუარესდება ნერვული სისტემის მუშაობა, ორგანიზმში გამოეყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. თუ ბავშვს უწევს დიდი ხნის განმავლობაში ნეგატიურ ემოციებში ყოფნა, აღნიშნული ჰორმონი გავლენას ახდენს მის ფიზიკურ და ფსიქიკურ მდგომარეობაზე, ქვეითდება იმუნური სისტემა, გავლენას ახდენს მეხსიერებაზე და ვერბალურ უნარებზე. თავს გრძნობს მარტოსულად, არის ჩაკეტილი და შესაძლებელია მომავალში გაუჭირდეს ურთიერთობები ან დაკარგოს რეალობის შეგრძნება. მათ არ შეუძლიათ გასცენ სიყვარული სხვის მიმართ, არიან აგრესიულები, გაღიზიანებულები, ზრდასრულობაში შესაძლებელია, ჰქონდეთ სიცარიელის შეგრძნება ან განუვითარდეთ ადამიანების შიში, რაც შეიძლება იყოს დეპრესიის გამომწვევი მიზეზი. ამიტომ მნიშვნელოვანია, რომ მშობლები, რაც შეიძლება ხშირად ჩაეხუტონ თავიანთ შვილებს, ყველა ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია თბილი, მეგობრული გარემო, რომ მასზე ზრუნავდნენ და უყვარდეთ.

​- როდესაც ბავშვს უცნობები ეხუტებიან, ამ დროს როგორ უნდა დავარიგოთ, მივცეთ ჩახუტების უფლება თუ არა?
- ზრდასრულისთვისაც და ბავშვისთვისაც, რა თქმა უნდა, უსიამოვნოა უცხო ადამიანის მხრიდან ჩახუტება, განსაკუთარებით, ბავშვებში, ამ დროს, გამოიყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. ისედაც ჩახუტება გვსიამოვნებს ახლოებლი და ჩვენთვის ნაცნობი ადამიანისგან.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგ​უფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ნუ დაამცირებთ თქვენს შვილებს, ნურც პატარაობისას და ნურც დიდობაში, დაბადებიდანვე პიროვნებად აღიქვით, სიყვარულის და ადამიანობის მაგალითი მიეცით“

„ნუ დაამცირებთ თქვენს შვილებს, ნურც პატარაობისას და ნურც დიდობაში, დაბადებიდანვე პიროვნებად აღიქვით, სიყვარულის და ადამიანობის მაგალითი მიეცით“

თეოლოგი გიორგი ტიგინაშვილი ბავშვთა მიმართ ძალადობის პრობლემას ​ეხმიანება. იგი სოციალურ ქსელში ნამდვილ ამბავს წერს, რომელიც მას რამდენიმე დღის წინ გადახდა თავს. 

გთავაზობთ მის ჩანაწერს სიტვა-სიტყვით:

ამას წინათ, ერთ სოფელში (სახელწოდებას განზრახ არ ვამბობ) მოვხვდი პირად საქმეზე. მასპინძლის მეზობლად ოჯახური სუფრა იყო საკარმიდამო ეზოში და როგორც კი შემნიშნეს, რომ თბილისიდან ვიყავი, მაშინვე გადამიპატიჟეს. გაღიმებული და უაღრესად კეთილგანწყობილი გადავედი სუფრაზე, ყველას გულთბილად მივესალმე და დავჯექი. მოვიკითხე ოჯახი და გავეცანი. იქვე ბავშვები დარბოდნენ, დავუძახე (ორი გოგო და ერთი ბიჭი იყო, იქნებოდნენ ასე (7-8-9) წლისები დაახლოებით. მოვეფერე და უცებ ყველაზე პატარა და რაღაცნაირად, აი გულისამაჩუყებლად მორცხვი და სევდიანი ბიჭუნა მეუბნება:

- აუ, ნაყინს ვერ მიყიდი?
- კი, როგორ არა, მოდი ფულს მოგცემ (10 ლარიანი მქონდა და სიხარულით მივეცი, რაღაცნაირად გული ამევსო და მესიამოვნა კიდეც, რომ მთხოვა) და ჩუმად იყიდე, იმათაც მოუტანე, კაი?
- კაი, მადლობა!

მეგონა ეს საუბარი ჩვენ შორის დაბალ ხმაზე გაიმართა, ისე, რომ თითქოს ვერც შეგვამჩნია ვერავინ, მაგრამ უცებ სუფრიდან წამოხტა ვიღაც კაცი (მასპინძელთაგანი) და იმ ბავშვს რაღაც საშინელი აგრესიით დაუღრიალა:
- "მოდი აქ შე ნაბიჭვარო! სად მიეთრევი, მოიტა აქ ეგ ფული შენი დედა... ამას უყურე ამ ახვარს!"

