Baby Bag

„ხშირად მშობელი შეიძლება იყოს შიშის მაპროვოცირებელი. ამას ჰქვია დასწავლილი შიში,“ - ფსიქოთერაპევტი მარიამ სისაური

„ხშირად  მშობელი შეიძლება იყოს შიშის მაპროვოცირებელი. ამას ჰქვია დასწავლილი შიში,“ - ფსიქოთერაპევტი მარიამ სისაური

ფსიქოთერაპევტმა მარიამ სისაურმა ბავშვებში გავრცელებული შიშების შესახებ ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ შიში ხშირად თავდაცვითი რეაქციაა და მნიშვნელოვანია, რომ ის ფობიაში არ გადაიზარდოს:

„ზოგჯერ ეს არის თავდაცვითი რეაქციაც. ამ დროს ფიზიკურ თუ ემოციურ საფრთხეს გრძნობს ორგანიზმი და აქვს შესაბამისი მოქმედების, განრიდების რეაქცია. ​მთავარია, რომ ეს შიში არ გადაიზარდოს ფობიაში, არ გახდეს ისეთი ინტენსიური, რომ ადამიანის ყოველდღიური ცხოვრება შეაფერხოს.“

მარიამ სისაურის თქმით, ბავშვს სხვადასხვა ასაკში განსხვავებული შიშები აქვს:

„თითოეულ ასაკს ახასიათებს შიშის თავისი პერიოდები. ორ წლამდე ასაკის ბავშვს თუ უფრო დიდი რეაქცია აქვს ხმაურზე, მკვეთრ მოძრაობებზე, ოთხი წლის ასაკში უკვე შემოდის ფანტაზიები, როგორიცაა ჯადოქრები, მონსტრები, სიბნელის შიში. ​ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს მშობლის სწორ მიდგომას, მშობელი რას აკეთებს ასეთ დროს. ხშირად თავად მშობელი შეიძლება იყოს შიშის მაპროვოცირებელი. ამას ჰქვია დასწავლილი შიში. თავად მშობელს თუ ეშინია რაღაცის და ამას ბავშვის თანდასწრებით ხშირად გამოხატავს, დასწავლა ხდება. ანალოგიურად ბავშვსაც ეშინია იმ რაღაც კონკრეტულის, რისიც მშობელს.“

მარიამ სისაურმა აღნიშნა, რომ მშობლები ასეთ დროს ფრთხილად უნდა იყვნენ და ბავშვებთან საუბრისას წინდახედულობა გამოიჩინონ:

„ძალიან საფრთხილოა მშობლის ქმედება შემდეგი თვალსაზრისით: „შეჭამე, თორემ წაგიყვანენ,“ - ​ასეთი ხასიათის მაპროვოცირებელი შიში არის ძალიან საფრთხილო. მნიშვნელობა ენიჭება თვითონ მშობლები როგორ ხვდებიან ბავშვის შიშს. აუცილებელია, რომ სანამ მშობელი თავად იქნება მაპროვოცირებელი, რომ დაასწავლოს ბავშვს, რისი უნდა ეშინოდეს, კარგად გააცნობიეროს, თუ რა შედეგები შეიძლება ამას მოჰყვეს.“

„ღამის კოშმარები არის კავშირში აკვიატებულ შიშებთან. ​მნიშვნელობა ენიჭება იმ ანიმაციებსა და თამაშებს, რომლითაც დაკავებულია ბავშვი. ეს ყველაფერი ხშირად აისახება შემდგომ მის შიშსა და კოშმარულ სიზმრებზეც. მშობლის ჩართულობა აქ ძალიან მნიშვნელოვანია, რადგან მშობელმა არ უნდა უგულებელყოს ბავშვის შიში. კომენტარები: „ამ შიშისთვის შენ დიდი ხარ, ეს შენი ფანტაზიის ნაყოფია,სისულელეა,“ - ბავშვს უფრო ჩაკეტილს ხდის. მას აქვს დაუცველობის განცდა. მნიშვნელოვანია, რომ მშობელი დიალოგში შევიდეს ბავშვთან, რათა ბავშვმაც უკეთ შეძლოს სახელდება და აღწერა იმის, თუ რეალურად რისი ეშინია,“ - აღნიშნულ საკითხზე მარიამ სისაურმა ტელეკომპანია „რუსთავის 2“-ის გადაცემაში „დილა უქმეებზე“ ისაუბრა.

წყარო:​ „დილა უქმეებზე“

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

„თუ ბავშვს რცხვენია, სირცხვილზე ნუ ვამახვილებთ ყურადღებას, გავამახვილოთ ყურადღება შიშზე,“...
​ფსიქოთერაპევტმა მზიკო დალაქიშვილმა მორცხვ ბავშვთან ურთიერთობის სტრატეგიებზე ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ ზოგჯერ ბავშვი მორცხვი სულაც არ არის და მისი ქცევა ტემპერამენტითაა განპირობებული:„გავმიჯნავდი ბავშ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

რატომ ტირიან ბავშვები სწავლისას და რა უნდა გავაკეთოთ ასეთ დროს?

რატომ ტირიან ბავშვები სწავლისას და რა უნდა გავაკეთოთ ასეთ დროს?

რატომ ტირიან ბავშვები სწავლის დროს და რა უნდა გავაკეთოთ ასეთ დროს? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი, ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი, მარი ჯოხარიძე.

ხშირად, როდესაც მშობლები ბავშვებს გაკვეთილების მომზადებას სთხოვენ, იწყებენ ტირილს. რატომ ტირიან ისინი სწავლის დროს?