ძალიან ცუდად გავხდი, სული ჩამწყდა... პატარა ბიჭს გავხედე და გაფითრებული, მოღუშული, უსუსური და უკიდურესად გულმოკლული იყო, იმ სახეს დღემდე ვერ ვივიწყებ და ვიტანჯები, ყოველ გახსენებაზე... იმ მომენტში თითქოს დრო გაჩერდა, ტანში დამცხა აუტანლობისგან, საცოდაობამ გამამწარა და თავალებში ცრემლები ჩამიგუბდა. ბოლოს ვეღარ მოვითმინე, წამოვხტი და იმ ტიპს ხმამაღლა მივმართე:
- რა იყო, მოერიე და ძალა მიჩვენე თუ ბელადი ხარ ოჯახში? ბავშვს როგორ ელაპარაკები, არ გრცხვენია? ღმერთის არ გრწამს?

-ღმერთი რა შუაშია ძმაო, მამა ვარ და როგორც მინდა ისე დაველაპარაკები!
- ბოდიში, მაგრამ დღეს როგორც არასდროს ისე შემეცოდა ყველა უშვილო და ბუნებით კეთილშობილი, თბილი ადამიანი, შენ კი შვილი გყავს და როგორ ექცევი? არ გეწყინოს ძმაო, ჭკუას არ გარიგებ, მაგრამ ფშაურად გეტყვი, რომ უპატივცემულოდ საკუთარ კაცობას და ღირსებას მოექეცი, მერე ჩვენებურ ტრადიციას და შეგნებას. შენს ადგილზე პატიებას ვთხოვდი! ეხლა ისღა დამრჩენია მანდილოსნებთან ბოდიში მე მოვიხადო და წავიდე, იცოდე, რომ გული მომიკალი ვიღაცა ხარ!..

ხმა აღარ ამოუღია, დავტუქსე ისე, რომ რაღაც საოცარ ძალას ვგრძნობდი, არც შემშინებია და არც რიდი მქონია, კორექტულად მაგრამ ხისტად ავუხსენი, რომ მამობის პატივს არ აფასებდა, ბავშვს ჩაგრავდა და ტრავმას აყენებდა. არასდროს კაცი არ მიცემია, მარა რამე, რომ ეთქვა უეჭველად მაგრად დავარტყავდი კიდეც!

წამოსვლისას პატარა დათოსთან მივედი და გულში ჩავიკარი საბრალო. იმ წუთას მინდოდა მეშვილა, ამის უფლება, რომ მქონოდა...

ეს მცირე ისტორია იმიტომ მოგიყევით, რომ დღემდე ვდარდობ ამ ტრაგიზმს და მას შემდეგ არ გასულა ღამე, რომ არ მეფიქრა იმ ბავშვზე და პოტენციურად კიდევ ყველა უპატრონო ოჯახსა და ძალადობის ქვეშ მყოფ პატარაზე, რომელსაც ადრეული ასაკიდანვე ღირსებას ულახავენ, ეუზრდელებიან, ფსიქიკას უმახინჯებენ და არაადამიანურად ეპყრობიან...

მინდა ყველას გთხოვოთ, რომ ნურასოდეს დაკომპლექსდებით და გავეშდებით ქაჯური სიამაყისგან, ნუ დაამცირებთ თქვენს შვილებს, ნურც პატარაობისას და ნურც დიდობაში და დაბადებიდანვე პიროვნებად აღიქვით, სიყვარულის და ადამიანობის მაგალითი მიეცით, პატივისცემა ასწავლეთ საქმით და არ მოერიოთ...

მანადგურებს იმაზე ფიქრი, რომ სადღაც ბავშვი შიშისგან ტირის, ღარიბია, მარტოსული და დაჩაგრული. ასეთი ბავშვები ალბათ პირდაპირ სასუფევლის მოქალაქეები არიან აქედანვე, რადგან ჯოჯოხეთი უკვე გამოვლილი აქვთ...

უფალმა დალოცოს და უპატრონოს ყველა პატარას მთელს მსოფლიოში!

გემუდარებით:
მოეფერეთ! - ნუ დაჩაგრავთ!
ამხიარულეთ! - ნუ ატირებთ!
ემსახურეთ! - ნუ დაიმონებთ!
ემეგობრეთ! - ნუ ეუფროსებით!“

წაიკითხეთ სრულად