- ბავშვები დაბადებიდან შემეცნების და სწავლის პროცესში არიან, ყოველდღიურად. მათ ეს უყვართ და აინტერესებთ, მაგრამ ხშირად მარტივი არ არის სკოლასთან შეგუება და იმ დისციპლინის, სასწავლო უნარების ჩამოყალიბება, რაც სკოლაში სწავლისთვის არის საჭირო. ისინი ტირილს ამ პროცესისგან თავის ასარიდებლად იწყებენ. შესაბამისად, ჩვენ სწორედ ამით უნდა დავინტერესდეთ, თუ რატომ ცდილობს ბავშვი თავი აარიდოს სწავლის პროცესს. შესაძლოა სასწავლო მასალა ძალიან რთულია მისთვის ან ძალიან უინტერესო. სწავლების დროს ბავშვის ინტერესების და საჭიროებების გათვალისწინება უმნიშვნელოვანესია.

შესაძლებელია, სწავლის დროს ტირილი, სკოლასთან დაკავშირებულ ტრავმასთან ასოცირდებოდეს?

- თუ ბავშვისთვის სწავლის პროცესი ასოცირდება უსიამოვნო შეგრძნებებთან, ის სწავლისგან სიამოვნებას ვერ მიიღებს და ეს მისთვის მტანჯველ ვალდებულებად გადაიქცევა. სკოლა, მასწავლებელი და მშობელი კი ამ ყველაფერზეა პასუხისმგებელი. მაგალითად, თუ ბავშვს რომელიმე საგნის გაგება უჭირს, მასწავლებელი კი ძალიან მკაცრია, ამ საგნისთვის მომზადება იწვევს შფოთვას. უბრალოდ გავიხსენოთ საკუთარი თავები, როცა მოსწავლეები ვიყავით. რომელი საგნის მომზადება გვიხაროდა? რომელიც უკეთ გამოგვდიოდა და რომლის მასწავლებელიც გვიყვარდა, არ გვაშინებდა.

მშობლის და მასწავლებლის თანამშრომლობა, ასეთ დროს, კიდევ უფრო განსაკუთრებულ როლს იძენს. მასწავლებელმა და მშობელმა ერთობლივად უნდა დაგეგმონ სამოქმედო გეგმა. რა მოცულობის და სირთულის მასალა აიღონ გეგმად, როგორი მიდგომები გამოიყენონ ბავშვთან ურთიერთობისას.

შესაძლოა თუ არა ასეთ დროს მშობლის მიერ გადადგმულმა მკაცრმა ნაბიჯმა უარეს შედეგამდე მიგვიყვანოს?

- თუ ბავშვი სწავლას თავს არიდებს, სწავლის დროს ტირილს იწყებს, ამ დროს კი მშობელი მისგან მკაცრად მოითხოვს დავალების შესრულებას, ეს ბავშვის მდგომარეობას ვერ გამოასწორებს. სწავლის პროცესი ბავშვისთვის კიდევ უფრო უსიამოვნო და მტანჯველი გახდება. არსებობს სტრატეგიები, მიდგომები, რომლებიც მშობელსაც, მასწავლებელსაც და ბავშვსაც ძალიან უმარტივებს, უხალისებს სწავლის პროცესს.

- როგორ უნდა უნდა მოვიქცეთ, თუ სწავლის განმავლობაში გამუდმებით ტირის ბავშვი?

- პირველ რიგში, უნდა გავარკვიოთ მიზეზი. ბავშვს დავუსვათ შეკითხვები. რატომ ტირის? რა არ მოსწონს? თუ აღმოვაჩენთ რომ დავალება მისთვის რთულია, მაშინ გავამარტივოთ, დავყოთ ნაწილებად. ძალიან მცირე ნაწილის სწავლის შემდეგ ბავშვი შევაქოთ, დავაჯილდოვოთ და დასვენების საშუალება მივცეთ, რომ წარმატებით ტკბობა მოასწროს. არ აქვს მნიშვნელობა რამდენი აქვს სამეცადინო, რას მოითხოვს მისგან სკოლის მასალა. დასაწყისისთვის მთავარია ბავშვს ვაგრძნობინოთ რომ შეუძლია. ნელ-ნელა გავზარდოთ დავალების მოცულობა და სირთულე.

თუ დავალებები მისთვის უინტერესოა, მაშინ საინტერესო აქტივობებთან შევაწყვილოთ. ამისთვის საჭიროა კარგად გავიცნოთ ბავშვი, გავიგოთ რა მოსწონს, რა აინტერესებს, რა იწვევს მასში აღფთოვანებას. ჩავრთოთ სწავლების პროცესში მისთვის საინტერესო სათამაშოები, ნივთები, მათი დახმარებით ავუხსნათ და შევასრულებინოთ დავალება. არ გავაკირიტიკოთ იმის გამო რომ რამე შეეშალა, გამოვხატოთ სიხარული და აღტაცება, როცა რაიმეს დაისწავლის. არასოდეს არ ვუთხრათ ბავშვს რომ ზარმაცი ან უნიჭოა, არ შევადაროთ სხვა ბავშვებს და მათ მიღწევებს.

მშობლებს და მასწავლებლებს ვურჩევ, პირველ რიგში, დაადგინონ შეესაბამება თუ არა სასწავლო მასალა ბავშვის განვითარების საფეხურს, (თუ საჭიროა სპეციალისტის დახმარებით) ასწავლონ ბავშვს ის, რაც მას მოცემულ ეტაპზე შეუძლია და არა ის, რაც მკაცრად გაწერილ პროგრამაში წერია. თუ ბავშვს ვაგრძნობინებთ რომ მისი გვესმის, გავუმარტივებთ დავალებებს, შევაქებთ, წავახალისებთ, დავაჯილდოვებთ პატარა წინ გადადგმული ნაბიჯისთვის, მისი განწყობა სწავლის მიმართ შეიცვლება.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური 


წაიკითხეთ სრულად